Auto te water! Deze tips kunnen levens redden
Voor veel automobilisten is het een regelrechte nachtmerrie: met je auto in het water terechtkomen. Dat gebeurt in Nederland zo'n 750 keer per jaar, waarvan zestig keer met dodelijke afloop. Wat moet je doen als het je overkomt?
Een gele Citroën Saxo staat op de rand van het zwembad. In de auto zitten drie mensen netjes in de gordel, hun gezichten strak gespannen. De Franse stadsauto begint te rollen en duikt met een plons het water in. Terwijl de motorkap vrijwel direct onder het oppervlak verdwijnt, komen de inzittenden in actie: ramen rollen naar beneden, gordels gaan los en de passagiers komen via de raamopeningen naar buiten. Ze zijn kletsnat, maar veilig. Er kan weer gelachen worden.
,,We doen deze auto-te-water-trainingen ongeveer 80 keer per jaar'', verklaart Joost van Huijkelom, medeoprichter van de Stichting Auto te Water. ,,Zo laten we mensen al jarenlang voelen hoe het is om met een auto te water te raken. Eigenlijk zou iedereen zo'n cursus moeten doen, het is heel leerzaam. Mocht je ooit in het echte leven het water in rijden, dan heb je dit in ieder geval al meegemaakt.''
Maurice Christensen, duikspecialist bij de Veiligheidsregio Haaglanden, is het met Van Huijkelom eens. ,,Persoonlijk vind ik het een goed idee om zo'n watertraining op te nemen in de rijopleiding. Al blijft een dergelijke oefening bij ideale omstandigheden vooral een leuk dagje uit; het ontsnappen uit een auto in een helder zwembad, bij een aangename temperatuur, is heel anders dan in een donker kanaal vol troebel water. Die realiteit zien wij bij veel waterongevallen.''
Afgeleid
Hoewel een zorgvuldige registratie van waterongevallen in Nederland ontbreekt, blijkt uit rapportages van de verschillende veiligheidsregio's dat dit soort ongevallen toeneemt. Er zouden ook steeds meer dodelijke slachtoffers te betreuren zijn. Hulpverleners vermoeden dat die ontwikkeling grotendeels te wijten is aan de toenemende afleiding van bestuurders, zoals het gebruik van de smartphone achter het stuur of het bedienen van de radio of navigatie tijdens het rijden.
Uit onderzoek van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) blijkt bovendien dat de veiligheid van wegen langs water beter kan: 'Aangezien ongeveer de helft van de overleden personen bij dit soort ongevallen niet omkomt door verdrinking maar door verwondingen, zijn preventieve maatregelen gewenst. Het wegontwerp moet adequaat zijn, bijvoorbeeld door afschermingsconstructies in bochten en verharding van bermen.'
Deuren dicht
Simpelweg goed opletten en niet met je mobiel rommelen kan dus vaak al voorkomen dat je het water in rijdt. Maar wat als het toch misgaat? Ontsnappen doe je in alle gevallen, bijvoorbeeld ook wanneer je ondersteboven in het water terechtkomt, via een stappenplan (zie kader).
Verder voorkomt een goede voorbereiding veel ellende. Van Huijkelom: ,,Ik zeg tegen mijn cursisten: zorg dat je weet waar in jouw auto de airbags zitten. Na een botsing zijn die misschien niet in actie gekomen, maar het kan zijn dat ze door de klap wel onder druk staan. Dan moet je ze absoluut niet aanraken.''
De tweede tip: ,,Leg een goede veiligheidshamer in je auto. Vroeger werd geadviseerd om de deuren open te doen, tegenwoordig raden we dat juist af. Door een open portier schept een auto veel water, waardoor hij kan kantelen. In plaats daarvan moet je zo snel mogelijk je ramen openen: doorgaans blijven elektrische ramen een tijdje functioneren in water, maar met zo'n 'lifehammer' de ruit intikken werkt sneller. Stop hem niet in je deurvak of je dashboardkastje, maar maak hem vast aan de dakbekleding zodat iedereen erbij kan in geval van nood. Het is misschien niet mooi, maar wel veilig.''
Het SWOV-veiligheidsrapport geeft een vergelijkbaar advies, net als duikspecialist Christensen: ,,De snelste manier om slachtoffers te bergen is via de raamopeningen. We zouden het publiek beter moeten voorlichten over waterongevallen, dus ook over het nut van veiligheidsuitrusting. Ik vergelijk lifehammers met rookmelders: na spotjes en campagnes daarover was het publiek beter op de hoogte van brandpreventiemiddelen en het nut daarvan.''
Overigens, voor mensen die zelf willen helpen als ze getuige zijn van een waterongeval geldt altijd: bel eerst 112 om de hulpdiensten te waarschuwen en blijf altijd je gezond verstand gebruiken bij een reddingspoging. Ga bijvoorbeeld alleen het water in als je zelf goed genoeg kunt zwemmen. Denk aan je eigen veiligheid!
Elektrische auto's
Over gevaar in water gesproken: hoe zit het met het toenemende aantal elektrische auto's? Zijn die niet levensgevaarlijk bij contact met water? Joost van Huijkelom maakt zich daar inderdaad zorgen over. ,,Elektrische auto's zijn een serieus risico. Het probleem is dat we niet weten waar we goed aan doen als al die batterijen in het water liggen. Wij hebben daar met meerdere brandweerkorpsen in Nederland over gesproken en er is nog te weinig over bekend. Er is geen algemeen protocol en een bedrijf als Tesla maakt geen testresultaten openbaar.''
