De Brink in Deventer is leeg © Angelique Rondhuis

Binnensteden binnen mum van tijd spookachtig leeg

Veel horecaondernemers zagen heus wel aankomen dat ze één dezer dagen dicht zouden moeten, maar dat de deuren vanavond binnen een half uur moesten sluiten overviel ze. In restaurants mochten gasten nog snel hun bord leeg eten. In kroegen werd gesmeekt om een laatste pilsje.

Hanneke van Houwelingen, Sanne Schelfaut, Sander van Mersbergen en Victor Schildkamp 15-03-20, 19:47 Laatste update: 15-03-20, 21:05

Op het Beursplein in Bergen op Zoom staan horeca-ondernemers verbluft bij elkaar. Zij kregen na de persconferentie van het kabinet, waarin de horecasluiting werd afgekondigd, precies een half uur de tijd om de tent te sluiten. ,,We zijn met stomheid geslagen dat de maatregel zo snel ingaat,” zeggen de uitbaters. Terwijl ze oogluikend toezien dat hun gasten iets langer blijven plakken – bij de Mexicaan hebben gasten net een burittos op hun bord – worden alvast briefjes op de deuren en ramen geplakt. ‘Gesloten tot 6 april’ staat er.

In café De Markies wordt de bierkraan dichtgedraaid, ondanks het gesmeek om ‘nog één pilsje’. De eigenaresse maakt zich vooral zorgen om haar stamgasten. ,,Veel van onze vaste klanten vallen de komende drie weken in een sociaal gat. Ze komen elke dag bij ons.”

Deur tot deur

In Deventer werd de binnenstad ‘leeg geveegd’. Handhavers en politie-agenten gingen van deur naar deur met de mededeling dat iedereen moest vertrekken. Kort daarna waren de pleinen uitgestorven.

Veel van onze vaste klanten vallen de komende drie weken in een sociaal gat. Ze komen elke dag bij ons
Eigenaresse café De Markies

De drukte was in diverse steden in Nederland het grootst bij de coffeeshops. Daar stonden iets na half zes lange rijen voor de deur. Honderden klanten probeerden nog wiet te kopen. Dat verliep niet overal even rustig. Een hoestende man die in Den Bosch voor de coffeeshop stond te wachten, werd door een agent uit de rij gehaald. Hij bespuugde de agent, waarop hij werd aangehouden.

In Tilburg was politie-inzet niet nodig. In de stad waar de corona-uitbraak in Nederland begon, twijfelden horeca-ondernemers geen seconde. Een aantal cafés en restaurants had al voor vandaag de deuren gesloten, en de rest gooide om 18.00 uur meteen de deur dicht. Ook hier mochten klanten nog hun laatste biertje leegdrinken, of - zoals bij Grieks restaurant Minos Pallas aan de Heuvelring - hun laatste maaltijd opeten.

Er is veel begrip voor de maatregel, mede omdat bijna iedereen wel iemand kent die door corona getroffen is. Wel vindt de eigenaar van Minos het lastig dat de verplichte sluiting niet iets eerder werd aangekondigd. ,,Maar uiteraard houden we ons aan de regels.”

Bij café ‘t Buitenbeentje aan de Korte Heuvel, de straat waar het normaal altijd een toonbeeld van drukte is, hielpen de stamgasten om het meubilair naar binnen te sjouwen. Nu wacht een periode van - minstens - drie weken zonder pilske en proatje, zoals ze dat in Tilburg zeggen.

Schoonmaken

Ook in Dordrecht houden horeca-ondernemers zich keurig aan de plotselinge sluiting. Het Scheffersplein in Dordrecht is twintig minuten na zes uur al totaal verlaten. Dordts Genoegen, de Beren en iets verderop Bistro Twee33, altijd goed gevuld; nu geen kip. Ja, ongemakkelijk lachend personeel dat ook niet goed weet wat te doen. Schoonmaken en naar huis maar. En afrekenen met die ene allerlaatste, meestal vaste klant die achter de gesloten deur nog even mag meepraten en de laatste slok van z’n biertje nemen.

De enige deur die nog open is, is van Stadscafé Rijke & zn. Barman John de Kort praat wat na met een handjevol bekenden. ,,Ik heb nog wel een drankje in mijn hand, mag denk ik ook niet hè.” Het café gaat een ongekende tijd in. Normaal zijn ze nóóit dicht. Hier zitten altijd mensen. Soms niet veel, maar volk is er echt al-tijd. ,,Alleen eerste kerstdag zijn we dicht.”

(tekst gaat verder onder de foto)

Barman John de Kort (links) in Dordrecht drinkt zelf het laatste drankje voor deur van zijn café. ,,Mag dat eigenlijk nog?" © Victor Schildkamp

,,Vóór half zes liep m’n telefoon vol: ‘Je moet dicht, hè’. Ik wist het zelf niet eens,” vertelt De Kort. ,,Er zaten een stuk of tien mensen binnen. Vaste klanten. We hebben de tv maar aangezet en ik heb geroepen: ‘Geniet nog maar even mensen, het mag nog een half uur’. Daarna vertrok iedereen dus maar, één voor één, beetje lacherig: ‘Succes ermee!’ Ja, we gaan dit wel overleven. Voor drie weken hebben we een buffer. Verder, ik weet het niet. Echt nog nooit meegemaakt dit.”

5,1 miljard vergoeding

,,Je moet deze oproep ook maar net horen natuurlijk”, zegt Robèr Willemsen, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland. ,,We zagen dit natuurlijk aankomen en als het nodig is, dan is het nodig: gezondheid staat op een, twee en drie. Maar ik maak me er wel zorgen over dat er nog geen concreet pakket maatregelen ligt om de ondernemers te helpen. Daar moet het de komende 24 uur zeker over gaan.’’ KHN claimt minimaal 5,1 miljard voor noodmaatregelen om horecaondernemers te ondersteunen.

Sommige restauranthouders hebben zelf al een creatieve oplossing bedacht om een financiële strop te voorkomen. Zo stapt het Griekse restaurant Athene in Bergen op Zoom tijdelijk over op maaltijdbezorging.

Maaltijdbezorgers hebben vooralsnog geen last van de ingrijpende maatregelen die het kabinet voor de horeca heeft afgekondigd. Bedrijven als Thuisbezorgd.nl, Deliveroo en Domino’s Pizza hebben het razend druk en gaan door met bezorgen. ,,De getroffen maatregelen zijn genomen ter beperking van fysiek contact. Het is dan ook aannemelijk dat dit niet voor ons geldt”, klinkt het. Fastfoodketen Mc Donald’s heeft de deuren in ieder geval wel gesloten, ook van de McDrives.