VN-gezant: Israël en Hamas op weg naar oorlog op grote schaal

‘Stop deze raketaanvallen meteen. Deze escalatie gaat in de richting van een oorlog op grote schaal. De verantwoordelijken van alle kampen moeten zich inzetten om tot een de-escalatie te komen. Een oorlog in Gaza is verwoestend en de gewone mensen betalen de prijs’, schreef Wennesland op Twitter.

In de nacht van dinsdag op woensdag voelden bewoners van Gaza hun huizen trillen en lichtte de lucht op van rondvliegende raketten en luchtafweergeschut. Tegelijkertijd moesten Israëliërs vluchten naar veilige locaties om te schuilen voor aanvallen. In Tel Aviv zouden weer explosies gehoord zijn, nadat de stad dinsdag doelwit was van raketaanvallen.

Bij de raketaanvallen van dinsdag tussen Israël en Gaza zijn inmiddels 40 mensen overleden, onder wie 35 Palestijnen. Volgens het ministerie van Volksgezondheid van Gaza zijn twaalf van hen kinderen. Aan de Israëlische kant zijn zeker drie mensen omgekomen. Meerdere kranten berichtten dat vannacht een 52-jarige man en zijn 16-jarige dochter zijn gedood bij een raketaanval. Gisteravond overleden drie vrouwen.

Gewapende Palestijnen hebben sinds maandagmiddag vanuit de Gazastrook meer dan duizend raketten afgevuurd op Israël. Dat zegt het Israëlische leger, dat spreekt over 1050 raketbeschietingen in 38 uur. De Israëlische luchtverdediging haalt veel projectielen neer, maar dat lukt niet in alle gevallen. Aan beide kanten van de grens moeten burgers schuilen voor de aanhoudende beschietingen. Het einde van het geweld lijkt nog niet in zicht te zijn. Het Israëlische leger maakte vanochtend via Twitter bekend sleutelfiguren binnen de inlichtingentak van Hamas te hebben gedood. ,,Kennelijk waren onze inlichtingen beter”, luidde het commentaar.

De raketbeschietingen en bombardementen volgden op dagenlange rellen in Jeruzalem. Daar was onrust ontstaan over de geplande uitzetting van Palestijnse gezinnen in het oosten van de stad. Die moeten plaatsmaken voor Joodse kolonisten. Er raakten honderden mensen gewond toen Palestijnse betogers bij de al-Aqsa-moskee botsten met de Israëlische politie.

Ingewijden zeggen dat Egypte en Qatar proberen een bemiddelende rol te spelen, zoals ze in het verleden ook hebben gedaan. De Egyptische minister van Buitenlandse Zaken zei echter tijdens een spoedzitting van de Arabische Liga dat ‘uitvoerig’ is geprobeerd om Israël en andere landen te benaderen. ,,We kregen niet de benodigde reactie.”

Netanyahu riep in de nacht van dinsdag op woensdag de noodtoestand uit in de stad Lod, omdat onder de inwoners van Arabische afkomst ‘grootschalige rellen’ zouden zijn uitgebroken. Volgens lokale media zijn er drie synagogen in brand gezet in de stad, die 15 kilometer ten zuidoosten van Tel Aviv ligt.

Maandag vonden al gewelddadige incidenten plaats in Lod, maar de situatie werd dinsdag erger. Terwijl protesten tegen de Israëlische regering toenamen in Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever, zouden de rellen ook over zijn geslagen op Lod. Gebouwen zouden zijn beschadigd en voertuigen in brand gezet. De politie rukte met zestien eenheden van grenswachten uit naar het gebied.

Ongeveer 30 procent van de ruim 77.000 inwoners van Lod is van Arabische afkomst. Het is een van meerdere Israëlische steden met een groot aantal Arabische inwoners. Ook in dergelijke steden, als Acre, Wadi Ara en Jisr A-zarca zijn rellen uitgebroken. In deze drie steden zijn tot nu toe in totaal acht mensen gearresteerd.

Wennesland zal woensdag de Veiligheidsraad achter gesloten deuren inlichten over de situatie. De spoedvergadering komt op verzoek van Tunesië, Noorwegen en China. Een eerste vergadering maandag, ook op verzoek van Tunesië, ging uiteen zonder gemeenschappelijke verklaring van de vijftien leden van de Veiligheidsraad, omdat de VS ‘in dit stadium’ het voorstel van Noorwegen niet wil goedkeuren.

In het Noorse voorstel, dat persbureau AFP kon inzien, stond - zonder het geweld te veroordelen - een oproep van de Veiligheidsraad aan Israël ‘om de kolonisatieactiviteiten, de vernielingen en de huisuitzettingen tegenover de Palestijnen stop te zetten, inclusief in Oost-Jeruzalem.’ De tekst riep beide partijen ook op ‘om geen unilaterale maatregelen te nemen die de spanningen vergroten en de levensvatbaarheid van de Tweestatenoplossing ondermijnen’ en vroeg om terughoudendheid en het vermijden van provocaties, met respect voor ‘de historische status-quo in de heilige plaatsen.’

De woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, Ned Price, zei dinsdag niet of de VS nu wel akkoord zouden gaan met een verklaring vanuit de Veiligheidsraad. ,,We willen maatregelen zien, of die nu komen van de Israëlische overheid, de Palestijnse Autoriteit of de VN-Veiligheidsraad, die niet leiden tot provocaties of een escalatie, maar tot een de-escalatie.’’

VN-secretaris-generaal Antonio Guterres stelde dinsdag eveneens in een persbericht dat de escalatie tussen de Israëliërs en de Palestijnen ‘meteen moet stoppen.’

Het is al dagen onrustig in Jeruzalem: