Fietsend met een groep vrienden, stoer op de Tomos-brommer of, nog hipper, als beginnend automobilist in een oude Eend of Kever: zo trokken honderden en later duizenden jongeren vijftig jaar geleden naar één van de vele openluchtfestivals in de Achterhoek en Twente.

„We wilden naar een eigen plek waar je ongestoord kon luisteren, dansen, roken, drinken en een leuk meisje versieren”, is de uitleg die Pel Kotkamp (73) en Henk van de Wetering (67), beiden uit Hengelo, geven aan de jeugdcultuur van eind jaren 60.

De 'ouwe rockers' zijn actief in het Poparchief Twente, leggen met andere vrijwilligers de geschiedenis van muzikanten, groepen, beatclubs, discotheken, concerten en festivals vast. Ook is het duo betrokken bij de komende reünie van het Beatfeest Markelo.

Jongeren kozen in de roerige jaren 60 steeds vaker hun eigen weg, zetten zich af tegen het gezag, gingen niet meer met hun ouders naar de kerk, sloten zich aan bij de protestbeweging, kozen hun eigen vrije haardracht en kleding en experimenteerden met softdrugs.

Dauwtrappen op Hemelvaartsdag werd van een religieuze traditie een nieuwe vorm van uitgaan. De Kösterskoele in Markelo was op 4 mei 1967 als eerste het decor voor een heus beatfestijn met de Haagse band The Golden Earrings als trekker.

„Voor mij was het de eerste kennismaking met dit nieuwe fenomeen”, blikt Van de Wetering terug. „Als 16-jarig drummertje van HUN mocht ik het podium op. Tien regionale bandjes deden mee aan een concours. Dat was de formule van het eerste beatfestijn in Oost-Nederland.”

Onder de bezielende leiding van wijlen Herbert Spier ontwikkelde Markelo zich tot een jaarlijks terugkerende happening op Hemelvaartsdag. In het begin met Sinalco-limonade, Hengelo's Bier en beatmuziek als voornaamste wapenfeiten. Markelo schopte het tot negen edities.

De Lochem Popmeeting van de gebroeders Carlier volgde in 1968. Met grote namen en veel meer publiek hield men het tien jaar langer vol dan Markelo.

Kotkamp: „Lochem trok publiek uit alle windstreken, er kwamen vreemde vogels op af. Het was veel alternatiever van aard. In Markelo zag je het 'gewone' publiek uit de regio. Bier drinken en naar leuke muziek luisteren: dat ging het om.”

Wie in de poparchieven de talloze zwart-witfoto's bestudeert, ziet ook overeenkomsten. Zowel in Markelo als Lochem veel 'langharige jongeren in spijkerbroek', publiek dat op houten bankjes of relaxed in het gras ligt, verliefde stelletjes aan de bosrand en vaak bezoekers die onder plastic schuilen voor de regen.

De festivals in beide plaatsen gaan op herhaling. Markelo maakt alsnog zich op voor een lustrumfeest. De verlate tiende editie van het Beatfeest is op Hemelvaartsdag (10 mei) in de oude vertrouwde Kösterskoele. De Lochem Popmeeting 2.0 staat genoteerd voor zaterdag 21 juli. Het openluchttheater bestaat 80 jaar en het is 50 jaar geleden dat het festival begon: dubbel feest.