Fransen in de rij voor Nederlandse ‘dementie-games’

De Franse ondernemer Max Bayle keek nog eens goed naar het tijdschrift, kneep zichzelf spreekwoordelijk in de arm om te kijken of hij niet droomde, en dacht toen: ,,Wow!! Dat was echt wat ik dacht: Wow! We waren zó blij! De Franse presidentsvrouw noemde ons!’’

Bayle las in weekblad Paris Match een interview met Brigitte Macron, ‘de vrouw van’. Zij leidt een Stichting die geld geeft aan zorginstellingen. In het interview, van twee maanden geleden, zei ze: ,,De directeuren van verpleeghuizen vragen me op grote schaal naar de Tovertafel. Hoe meer de corona-epidemie om zich heen grijpt, hoe meer vraag er is.’’

,,We hebben er vier jaar aan gewerkt en in 2015 kwam de Tovertafel op de markt’’, vertelt Wennekes. ,,Het is gewoon een kastje: een beamer die aan het plafond hangt en eenvoudige games op tafel projecteert. Bijvoorbeeld bewegende herfstblaadjes. Mensen die aan tafel zitten kunnen de blaadjes weg vegen en dan verschijnen er lieveheersbeestjes op tafel. In het apparaat zitten sensoren die de handbewegingen van die mensen volgen. Ze kunnen ook een geprojecteerde strandbal over de tafel heen naar elkaar rollen. Er verschijnen muzieknoten die ze kunnen aanraken waarna er muziek klinkt. In totaal hebben we nu zo’n 20 spellen.’’

De games zijn door Le Riche en Wennekes zó ontwikkeld dat ze precies de hersendelen aanspreken van dementerende ouderen die nog wel goed werken. Sterker nog: de ouderen worden er juist door geactiveerd.

Mensen met vergevorderde dementie voelen weinig prikkels meer. Een groot deel van de patiënten vervalt in apathie. Ze zitten stil en doen vrijwel niets meer. ,,Met dit apparaat doorbreek je dat patroon, blijkt uit de onderzoeken die we hebben gedaan’’, vertelt Wennekes. ,,Mensen moeten met deze games bewegen, ze moeten nadenken en er is interactie met anderen aan tafel.’’

Wat begon als een promotieonderzoek in Delft, groeide uit tot een bedrijf in Utrecht, Active Cues, waar inmiddels zo’n 50 mensen werken. ,,We waren al in het eerste jaar winstgevend.’’ De vergrijzing neemt wereldwijd toe. Het aantallen gevallen van dementie ook. En het bedrijf heeft daarmee een groeimarkt ontdekt.

De Tovertafel wordt nu in 12 landen verkocht, binnen de Europese Unie maar ook in Australië en Nieuw-Zeeland. ,,In totaal zijn er zo’n 4.000 verzorg- en verpleeghuizen in de wereld waar de Tovertafel staat voor dementerende ouderen.’’

De uitspraken van Brigitte Macron gaven nog een extra stimulans. Haar Stichting betaalt mee aan de aanschaf van het apparaat door Franse verpleeghuizen.

,,Deze ‘table magique’ verandert het leven van mensen’’, schreef de regionale krant Le Dauphiné toen een Tovertafel werd geïnstalleerd in een verpleeghuis in het oosten van het land. ,,Zelfs ’s avonds laten ze de tafel aan staan voor de bewoners die niet kunnen slapen’’, schreef La Nouvelle République in een reportage vanuit een verpleeghuis in west-Frankrijk.

Maandag komt de Franse ambassadeur in Nederland, Luis Vassy, op bezoek bij het bedrijf in Utrecht. Hij krijgt een rondleiding en mag zelf de games even testen. ,,Max, onze man in Frankrijk, zal het wel steeds drukker krijgen’’, zegt Sjoerd Wennekes. ,,Maar de vraag neemt overal toe. Er zijn steeds meer mensen met dementie. Voor die groep is serieuze hulp nodig. Hulp die speciaal voor ze gemaakt is en waarvan vast staat dat het ook effect heeft. Dat bestond vroeger niet. Als noodgreep werd dan maar kinderspeelgoed aan dementerenden gegeven.’’