Toch zien Maurice Christensen en zijn collega's nog geen zorgwekkende taferelen in de praktijk. ,,Wanneer een elektrisch voertuig in het water belandt, zijn de gevaren voor bijvoorbeeld onze duikende collega's nihil. De kans op elektrocutie is nauwelijks aanwezig, dat werkt in open water heel anders dan in een badkuip. Zeker als de auto onbeschadigd te water raakt.''
De officiële handleidingen voor hulpverleners ondersteunen dit beeld: in water leveren beschadigde accu's of blootliggende kabels geen verhoogd risico op, hoewel de richtlijnen het sterk afraden om zulke onderdelen aan te raken. Zodra de auto eenmaal op de kant staat, is er wel kans dat er brand ontstaat in het accupakket, of dat aanwezigen giftige gassen inhaleren.
Losgekoppeld
Volgens Christensen weten de hulpdiensten precies hoe ze bij elk automodel te werk moeten gaan. ,,Daarvoor gebruiken we ons Crash Recovery System. Daar tikken we het kenteken van de betrokken auto in en zien we exact wat de gevaarlijke plekken zijn.''
Navraag bij diverse autofabrikanten leert bovendien dat elektrische modellen vaak over extra veiligheidsvoorzieningen beschikken. Caroline Kjellin, software-expert van de elektrische Volvo XC40 P8: ,,Wij hebben de auto zo geprogrammeerd dat het accupakket wordt losgekoppeld na een aanrijding. Bovendien zijn alle onderdelen met hoge voltage extra goed geïsoleerd en waterbestendig gemaakt.''
Tesla doet hetzelfde en deelt informatie met hulpdiensten via Emergency Response Guides, waarin ook de risico's bij tewaterlating staan beschreven. 'Bij onze modellen is geen grotere kans op elektrische schokken als ze in het water liggen', stelt Tesla. 'Uit voorzorg adviseren we hulpverleners wel om beschermende kleding te dragen.'
Stappenplan: dit moet je doen als je met je auto het water inrijdt
1. De belangrijkste tip: blijf rustig. Probeer logisch na te denken en niet in paniek te raken.
2. Zet het contact NIET uit, maar zet zo veel mogelijk verlichting van de auto aan, zodat hij beter zichtbaar is. Druk, indien aanwezig, op de e-Call-knop om hulpdiensten te waarschuwen.
3. Maak je gordel los. Als hij niet open wil, snij je hem door met het mesje in de veiligheidshamer.
4. Doe de zijramen van de auto open. Willen ze niet open? Dan tik je het glas in met de hamer.
5. Verlaat de auto zo snel mogelijk via de raamopeningen en zwem het liefst achteruit weg, zodat je de auto in het zicht houdt.
Deze stappen gelden ook als de auto op z’n kop in het water belandt. Afzetten tegen het dashboard wordt tegenwoordig afgeraden, onder meer vanwege de aanwezige airbags.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Met video's
‘Goedkopere wasprogramma's vaak beter dan de duurste’
-
PREMIUMEnergierekening
Harmen: ‘Mijn huis had energielabel C, maar dat was misschien een beetje optimistisch’
Harmen Visser (28) uit Eindhoven heeft twee verschillende energiecontracten omdat dit voor hem voordeliger is. Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. -
Zo weet je direct hoe klimaatvriendelijk jouw auto is
Het gemiddelde verbruik van je auto is te vinden in de folder van de autofabrikant, de CO2-uitstoot eveneens. Maar hoe weet je nou in hoeverre jouw auto het klimaat schaadt? Deze tool geeft je een inzicht van de milieuschade over de gehele levenscyclus. -
Pas op voor deze vijf oplichtingstrucs langs de Franse en Spaanse snelweg
De Franse politie waarschuwt jaarlijks automobilisten op de Autoroute om op te letten voor dieven die trucs gebruiken om onwetende vakantiegangers te beroven, of geld af te troggelen. -
PREMIUM
Subsidie om je huis te verduurzamen? Super lastig. Met deze tips lukt het hopelijk wel
Een op de drie huiseigenaren krijgt het niet voor elkaar subsidie aan te vragen voor het verduurzamen van de eigen woning. Het hele aanvraagproces voor de Investeringssubsidie voor duurzame energie (ISDE) is voor veel huiseigenaren onbegrijpelijk, ontoegankelijk en zeer tijdrovend. Met deze tips wordt het iets eenvoudiger.
-
Met video
Hier zit de reservesleutel verstopt voor je autodeur
-
-
-
Levensgevaarlijke capriolen tijdens achtervolging: Belg rijdt zijn Mercedes total loss
Bij een spectaculaire achtervolging op de A27 bij Utrecht haalde een Belgische automobilist gisterochtend vroeg levensgevaarlijke capriolen uit. De politie Utrecht Noord deelt een video van de achtervolging, waarbij de Mercedes van de Belg total loss eindigt. -
Getest: Dit is de beste wasmachine voor grotere huishoudens
Wat is de beste wasmachine voor een gezin van 5 personen of meer? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord.