Alles komt weer boven bij oud-turnster Wong: ‘Onbegrijpelijk dat zij nog in het turnen mogen werken’

Alles kwam weer boven bij oud-turnster Lichelle Wong, na de bekentenis van turntrainer Gerrit Beltman en de verklaringen van haar vroegere lotgenoten over fysieke en geestelijke mishandeling. Het deed de tweevoudig Nederlands meerkampkampioene (2006, 2009) terugdenken aan haar jaren onder coach Frank Louter, een volgeling van de harde methode-Beltman. ,,Ik heb mijn leven aardig op orde, maar het is verschrikkelijk dat zo veel meiden hier nog onder lijden.”

Sportredactie 29-07-20, 11:55 Laatste update: 29-07-20, 11:58

Wong, pas afgestudeerd arts uit Rotterdam, kent verhalen over depressies, over trauma's, over zelfmoordgedachten en pogingen daartoe. ,,Het is niet normaal, het rakelt je eigen ervaringen op en het besef: dit moet stoppen." Enigszins teleurgesteld was ze in de verklaring van de huidige Oranje-selectie, waarin het met name ging over hoe 'gezond' het huidige topsportklimaat is. ,,Het is begrijpelijk. Zij zitten volop in hun olympische droom en gaan niet toegeven dat er ook de afgelopen jaren wellicht dingen zijn gebeurd die niet kloppen. Misschien niet in dezelfde mate als vroeger, maar toch. In plaats van 'ons overkomt het niet' had ik iets meer medeleven willen lezen. Met zo'n statement help je niemand. We zouden met zijn allen moeten werken naar het beste turnklimaat voor deze en volgende generaties.”

Wong trainde van haar 13de tot haar 18de bij Louter en daarna nog twee jaar bij Gerben Wiersma, de bondscoach die ook verwijten krijgt. Niet zo zwaar als Vincent Wevers, die door oud-turnster Joy Goedkoop werd neergezet als een soms schoppende en slaande coach. ,,Met Vincent heb ik persoonlijk weinig te maken gehad. Een enkele keer op wedstrijden, ik heb veel wedstrijden met Sanne geturnd. Dan was Vincent een goede begeleiding, ook voor mij. Ik kan niets slechts over hem zeggen. Maar ik weet natuurlijk niet wat achter gesloten deuren gebeurt, op wedstrijden zijn alle trainers altijd anders, leuker.”

Ook met Wiersma, die haar opving toen ze na conflicten met Louter was opgestapt bij turnbolwerk Pro Patria, had ze voornamelijk goede ervaringen. ,,Gerben reageerde soms ook erg gefrustreerd, maar die kon dan wel toegeven dat hij 'ons 18-jarigen' soms niet snapte.”

Aantekeningen

Als het over Louter gaat pakt Wong, afkomstig uit Ossendrecht, er aantekeningen bij. In 2011 won hij een rechtszaak tegen de KNGU, die hem zijn licentie had afgenomen na publicaties over wantoestanden onder zijn leiding. Wong studeerde destijds in de Verenigde Staten, maar leverde wel een statement af. ,,Dat heeft hem waarschijnlijk nog geholpen ook, ik had beide kanten belicht, niet alles op het negatieve gegooid. Hij bedankte me nog. Dat was niet de bedoeling.”

Louter is al weer jaren in dienst bij TON Almelo, waar jonge turnsters worden klaargestoomd voor de nationale selectie. ,,Vreemd, daarom wil ik nu duidelijker zijn." Ze somt op wat er zoal gebeurde in de zaal bij Pro Patria waar ook Patrick Kiens, nu nog nauw betrokken bij het olympisch project, werkzaam was. ,,De angst voor het wegen, dat steeds door Frank werd gedaan waar iedereen bij was. Je ging kort ervoor nog naar de wc, bang zelfs dat hij dát merkte. Het 'bodyshamen', op een rijtje staan en dan te horen krijgen dat je te vet bent. Het onverantwoord omgaan met blessures: een meisje dat haar kruisbanden scheurde en niet geholpen mocht worden. Ze kroop zelf de zaal uit. Een meisje dat samen met haar moeder haar wimpers had geverfd en van Patrick te horen kreeg: dat moet eraf, slet. Of Frank, die mij de zaal uitstuurde, maar eerst nog in mijn gezicht spuugde.”

Er mocht niet gepraat worden, er was geen muziek. ,,En als je dan iets fluisterde, kreeg je straf. Werd je genegeerd. Frank kon dat weken volhouden. Het is onbegrijpelijk dat zij nog in het turnen mogen werken."
Wong vertrok in 2010 naar de VS. ,,Ik ben zo hard mogelijk weggerend van het Nederlandse turnen." Ze noemt Louter een "slimme, belezen man". Maar ook iemand die in 2011 niet kon doen wat Beltman nu wel doet: spijt betuigen. Vorig jaar was er een toevallige ontmoeting op een parkeerplaats. ,,Ik wilde eerst nog omlopen, maar dacht: waarom zou ik? We raakten in gesprek waarop hij over mijn coschappen zegt: Ja, Lichelle, met maar 80 procent inzet krijg je ook maar 80 procent resultaat. Ik had moeten zeggen: je kletst uit je nek. Maar ik was te verbluft, opnieuw.”

Waar zijn de ouders, wanneer de jonge kinderen beschadigingen oplopen die ze jaren later nog met zich meedragen? Wong begrijpt de vraag. ,,Maar het ligt genuanceerder. Ouders komen niet in de zaal, als ze er zijn wordt er niet geschreeuwd. Ze worden achter hun rug belachelijk gemaakt: worden hysterisch genoemd of alcoholist. En turnsters vertellen thuis niets. Om geen problemen te krijgen, omdat ze verder willen in hun sport. Als er iets gebeurd was op de club, zei ik thuis ook: ik ben moe, ik ga slapen.”

_{Bekijk hieronder de video met Gabriëlla Wammes.}