Universiteit Leiden onderzoekt mogelijk antisemitisme op afdeling FvD’er Paul Cliteur

Cliteur, die geldt als de intellectuele mentor van Forumoprichter Baudet, ligt onder vuur omdat hij onvoldoende afstand zou nemen van antisemitische geluiden binnen de partij. ,,Mijn lot is verbonden aan dat van hem”, zei hij over de verwikkelingen rond Baudet tegen het ANP.

De beschuldigingen stralen ook negatief af op de Leidse universiteit en leiden onder wetenschappers daar tot grote onrust, zowel binnen de rechtenfaculteit als op de gehele universiteit. Het college van bestuur zegt de affaire uiterst serieus te nemen: de aantijgingen zijn ‘indien juist, overduidelijk in strijd met de waarden waar de Universiteit Leiden voor staat’. Het college laat daarom onderzoeken of deze beschuldigingen gegrond zijn. 

Het onderzoek volgt nadat rector magnificus Carel Stolker, hoofd van de universiteit, zaterdag twitterde dat het verwijt van een patroon van antisemitisme rond FvD ‘uiterst zorgelijk is en daarmee ook Paul Cliteur raakt’. ,,Antisemitisme en racisme, en ook het daarvan niet-afstand nemen, zijn totaal maar dan ook totaal onaanvaardbaar. Wordt snel vervolgd.”

Dat snelle vervolg is er nu: Stolker laat een externe onderzoekscommissie samenstellen die de beschuldigingen op korte termijn moet onderzoeken. Hoe daarmee is omgegaan binnen de afdeling wordt eveneens onderzocht. De universiteit noemt de afdeling overigens niet bij naam, maar nu de commotie Paul Cliteur betreft moet het wel om Encyclopedie van de Rechtswetenschap gaan. Cliteur leidt die afdeling en is hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap. 

Encyclopedie van het recht is het rechtsgebied waarin gefilosofeerd wordt over basisvragen van de rechtsgeleerdheid, zoals of staat en religie gescheiden moeten worden en wat mensenrechten zijn. De afdeling geldt al jaren als een conservatief bolwerk binnen de rechtenfaculteit, met naast Cliteur hoogleraren als Afshin Ellian (net als Cliteur hoogleraar Encyclopedie) en Andreas Kinneging (hoogleraar Rechtsfilosofie). Baudet promoveerde er in 2012 met zijn proefschrift ‘De Aanval op de Natiestaat’. Ook de vorige week bij Forum voor Democratie opgestapte Eva Vlaardingerbroek volgde haar master aan deze afdeling. 

_{Tekst gaat verder onder tweet.}

Stolker kent de rechtenfaculteit overigens op zijn duimpje: voordat hij rector-magnificus van de gehele Leidse universiteit werd, was hij er jarenlang decaan, zeg maar hoofd van de faculteit. Tot nu toe hield hij zich - het universitaire motto Praesidium Libertatis (‘bolwerk van vrijheid’) indachtig - altijd op de vlakte over de politieke beslommeringen van Cliteur. Dat kon hij nu echter niet langer volhouden.

In afwachting van de resultaten van het onderzoek onthouden de betrokkenen zich overigens van commentaar, zegt de universiteit. Zelf liet Cliteur dit weekend in een verklaring op zijn LinkedInpagina weten iedere zweem van antisemitisme verre van zich te werpen. ,,Vanzelfsprekend onderschrijft Cliteur niet de kwalijke uitspraken in berichten die opduiken in appgroepen van (FvD-)jongeren of die sommigen menen te hebben gehoord van Baudet in private situaties”, schrijft hij in de derde persoon over zichzelf. ,,Cliteur is, zoals bekend, een voorstander van verlichtingswaarden en de democratische rechtsstaat, zoals blijkt uit zijn werk van de afgelopen 35 jaar. Daarin is geen verandering gekomen.”

Tegelijk verdedigde Cliteur Baudet en is hij niet te spreken over de manier waarop die door anderen binnen FvD is aangepakt om ‘een paar appjes die niets van doen hebben met waar de partij voor staat’. Hij prees Baudet, die achter voorzitter Freek Jansen van JFVD bleef staan nadat de jongerentak van de partij in opspraak was geraakt door homofobe en antisemitische uitlatingen op sociale media.

Het onderzoek volgt kort nadat een groep Leidse rechtenhoogleraren zich zaterdag in een open brief uitsprak ‘tegen elke vorm van antisemitisme, racisme en discriminatie en het bagatelliseren of normaliseren daarvan'. Dat deden ze enkele dagen na de jaarlijkse Cleveringa-rede op de Leidse universiteit. Hoogleraar Rudolph Cleveringa wordt jaarlijks op 26 november door de universiteit herdacht naar aanleiding van de bekende protestrede die hij op diezelfde datum in 1940 hield. Hij ageerde tegen het door de Duitsers verordonneerde ontslag van Joodse collega's.

‘De Cleveringa-rede valt dit jaar samen met het moment waarop in Nederland eens te meer zichtbaar is geworden dat antisemitisme, vreemdelingenhaat, antidemocratische en antirechtsstatelijke opvattingen in bepaalde kringen volstrekt normaal of op zijn minst acceptabel lijken te zijn geworden’, schrijven de hoogleraren, zonder overigens Forum voor Democratie te noemen. ‘De herdenking van Cleveringa’s rede, dit jaar tachtig jaar geleden, herinnert ons eraan dat we niet zwijgend mogen blijven toekijken naar het schouwspel dat aan ons voorbijtrekt’.

De hoogleraren vervolgen met de woorden hiertegen op te staan en hun afschuw hierover uit te spreken. ‘In de geest van Cleveringa doen we er niet het zwijgen toe, maar openen we het gesprek hierover, met elkaar, met onze studenten, met de samenleving. Zonder rancune, vooroordeel of superioriteitsgevoel, maar op basis van feiten en met erkenning van gelijkheid van een ieder. Zo eren wij Cleveringa en dienen we onze vrije democratische rechtsstaat’.

Bekijk onze video’s over Baudet in onderstaande playlist: