Belangrijke Poetin-vertrouweling Tsjoebajs stopt ermee en verlaat Rusland

Dat zeggen bronnen tegen persbureaus Reuters en Bloomberg. Hij zou niet de intentie hebben ooit terug te keren naar Rusland. Tsjoebajs zelf heeft nog niet gereageerd. Hij weigerde vanochtend een journalist van Reuters telefonisch te woord te staan en hing direct op.

De 66-jarige Tsjoebajs was een van de architecten van de ingrijpende economische hervormingen die na de ineenstorting van de Sovjet-Unie in 1991 werden doorgevoerd. Als een van de belangrijkste adviseurs van toenmalige president Boris Jeltsin werd hij destijds een van de meeste gehate politici door zijn haastig doorgevoerde privatiseringen. Die werden als ‘schoktherapie’ op de vastgelopen planeconomie losgelaten. Een relatief kleine groep ondernemers profiteerde daarvan, terwijl de rest van de bevolking verkommerde. De groep bestaat uit de oligarchen waar de regering van Poetin op leunt.

Poetin kreeg halverwege de jaren 90 van Tsjoebajs zijn eerste belangrijke baan in het Kremlin en werd ook door hem gesteund toen hij later de macht greep in Rusland. Tsjoebajs was op zijn beurt jarenlang topman in Russische staatsbedrijven en werd vorig jaar door Poetin aangesteld als klimaatgezant en -adviseur. Hij was een van de weinige kopstukken uit de jaren 90 die nog steeds een belangrijke rol hadden binnen het Kremlin. 

Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov heeft aan nieuwssite RIA Novosti bevestigd dat Tsjoebajs zijn functie ‘uit eigen beweging’ heeft neergelegd. 

Dat Tsjoebajs niet volledig achter de oorlog stond, leek eerder deze maand al duidelijk toen hij een foto postte op social media van Boris Nemtsov, een belangrijke Russische oppositiefiguur die in de buurt van het Kremlin werd doodgeschoten in 2015. De actie van Tsjoebajs, die er verder geen woorden aan vuil maakte, werd internationaal gezien als een ‘krachtig statement’. 

De Russische president Poetin tolereert geen enkele kritiek. In een snoeiharde speech uitte hij op 16 maart dreigende taal naar zijn eigen bevolking. Hij waarschuwt pro-westerse Russen met zuiveringsacties. ,,Ieder volk, zeker het Russische, kan de echte Russen onderscheiden van verraders. Deze verraders behandel je hetzelfde als een vlieg die in je mond terechtkomt: je spuugt ze uit. Ik ben ervan overtuigd dat zo’n zuivering van onze maatschappij ons land sterker maakt.’’

Bekijk hier onze video’s over de oorlog in Oekraïne: