Rutte-bedreiger Yavuz O. tegen politie: ‘Als ik een wapen had gehad, had ik het gedaan’
video'sYavuz O. (22) chatte maandenlang in het openbaar over het vermoorden van politici en premier Rutte in het bijzonder. ,,Als ik een wapen had gehad, had ik het gedaan", zei hij daarover in een verhoor tegen de politie.
Cyril RosmanLaatste update:20-10-21, 15:17
Yavuz O. wilde ‘het parlement opruimen, met dodelijk geweld', schreef hij op chatapp Telegram. ‘Het laten bloeden van die teringbende.’ Bijvoorbeeld met een ‘c4 bom'. Of met ‘shooters'. Vooral demissionair premier Rutte was daarbij het doelwit. ‘Iedereen heeft toch een hekel aan hem.’
Het Openbaar Ministerie ziet een hele reeks berichten van de Amsterdammer, geplaatst over een periode van een half jaar, als opruiing tot een terroristisch misdrijf en voorbereidingshandelingen voor een moordaanslag op de minister-president. Ook omdat hij op zoek was naar wapens en met anderen offline afsprak om de plannen te bespreken.
’Met mezelf in de knoop’
In een verhoor, na zijn arrestatie in juli, zei O. tegen de politie: ,,Als ik een wapen had gehad, had ik het gedaan.” Vandaag sloeg hij tijdens een eerste tussentijdse zitting in de rechtbank een andere toon aan: ,,Ik weet niet wat me bezielde. Het is nooit mijn bedoeling geweest om iets te doen.”, De Amsterdammer werd in juli opgepakt en zit sindsdien vast, hij heeft verder geen strafblad. ,,Ik zit de laatste tijd nogal in de knoop met mezelf. Ik heb spijt van wat ik heb gedaan.”
Volgens zijn advocaat was hij online ‘vooral op zoek naar vriendschappen’. O. is een mbo-scholier die het Amsterdamse uitgaansleven wilde gaan kennen. ,,Maar dat ging lastig door zijn strenge opvoeding, zijn sociale onhandigheid en de lockdown.” Daarop ging O., die verschillende complottheorieën aanhangt, online op zoek naar vrienden.
Ook het Openbaar Ministerie ziet ‘psychosociale problemen’ bij O. en wil verder onderzoek naar zijn psyche. Justitie ziet de zaak tegen O. als een ernstige omdat de bedreigingen maandenlang doorgingen en in het openbaar werden gedaan. Justitie vervolgde de afgelopen maanden meerdere mannen en vrouwen die online politici bedreigden, maar geen van hen verklaarde tegen de politie ook daadwerkelijk te hebben willen toeslaan. De Amsterdammer blijft nog zeker drie maanden vastzitten.
Ik zit de laatste tijd nogal in de knoop met mezelf
Yavuz O.
‘Radicale onderstroom’
O., die in het tweede jaar van zijn mbo-opleiding zat, lijkt daarmee een voorbeeld uit de ‘radicale onderstroom’ van het corona-protest waarvoor inlichtingen- en veiligheidsdiensten al enkele maanden waarschuwen. Die diensten vrezen daarbij vooral ‘onvoorspelbare, gevaarlijke eenlingen’. Al is het begrip eenling aan inflatie onderhevig; onder invloed van talloze online chatdiensten zoals Whatsapp, Telegram of 4Chan radicaliseert zelden iemand meer echt alleen. Meestal leiden de digitale sporen terug naar lange online discussies, vaak tot diep in de nacht.
In het geval van O. was die discussie, voor wie goed zocht, maandenlang openbaar mee te lezen in de Telegram-groep Vrijheid zonder Uniform. Een chatgroep waarin mensen samenkwamen die een grote afkeer hebben van de Nederlandse overheid en de coronamaatregelen van het kabinet in het bijzonder. Ook kwamen er complottheorieën langs: het coronavaccin zou gebruikt worden om microchips bij mensen in te brengen die later door de aanleg van het 5g-netwerk worden geactiveerd.
In de groep was O., die de alias Liber8 gebruikte, een van de oprichters en leiders. Ook kwamen de meest radicale teksten van hem. ‘Zou je het in je hebben om ze allemaal te shooten? gwn vanuit een auto. Raam open, gun naar buiten. en knallen maar’, plaatste hij in december vorig jaar. In mei praat hij daar nog steeds over: ‘We moeten echt een keer dat parlement keer bestormen en met dodelijk geweld die zooi opruimen.’ Een dag later: ‘Ik zoek geen demonstranten, ik zoek revolutionaren. Shooters/hitters/gewapend/geweld. Alles toegestaan.’ En: ‘Ook de hele koninklijke familie mogen kogels vreten.’
Daarnaast was te lezen hoe enkele leden van de groep bespraken hoe ze zich het best konden organiseren. In cellen die niet te veel van elkaar wisten, voor het geval de politie hen op het spoor zou komen.
De politie hoefde alleen nog maar op print te drukken voor een belastend dossier. Aanvullend onderzoek wees uit dat O. ook in de offline wereld met mensen had afgesproken om over zijn ideeën te praten. En dat hij op zoek zou zijn geweest naar een pistool. O. was daarnaast ook nog actief in een andere Telegramgroep met de naam Bataafse Republiek. Die groep is een van de beruchtste verzamelplaatsen van complotdenkers in Nederland. Meerdere leden zijn al veroordeeld tot maandenlange celstraffen vanwege het bedreigen van (onder meer) RIVM-baas Jaap van Dissel.
De drie aanjagers van die groep, waaronder de bekende complotdenker Micha Kat, zitten inmiddels allemaal vast. Kat zit in een gevangenis in Noord-Ierland, om zijn uitlevering is gevraagd. De andere twee mannen, Wouter Raatgever en Joost Knevel, moeten in december voor de rechtbank verschijnen.
O. blijft voorlopig vastzitten, de eerstvolgende zitting in zijn zaak is in januari.