Huishoudens gaan er maandelijks fors op achteruit: gemiddeld 40 euro minder in de knip

De terugval kan zelfs nog verder oplopen tot wel 100 euro voor tweeverdieners met meerdere kinderen. En huishoudens die hun loon niet zien stijgen, moeten zelfs rekening houden met een koopkrachtdaling die kan oplopen tot ruim 200 euro per maand.

Luister ook naar onze podcast Politiek Dichtbij:

,,We zien dat grote groepen huishoudens iedere maand tientallen euro’s minder te besteden hebben’’, vat Nibud-directeur Arjan Vliegenthart de vele onderzochte koopkrachtplaatjes in een verklaring samen. Zulke sterke koopkrachtdalingen als dit jaar zijn volgens het Nibud de laatste jaren niet meer voorgekomen.

De grootste boosdoener is de hoge inflatie, constateren onderzoekers van het instituut. Die is flink opgelopen door de hoge energieprijzen. Het Nibud was in september al somber over de koopkrachtprognoses. Maar toen was nog niet te voorzien dat met name gas en elektriciteit zo sterk in prijs zouden toenemen als de afgelopen maanden is gebeurd.

Inflatie; het zorgt voor die hogere prijzen. Maar hoe werkt het nou precies? Econoom Charan van Krevel (Radboud Universiteit) geeft je een basisles economie en vertelt je wat je centen waard zijn. De tekst loopt verder onder de video.

De door het kabinet verlaagde belasting op energie compenseert de hogere energierekening wel voor een deel. En huishoudens met een laag inkomen kunnen van de gemeente ook een extra tegemoetkoming krijgen voor de energiekosten. Volgens de onderzoekers is dat evenwel niet genoeg om de gehele koopkrachtdaling op te vangen.

Het Nibud heeft gerekend met een inflatie van 3 procent, zoals De Nederlandsche Bank (DNB) voorziet voor dit jaar. Als de inflatie nog verder oploopt zullen mensen nog minder in de portemonnee overhouden, waarschuwt het instituut.

Vliegenthart maakt zich vooral zorgen over ‘de meer dan 2 miljoen huishoudens die zich nu al suf budgetteren om alle rekeningen betaald te krijgen.’ Bijvoorbeeld mensen met een bijstandsuitkering en mensen met een hoge huur, lijken structureel klem te zitten. Ook voor ouderen met alleen AOW en een klein pensioen is deze koopkrachtdaling waarschijnlijk zwaar.

Maar veel meer Nederlanders zullen goed op moeten letten. ,,Velen krijgen deze week een loonstrookje waarbij het nettosalaris hoger is dan wat ze vorig jaar kregen, en toch vliegt het geld sneller de portemonnee uit’’, legt Vliegenthart uit. ,,Het hogere salaris verdwijnt na een paar keer boodschappen doen door de hogere prijzen in de supermarkt.’’

Wat de plannen uit het recente coalitieakkoord voor de portemonnee betekenen, kan het Nibud nog niet zeggen. Aan die berekeningen wordt nog gewerkt.

Bekijk hier al onze video’s over de economie: