Rechtbanken vanaf dinsdag dicht, alleen urgente zaken gaan door

Urgente zaken gaan wel door. Dit zijn zaken waar een rechterlijke beslissing niet achterwege kan blijven omdat het bijvoorbeeld raakt aan de rechten van verdachten of rechtszoekenden. Urgent zijn bijvoorbeeld zaken over de voorgeleiding of hechtenis van verdachten, faillissementen, zittingen rond verplichte zorg en/of zorgmachtigingen, urgente familiezaken zoals een uithuisplaatsing of ondertoezichtstelling. Publiek is hier niet welkom.

,,Wij proberen om zoveel mogelijk uitspraken door te laten gaan”, vertelt woordvoerder Freek Vlemmix van de Rechtspraak. ,,Dus uitspraken waar een straf wordt opgelegd kunnen in principe doorgaan, maar met veel maatregelen. Publiek is niet welkom en er mag maar een beperkt aantal mensen aanwezig zijn. Inhoudelijke behandelingen worden wel uitgesteld. Bij belangrijke zaken bekijken we de mogelijkheid om uitspraken te livestreamen. 

Waar mogelijk zullen de urgente zaken plaatsvinden met gebruikmaking van een telefonische- of videoverbinding. Als het toch noodzakelijk is dat mensen fysiek aanwezig zijn in de rechtszaal, zullen daar passende maatregelen voor worden getroffen. Zo mogen alleen procespartijen nog met een beperkte delegatie aanwezig zijn in de zittingszaal. 

De uitspraak tegen de Utrechtse tramschutter Gökmen Tanis, de man die op 18 maart vorig jaar een aanslag pleegde op een tram op het 24 Oktoberplein, gaat vrijdag gewoon door. Dat laat een woordvoerder van de rechtbank weten ,,Hoe dat zal gaan en wie er bij mogen zijn, is nog niet bekend”, meldt de woordvoerder. ,,Daar communiceren we later over.”

Ook de rechtszaak rond drievoudig moordverdachte Thijs H. gaat door, volgens een woordvoerder van de Rechtbank Limburg. De niet-inhoudelijke zaak gaat door volgens de al eerder gemaakte planning, aldus de woordvoerster. Volgens haar kan publiek beperkt tot de rechtbank worden toegelaten, maar publiek en pers mogen niet in de zittingzaal plaatsnemen. In de rechtszaal zelf mogen alleen de verdachte en zijn advocaat, de rechters, de officieren van justitie, de nabestaanden en de parketpolitie plaatsnemen, evenals een cameraman wiens beelden door alle media kunnen worden ingehuurd. De pers kan de zitting vanuit een aparte ruimte achter glas volgen. Er is een extra zittingszaal vrijgemaakt van waaruit het publiek de zaak op beeldschermen kan volgen. Advocaat Serge Weening liet zondagavond weten dat zijn cliënt Thijs H. maandag niet naar de rechtbank komt.

Of het belangrijke MH17-proces doorgaat, is nog niet duidelijk. De rechtbank beslist dat voor 18 maart. 

Op dit moment krijgen mensen met lichte verkoudheidsklachten of koorts al geen toegang tot de gerechtsgebouwen. De Nederlandse Verenigingen van Strafrechtadvocaten NVSA en de NVJSA  (Nederlandse Vereniging van Jonge Strafrechtadvocaten) drongen eerder vandaag al aan op sluiting.

Het Openbaar Ministerie, dat onderdeel was van het overleg dat leidde tot het besluit, vindt het een ingrijpend, maar begrijpelijk besluit. Ook het OM neemt maatregelen naar aanleiding van het coronavirus. De komende tijd concentreert het OM zich op die taken die in ieder geval doorgang moeten vinden. Waar mogelijk gaan ook de andere reguliere werkzaamheden door. Het OM houdt niet op met functioneren en gaat ook niet dicht, aldus het OM. 

Het ministerie van Justitie meldt verder dat de uitvoering van taakstraffen wordt opgeschort. Hetzelfde geldt voor de uitvoering van werk- en leerstraffen door de Raad voor de Kinderbescherming en de Halt-straf. Dat betekent overigens niet dat gestraften de dans ontspringen. Zodra dat weer kan, moeten zij alsnog komen opdraven.

Verder is besloten dat vreemdelingen die in Nederland aankomen, vanaf maandag niet tot de COA-opvang worden toegelaten. Zij worden ook niet meer geïdentificeerd, geregistreerd en gehoord door de IND. Waar zij dan wel naartoe moeten, is onduidelijk. Een ‘nadere uitwerking’ volgt nog.