Politie vreest ‘nog dagen of weken’ van onrust na rellen rond avondklok

De rellen die gisteren losbraken in Eindhoven, Amsterdam en later op de avond in zeker tien andere gemeenten in Nederland zijn de ergste die Nederland in veertig jaar heeft gezien, zegt de Tilburgse hoofdbestuurder van de Nederlandse Politiebond Koen Simmers. Hij zei bij actualiteitenprogramma Nieuwsuur dat de politie goed is voorbereid op meer ongeregeldheden, maar sprak de vrees uit voor nog dagen of weken van dergelijke onrust.

,,Maar ik hoop dat het niet nodig is.” De Tilburger vindt dat er strenger moet worden gehandhaafd. ,,Ik vraag aan de samenleving - het overgrote deel houdt zich eraan - om de maatregelen te respecteren. Het is niet voor niets. Val de politie niet aan, wij kunnen er ook niets aan doen dat deze regels er zijn. Het is niet normaal dat je politiemensen met dodelijke wapens aanvalt.”

Burgemeester Theo Weterings van Tilburg noemt het ‘volstrekt verwerpelijk’ wat de afgelopen avond in Brabant is gebeurd. ,,De relschoppers hadden maar één doel en dat is vernielingen aanbrengen, doelbewust”, zo zei de burgemeester voor een stukgeslagen Albert Heijn. ,,Ik heb begrip voor mensen die moeite hebben met de besluiten en de discussie aangaan. Maar ik heb absoluut geen begrip wat hier is gebeurd.”

Ook burgemeester Jorritsma van Eindhoven reageert vol afschuw na een dag vol geweld in zijn binnenstad. ,,Alle grenzen zijn hier overschreden. Van demonstreren was geen sprake, geweld tegen de politie was van begin af aan het doel.” 

Op het station van Eindhoven is de schade aanzienlijk. De relschoppers hebben er zondag voor tonnen aan schade aangericht, zei een woordvoerder van ProRail maandag.

,,De grootste puinhoop hebben we weliswaar opgeruimd”, aldus de woordvoerder. Zo zijn de glasscherven opgeveegd en de kapotgeslagen ruiten en deuren verwijderd. Met het opruimen en schoonmaken zijn tientallen mensen aan de slag. Maar voor je bijvoorbeeld alle hoge ramen hersteld hebt, ben je weken verder. Met name bij de restauratie: dat zijn hoge ramen, geen doorsnee ruiten. Die moeten op maat worden gemaakt.”

,,En dat terwijl het station recent helemaal gerenoveerd is en pas een jaar geleden werd omgedoopt tot Centraal Station. Wat hier gebeurd is is voor Nederlandse begrippen ongekend. Het is diep- en dieptriest.” Relschoppers sloegen niet alleen al het glaswerk aan diggelen, ze vernielden ook een piano in de stationshal, staken een auto van ProRail in brand, plunderden de inpandige Jumbo en namen er de kassa mee.

Demissionair premier Rutte noemt de rellen die dit weekend hebben plaatsgevonden naar aanleiding van de avondklok ‘afschuwelijk’ en ‘onacceptabel’. De rellen hebben volgens de premier niets te maken met de strijd voor vrijheid en zijn volstrekt ontoelaatbaar. ,,Elk normaal mens kan hier alleen met afschuw kennis van nemen. Je vraagt je werkelijk af: Wat bezielt deze mensen? Het is crimineel geweld en dat zullen we ook als zodanig behandelen.”

Zondag werd ook het Medisch Spectrum Twente (MST) in Enschede belaagd. Relschoppers probeerden onder meer de ruiten in te gooien. ,,Zijn we zo afgedwaald van het pad van solidariteit? Ons ziekenhuis moet een veilige plek zijn en blijven voor patiënten en medewerkers”, zo laat bestuursvoorzitter Sophia de Rooij weten.

Het ziekenhuis heeft volgens een woordvoerster nog geen aangifte gedaan. Op maandag is er overleg met onder meer de politie. ,,We hebben normaal gesproken al beveiliging in huis en de deuren gaan ‘s avonds op slot. Het kan zijn dat de politie een extra oogje in het zeil houdt”, aldus het MST.

In Amsterdam heeft de politie zondagmiddag zeker 170 mensen aangehouden tijdens een demonstratie op het Museumplein in Amsterdam die niet was toegestaan. Dat heeft korpschef Frank Paauw van de politie Amsterdam gezegd in de talkshow Op1. ,,De mensen die op het plein afkwamen, zijn voor een deel bekende groeperingen, zoals politieke stromingen of voetbalhooligans, maar er zitten ook heel boze mensen bij.” 

Nog 27 mensen zitten op dit moment vast. Zeven van hen zijn minderjarig. Ze worden verdacht van openlijke geweldpleging en worden verhoord, meldt de politie.

Paauw noemt het recht op demonstreren een groot goed, ,,maar er komen nu groeperingen bij die komen om de confrontatie te zoeken. Dat maakt het op dit moment erg ingewikkeld.”

De ongeregeldheden rond de avondklok staan hoog op de agenda van het Veiligheidsberaad vandaag. De 25 burgemeesters die voorzitter zijn van een veiligheidsregio bespreken dan met elkaar hoe het gaat met de handhaving van de avondklok.

Voorzitter van het beraad en burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls hoopt maandag meer duidelijkheid te kunnen krijgen over wie er precies naar de verboden demonstraties gingen.

,,Er komen bepaalde types op af en er breken vervolgens ongeregeldheden uit. Het is zaak dat we dat goed analyseren”, zegt Bruls’ woordvoerster. ,,Bij het analyseren van wat er mis ging dit weekend hoort ook dat we kijken of er extra, aanvullende maatregelen nodig zijn en of bijvoorbeeld het noodbevel in Tilburg en Almelo heeft gewerkt.”

Bekijk hier meer beelden van de demonstraties tegen de avondklok: