Poetin denkt na over afwijzing eisen door Navo

De belangrijkste Russische eis - de garantie dat de Navo niet verder uitbreidt in Oost-Europa - wordt dus niet ingewilligd. De Verenigde Staten en de door de VS geleide militaire alliantie hebben nu mondeling én zwart-op-wit aangegeven niet akkoord te gaan met de door Rusland afgedwongen garantie dat Oekraïne geen lid mag worden van de Navo. Ook de eis dat alle Westerse troepen weg moeten uit Navo-landen die ooit deel waren van het communistische Oostblok, is terzijde gelegd.

,,We kunnen niet zeggen dat er met onze standpunten rekening is gehouden”, verwoordde Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov het fijntjes. Naar verluidt bestudeert president Poetin de tekst met zijn adviseurs. Toch leek minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov de deur naar verder overleg alvast open te houden door ‘te hopen op het begin van een serieus gesprek over secundaire kwesties’.

Olympische Spelen
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken meende woensdag dat de Russen ‘een serieus diplomatiek pad’ was aangeboden om de situatie te de-escaleren. Ruim 100.000 Russische soldaten zijn nu al bijna drie maanden samengetrokken langs de Oekraïense grens. Volgens Poetin gaat het om oefeningen; Amerikaanse militaire experts denken nog steeds dat de Russische leider tenminste een deel van Oekraïne wil bezetten (meest waarschijnlijk: Donbas) en tussen nu en half februari in actie zou kunnen komen. Daarbij wordt ook gespeculeerd over een politiek geschikt moment, namelijk direct na de Olympische Winterspelen in Peking. Poetin zal daar volgende week heen gaan als gast en als fervent fan van het Russische ijshockeyteam. Een Russische aanval tijdens het Chinese spektakel zou zeker niet worden gewaardeerd door zijn Chinese gastheren die met een gelikte organisatie willen schitteren voor het oog van de wereld en al genoeg te stellen hebben met vervelende vragen van mensenrechtenorganisaties over Oeigoeren en Hongkong. De slotdag van de Spelen is 20 februari. Dan volgt een periode van een paar weken waarin de bodem in Oekraïne nog bevroren genoeg is om zwaar materieel te kunnen dragen, daarna verandert een groot deel van Oekraïne in een modderpoel en kan pas in de zomer mogelijk weer grootschalig met tanks worden aangevallen. In een reactie op de oplopende spanningen rond Oekraïne heeft China overigens laten weten ‘begrip te hebben voor de zorgen van Rusland’.

In wat tot de sprankjes hoop op een diplomatieke uitweg mag worden gerekend, blijft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky positief over het ‘constructieve overleg’, van woensdag in Parijs. Russische en Oekraïense onderhandelaars waren daar voor het eerst sinds maanden aan tafel geschoven, samen met Franse en Duitse diplomaten. Die gesprekken gingen over de specifieke situatie in Donbas, in het oosten van Oekraïne, waar pro-Russische separatisten ijveren voor aansluiting bij Rusland. Over twee weken zullen deze gesprekken worden voortgezet. Morgen ontmoet de Franse president Macron zijn Russische collega Poetin over ontstane impasse. Ook Macron denkt dat er nog steeds een diplomatieke uitweg is.

Ondertussen hebben de Verenigde Staten en ook Duitsland duidelijk gemaakt dat een inval in Oekraïne het einde kan betekenen van de door Rusland zeer gewenste gaspijplijn Nord Stream 2, die Rusland rechtstreeks verbindt met Duitsland. Dit project zou de Russische schatkist - in een normale situatie - welkome miljarden moeten opleveren, naast de bestaande gasleiding naar diverse landen die dwars door Oekraïne loopt. Maar Nord Stream 2 is om technische redenen nog niet in gebruik genomen. Een Amerikaanse woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat dat zeker ook niet zal gebeuren in geval van een Russische aanval. Duitsers en Amerikanen zouden het hierover eens zijn. Oekraïne ontvangt ondertussen wel steeds meer westerse militaire hulp, ook al vinden de Oekraïense autoriteiten die nog te beperkt.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: