Kabinet lijkt vast te houden aan excuses op 19 december voor slavernijverleden

Hij zei na afloop: ,,Het is ontzettend ergerlijk dat er delen lekten van plannen. Dan moet iedereen reageren op snippers informatie.” Hij noemde 19 december een ‘belangrijk moment’, zonder te bevestigen dat Nederland op die datum excuses maakt. ,,We willen een succes maken van dat moment. Maar dan is het ook niet klaar. Het is pas klaar als discriminatie gestopt is.”

Rutte noemde ‘als belangrijke datum’ ook 1 juli volgend jaar, dan is het 150 jaar geleden dat de slavernij verdween.

Het beraad in het Catshuis in Den Haag stond onder spanning. Zo is er ruis ontstaan over de uitgelekte plannen van de regering om op 19 december excuses aan te bieden voor de slavernij, waaraan Nederland zich ruim twee eeuwen schuldig heeft gemaakt. Sommigen vinden de excuses overhaast en ook is er verschil van mening over een passende datum hiervoor.

Luister ook naar onze podcast Politiek Dichtbij, en abonneer je via Spotify of Apple:

Rutte heeft nog steeds niet officieel bevestigd dat excuses worden aangeboden en spreekt van een kabinetsreactie op het advies van de Dialooggroep Slavernijverleden van vorig jaar. Maar eerder hebben Haagse bronnen wel bevestigd dat acht kabinetsleden op de genoemde datum excuses aan zullen bieden in Nederland, Suriname en Caribisch Nederland. Tegelijkertijd zou er 200 miljoen euro worden vrijgemaakt voor een bewustwordingsfonds en 27 miljoen euro voor een slavernijmuseum in Amsterdam. Rutte wil ook daar niets over kwijt.

Velen die zich met het slavernijverleden bezighouden, juichen excuses toe. Maar er klinkt kritiek op de manier waarop dat zou moeten gebeuren. Zo vindt onder anderen Rabin Baldewsingh, de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme, dat de koning excuses moet maken vanwege zijn rol als staatshoofd. Rutte vindt dit niet gepast omdat hij vreest de vorst hiermee in het politieke debat te trekken, gezien in Nederland ook veel tegenstanders zijn van excuses.

Nederland werd vanaf 1621 een van de grootste slavenhandelaren ter wereld. In 1863 werd de slavernij afgeschaft maar toen duurde het nog tien jaar voordat de tot slaaf gemaakten vrij kwamen. In 2023 is het dan ook precies 150 jaar geleden dat er een echt eind kwam aan de slavernij binnen het Koninkrijk. Elk jaar op 1 juli wordt met Keti Koti de afschaffing gevierd. Sommigen zouden liever zien dat Nederland volgend jaar op die dag excuses maakt.

Naast Rutte schoven ook de ministers Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken), Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur, Wetenschap), Franc Weerwind (Rechtsbescherming) en de staatssecretarissen Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties) en Maarten van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn) aan. Wie precies zijn uitgenodigd, is niet bekendgemaakt omdat het een besloten overleg is. Maar naar verluidt is minister-president Gilmar Pisas van Curaçao aanwezig. Er zijn meerdere overleggen geweest tussen betrokkenen, maar nu is het voor het eerst in het Catshuis. Ook op 13 december is er nog een gesprek, maar niet bekend is of dat opnieuw in het Catshuis is.

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: