'Amalia op dubieuze anti-corruptielijst'

Op de samenstelling van die lijst, die ook door de Nederlandse banken wordt gebruikt, wordt geen overheidscontrole toegepast. De gegevens zijn verouderd, onjuist of gebaseerd op dubieuze bronnen, aldus Argos en OneWorld. Het NPO Radio1-programma wijdt vanmiddag een uitzending aan het onderscheppen van de lijst van het bedrijf World-Check met wereldwijd ruim 2 miljoen namen.

Volgens Argos is het opvallend dat op die lijst veel namen van (oud-)politici en hun familieleden staan die als zogenaamde PEP's (politically exposed persons, oftewel politiek kwetsbare personen) zijn aangemerkt. Doel van die registratie is het voorkomen van corruptie en het wegsluizen van geld. Op die lijsten staan in andere categorieën ook de namen van criminelen en terroristen.

Op de PEP-lijsten staan volgens Argos onder meer de namen van de prinsesjes Amalia, Ariane en Alexia, de moeder van premier Mark Rutte, van staatssecretaris Sharon Dijksma en haar gezinsleden, de partner van fractievoorzitter Alexander Pechtold (D66), Peter R. de Vries (als kandidaat-Kamerlid in 2005) en Albert Verlinde, via zijn voormalige relatie met oud-burgemeester Onno Hoes van Maastricht. 

Op de lijst staat daarnaast nog een aantal namen waarvan betwijfeld kan worden of ze écht verdacht zijn. Zo staat ook de vader van Rutte al op de lijst, terwijl die in 1988 is overleden. Ook is er op één dag een lading kinderen toegevoegd, met als bron de website Baby’s van bekende Nederlanders en Vlamingen.

Het gebruik van zulke namenlijsten wordt desgevraagd bevestigd door de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). Zij spreekt echter tegen dat het gaat om een zwarte lijst. Volgens een woordvoerder is het wettelijk verplicht toezicht te houden op ongebruikelijke transacties van mensen die als PEP staan geregistreerd. ,,Maar bankieren is voor hen gewoon mogelijk.''

Banken houden die registratie niet zelf bij, maar besteden die uit aan commerciële partijen. De grootste van die commerciële dienstverleners is volgens de onderzoekers World-Check, eigendom van mediabedrijf Thomson-Reuters.

Yvonne Willemsen, hoofd veiligheidszaken van de NVB, zegt in de Argos-uitzending geen voorstander te zijn van een dergelijke uitbesteding. ,,Het aanleggen van dit soort lijsten is echt een overheidstaak", zegt zij daarin. ,,Op het moment dat je de verplichting krijgt om mensen te identificeren, zul je denk ik als overheid wel moeten aangeven om wie het gaat."

“Een probleem van World-Check is dat de lijst geheim is”, zegt hoogleraar Marieke de Goede tegen Argos. "In de kleine lettertjes van het contract is opgenomen dat banken mensen niet mogen vertellen dat ze op de lijst staan. Je kunt eigenlijk geen inzage krijgen, tenzij je een hele goede advocaat hebt."