Zorgen om ‘lakse’ Nederlanders met klachten: ‘Kan weer strengere maatregelen betekenen’

Dat ziet ook Jan Kluytmans (57), arts-microbioloog van het Amphia ziekenhuis in Breda, gebeuren. Hij maakt zich zorgen over de resultaten. ,,Het belangrijkste onderdeel van het beleid is dat je bij klachten thuisblijft en je laat testen. En die klachten, die zijn vaak mild. De laatste tijd zien we vooral jonge mensen positief testen. Dat zijn mensen die veel bewegen in de maatschappij en dus makkelijk het virus oppikken en ook weer verspreiden. Ze zijn vaak mild ziek en denken bijvoorbeeld dat ze een neusverkoudheid hebben. Maar het kan corona zijn. Ik schrok dus wel van het onderzoek. Dat mensen zeggen: ‘Ik steun het beleid, maar ik doe het zelf niet’. Ja, dan werkt het natuurlijk niet.”

Volgens Osterhaus is er bij groepen mensen onterecht sprake van een ‘hoera-stemming’. Die is ten dele terecht omdat het aantal opnames en sterfgevallen flink is gedaald, maar het is volgens Osterhaus wel zaak om de stemming niet te laten omslaan in onvoorzichtigheid. ,,We tolereren nu dat corona op een laag niveau nog aanwezig is, maar we moeten ook beseffen dat het virus nog niet het land uit is. Zonder vaccin gaat dat op korte termijn ook niet lukken. 

Het RIVM concludeert dat het lage testpercentage en het lage thuisblijfpercentage deels worden veroorzaakt doordat de klachten mensen bekend voorkomen. Ze koppelen hun klachten aan bijvoorbeeld een rokershoest, hooikoorts of astma. Bovendien zijn mensen gewend om bij milde klachten niet meteen naar de dokter te gaan; ze willen ‘het eerst nog even aankijken’. 

Volgens gedragsonderzoeker Marijn de Bruin is het belangrijk dat mensen bij de geringste twijfel of het bijvoorbeeld wel hooikoorts of een milde verkoudheid is, toch thuisblijven en zich laten testen. 
 
Toch is De Bruin niet geheel negatief. ,,Naast de redenen dat mensen zich niet laten testen, zien we ook de redenen waarom mensen dat wél doen. Deze mensen willen zekerheid, ze willen zichzelf en hun naasten beschermen. Ondanks dat het percentage positieve testen nu laag is, zagen we de afgelopen week ongeveer 500 diagnoses. Als je dat doortrekt dan voorkomen we de komende zes maanden toch zo’n 3000 infecties. Ook die informatie, waar doen we het voor, is wat mensen kan motiveren om de moeite te nemen om zich tóch te laten testen.”

Naast de bereidheid om je te laten testen is ook de toegankelijkheid van de testlocaties van belang. Arts en microbioloog Kluytmans laat weten dat hij van mensen hoort dat ze het moeilijk vinden om zich te laten testen omdat bijvoorbeeld de testlocaties te ver weg zijn, of omdat ze geen auto hebben. ,,Daar moeten we serieus naar kijken. De toegankelijkheid moet wel goed zijn.” Ook uit het onderzoek van het RIVM blijkt dat de afstand tot een teststraat of testlocatie een barrière kan zijn. Het ministerie laat weten te werken aan een verbetering van de communicatie en de toegankelijkheid van het testen.