Merkel wil mokerslag uitdelen in Noordrijn-Westfalen

De dichtstbevolkte deelstaat van Duitsland geldt als dé graadmeter voor de landelijke verkiezingen in september. Merkel en haar rivaal Schultz lopen de deur dan ook plat in het aan Nederland grenzende Noordrijn-Westfalen. 

Wint het CDU, dan is het vrijwel zeker dat Merkel de komende vier jaar bondskanselier blijft. Maar het zou ook een enorme afgang betekenen voor Schultz, de voormalige voorzitter van het Europees Parlement. De afgelopen vijftig jaar zat zijn SPD vrijwel onafgebroken in de deelstaatregering.

De sociaaldemocraten vertegenwoordigden de noeste arbeiders in de kolenmijnen en de staalindustrie. Maar de vraag naar steenkolen is gedaald en tegen het goedkope staal uit onder meer China valt niet op te produceren. De mijnen in het Ruhrgebied gingen dicht en de hoogovens staan te verroesten. 

Het lukt Noordrijn-Westfalen maar moeilijk om op te krabbelen na het ineenstorten van de industrie. De deelstaat zit flink in de schulden. De werkloosheid daalt maar behoort nog altijd tot de hoogste in Duitsland.

De steun voor de SPD is niet vanzelfsprekend meer. Net als in andere Europese landen zien de sociaal-democraten hun kiezers overstappen naar andere partijen, die de . Voor de sociaal-democraten blijven steeds minder thema's over om zich op te onderscheiden.

De SPD hoopte met Schulz bij de landelijke verkiezingen het bondskanselierschap hoopte binnen te slepen. Merkel leek te zijn afgeschreven, onder meer vanwege de vluchtelingencrisis. Terwijl Duitsland piepte en kraakte onder de toestroom van vooral Syriërs, voorzag de bondskanselier geen problemen om hen op te vangen. Haar uitspraak 'Wir schaffen das' leidde tot nogal wat ophef.

De SPD maakte handig gebruik van de kritiek op Merkel  en met de enthousiaste en directe Schulz als kandidaat, steeg de steun. Voor het eerst in jaren scoorden de sociaal-democraten in de peilingen beter dan de CDU. De Duitsers spraken ook wel van het 'Schulzeffect.'

Maar Merkel maakt een come-back. De vluchtelingencrisis is afgewend en de economie in Duitsland staat er bijzonder goed. Schulz heeft twee nederlagen op rij geleden. Afgelopen zondag nog verloor de SPD in de noordelijke deelstaat Sleeswijk-Holstein. Voor de partij is het dit weekend dus erop of eronder in de achttien miljoen inwoners tellende Noordrijn-Westfalen. 

Alle druk ligt op de schouders van deelstaatpremier Hannelore Kraft. ,,Noordrijn-Westfalen is van oudsher een soort mini-Bondsdagverkiezing, omdat een kwart van de Duitse bevolking er woont,'' verzuchtte de SPD-prominente deze week.

Merkel grijpt haar kans. De bondskanselier bezocht de deelstaat zes keer in acht weken tijd. Vilein wijst ze op de groeiende schulden onder de SPD-regering in de deelstaat, op criminaliteitsproblemen zoals de massa-aanranding tijdens oud- en nieuw in Keulen en de soms belabberde staat van de snelwegen in en rond het Ruhrgebied. Uitgerekend haar laatste deelstaatbezoek voor de verkiezingen is in Aken, de thuisstad van Schulz.

Kraft vecht terug. In Bochum, waar autofabrikant Opel in zwaar weer verkeert, vocht ze voor de rechten van de werknemers en gratis kinderopvang en kondigde ze subsidies aan voor startende ondernemers. ,,Wij zijn de partij die om mensen geeft,'' zei Kraft.

Volgens de laatste peilingen behaalt de SDP 32 procent van de stemmen, niet genoeg om de verkiezingen te winnen. ,,Het lukt de SPD simpelweg niet om een positief signaal naar de kiezer te zenden,'' stelt het Berlijnse peilingsbureau Forsa. ,,Zelfs als de partij de grootste wordt in Noordrijn-Westfalen, verliest ze kiezers aan de CDU.''