Rusland wil geen oorlog, president Oekraïne vraagt Westen geen paniek te zaaien

,,Als het aan de Russische Federatie ligt, komt er geen oorlog”, zegt Lavrov in gesprek met Russische radiostations. ,,Maar we laten onze belangen niet vertrapt en genegeerd worden.” 

De druk rondom een mogelijke Russische inval in het Oost-Europese land loopt de afgelopen dagen hoog op. Zowel de Verenigde Staten als de Navo-bondgenoten kijken bezorgd toe hoe de Russen zo’n honderdduizend troepen stationeerden langs de grenzen van Oekraïne. De Amerikaanse president Joe Biden waarschuwde de Oekraïense leider al dat er een ‘goede mogelijkheid’ bestaat dat Rusland in februari een militaire actie zou ondernemen tegen de voormalige Sovjetstaat.

_{Lees verder onder de foto.}

De Oekraïense president Volodimir Zelenski dringt er op zijn beurt bij westerse leiders op aan geen paniek te zaaien over Russische troepen vlak over de Oekraïense grens in Rusland. ,,We kunnen geen paniek gebruiken”, ook met het oog op de zwakke economie van Oekraïne. Het is volgens Zelenski “belangrijk niet alle informatie van inlichtingendiensten te halen. Wat belangrijk is, is hier te zijn”.

Hij heeft Rusland dringend opgeroepen snel stappen te zetten om de spanning te laten afnemen of de crisis “te de-escaleren”. Zijn Russische en zijn Franse ambtgenoot, Vladimir Poetin en Emmanuel Macron, voelden daar in een gesprek vrijdag ook voor.

Rusland moet kiezen tussen confrontatie of overleg, het is aan president Poetin om een keuze te maken. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian heeft dit vandaag gezegd dat nadat president Macron Poetin telefonisch had gesproken over de spanningen rond Oekraïne. Poetin belt later op de dag nog met zijn Oekraïense ambtgenoot Zelenski. De laatste riep het Westen op niet in paniek te raken over de situatie. Macron sprak eerder de hoop uit dat het telefoontje met Poetin leidt tot een “stevige dialoog en verduidelijkingen”. Hij wil een pad uitstippelen naar de-escalatie, nu meer dan 100.000 Russische militairen bij de Oekraïense grens zijn samengetrokken. Diplomatiek overleg heeft tot nu niet veel opgeleverd.

Het Kremlin meldde dat Poetin tegen Macron nog eens heeft benadrukt dat het Westen de zorgen over veiligheid in Moskou heeft genegeerd. Hij stelde vast dat de Verenigde Staten en de NAVO de Russische eis dat Oekraïne geen lid van de NAVO kan worden heeft verworpen. Dat geldt ook voor Poetins eis dat NAVO-troepen Oost-Europa verlaten. Een formele reactie van Rusland volgt nog. “De bal ligt nu in het Russische kamp”, zei Le Drian. Volgens hem bestaat “natuurlijk” nog het risico dat Rusland Oekraïne binnenvalt. Hij herhaalde dat dat zware gevolgen zou hebben voor Moskou.

Rusland blijft herhalen geen plannen voor een invasie te hebben, maar heeft geëist dat de Navo belooft dat Oekraïne nooit zal toetreden en dat het bondgenootschap de inzet van troepen en militair materieel in Oost-Europa terugdraait. De VS en de Navo hebben die eisen deze week formeel afgewezen, hoewel de VS terug is gekomen met de punten waarover zij nog graag met Rusland in gesprek willen gaan.

De officiële reactie van Rusland op die voorstellen gaat komen van president Vladimir Poetin, maar het Kremlin heeft gezegd dat er “weinig reden voor optimisme” was. ,,Zij zeggen dat ze hun positie niet zullen veranderen, maar dat zullen wij ook niet doen”, zei Lavrov hier vanochtend over. ,,Ik zie hier geen ruimte voor compromissen.”

De wrijvingen tussen het Westen en Rusland leiden onder meer tot steeds meer pesterijen op het diplomatieke vlak. Rusland heeft geklaagd dat de Verenigde Staten hebben geëist dat dit jaar 55 diplomaten worden teruggetrokken uit de Russische ambassade in Washington. Die zou dan verder moeten met 184 personeelsleden, een fractie van wat het vijf jaar geleden was. Het is gebruikelijk dat de reactie bij dergelijke uitwijzingen leidt tot soortgelijke uitzettingen in het getroffen land. Dan moeten er ook meer Amerikanen weg uit de ambassade in Moskou. Rusland heeft vandaag ook de Europese Unie te verstaan gegeven dat het een aantal Europeanen gaat weren die actief zijn in de militaire industrie.

In 2014 werd een gekozen pro-Russische president in Oekraïne afgezet. Biden was toen vicepresident van de VS. Volgens de Russen was dat in een door de VS aangestuurde staatsgreep, volgens het Westen door een pro-Europese volksopstand. Rusland lijfde in een boze reactie de Krim in. Het schiereiland was in de jaren vijftig bij de Sovjetrepubliek Oekraïne gevoegd en bleef Oekraïens na de ineenstorting van de Sovjet-Unie tot ergernis van het Kremlin.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: