Autootje pesten in Enschede? Nee, zegt verkeersdeskundige Christian: ‘Je kunt hier nog steeds redelijk doorrijden’

In Enschede wonen 160.000 verkeersdeskundigen, zegt Christian ter Braack. „Iedereen heeft er een mening over. Maar er hebben er maar een paar voor doorgeleerd.” Ter Braack is er daar eentje van: hij werkt als mobiliteitsexpert bij de gemeente Enschede. Met de echte deskundige nemen we een kijkje bij de Molenstraat, op dit moment de minst begrepen weg van Enschede. 

De Molenstraat, hij staat bijna model voor het hele Enschedese verkeer. Eerst aan de ene kant dicht, dan aan de andere, dan worden de fietsers er weer van de sokken gereden, en niemand snapt waarom. Verbijsterde inwoners mailen hun onbegrip ook naar de redactie van deze krant. Zoals deze lezer deed:

‘Misschien ben ik niet slim genoeg om het totaalplaatje te snappen, maar moet een station niet juist goed bereikbaar zijn? Nu de Hengelosestraat ter hoogte van de Belastingdienst geen doorgaande weg naar het station meer is en de Deurningerstraat door de  ‘mooie’ ovatonde zeer onpraktisch is geworden, ben ik totaal in de war, verkeerstechnisch dan. Welke mysterieuze verkeersbedenker maakt Enschede het lachertje van het oosten?  

Wat gaat er nou verkeerd hier? Het ligt om te beginnen aan onszelf, zegt Ter Braack. „Enschedeërs zijn eigenwijs. Vroeger reden ze dwars door de stad, over de Boulevard, en dat proberen ze nog steeds te doen. De oude doorgaande route volgen. Het zit zó in ons systeem, we kiezen liever voor de kortste route dan voor de snelste of comfortabelste. We hebben in Enschede-Oost een enquête gehouden met de vraag: Als u van Glanerbrug naar het Kennispark wilt, waar rijdt u dan langs? 40 procent rijdt nog steeds doodleuk de stad in in plaats van eromheen.” 

En wie dat doet, die rijdt zich dus bijvoorbeeld vast in de Molenstraat. Het is geen autootje pesten, zegt Ter Braack. Auto’s weren uit het centrum is niet een doel op zichzelf. Ter Braack: „Het is een neveneffect. Het doel is woningen toevoegen. Meer inwoners in de binnenstad. Die woningen bouwen we het liefst rond het station, omdat daar het openbaar vervoer zit. En om ruimte te maken voor driehonderd woningen en de wens om de fietssnelweg F35 door te trekken moet de Molenstraat autoluw worden. Het is altijd balanceren, kijken naar de grotere opgave.” 

Aan de kant van de Raiffeisenstraat is de Molenstraat nu afgesloten. Automobilisten rijden zich vast tegen fietspaaltjes. Er is veel ruimte overgelaten om te keren en daar is een reden voor: de straat langs het stadskantoor wordt de nieuwe haal- en brenglocatie voor het station. Het rondje voor het station verdwijnt. „Er zijn voldoende parkeerplaatsen”, zegt Ter Braack. Alleen voor wie daar moet zijn dus. 

Dan de ovatonde in de Deurningerstraat. Autobestuurders halen er capriolen uit om te voorkomen dat ze op de singel terechtkomen. Keren waar het niet mag, linksaf slaan waar het niet mag. Dat wordt binnenkort aangepast. Fietsers moeten intussen hopen dat automobilisten aan alle kanten ogen hebben, toch? Dat valt best mee, aldus Ter Braack. „In het verleden hadden we hier vijf zware ongevallen per jaar”, zegt hij. „Het enige dat hier tot nu toe is gebeurd: één iemand reed met een rollator tegen een paal. We vinden dit met zijn allen een complexe situatie, maar het gaat dus wel goed.” 

Op de Molenstraat richting de kruising met de Oldenzaalsestraat moeten fietsers ook uitkijken dat hen de vouwen niet uit de broek worden gereden. Tegen het einde worden ze zelfs de stoep op geleid, een bijzondere keuze voor een fietsstraat. Wat is hier aan de hand? Het kan even niet anders, zegt Ter Braack. De laatste ingreep op deze plek is dat kruispunt, waar het werk nu begonnen is, maar dat moest wachten op toestemming van ProRail. Ter Braack: „De fietssnelweg kon niet wachten, daar is subsidie aan gekoppeld en zonder smallere weg hadden we deze woningen hier nu niet kunnen bouwen.” 

Omdat het kruispunt nog open is rijden er nog steeds te veel auto’s over de Molenstraat die eigenlijk een andere route hadden moeten nemen. „Kijk, daar een Duitser en daar staat een Roemeen voor het stoplicht”, zegt Ter Braack. „Waarom rijden die hier?” Als het kruispunt klaar is, dan is het nog steeds mogelijk vanuit die richting de Molenstraat in te rijden, maar het wordt wel lastiger. 

Hoog tijd, zegt Ter Braack. Het verkeer moet juist afleren dwars door de stad te rijden. Dan wordt het voor de fietser ook rustiger en is de vluchtweg op de stoep niet meer nodig. Ter Braack: „Om dat aantrekkelijker te maken verbeteren we de doorstroming op de singel, maar werken we ook aan het versnellen van de route via de Oostweg en de N35.”

Rijden moet over de singel dus. Maar die staat ook helemaal vast. Hoe lossen we dat dan op, volgens de mobiliteitsdeskundige? Ter Braack: „Als iedereen nou eens begint met zijn navigatie aan te zetten. Enschedeërs zijn een beetje eigenwijs, ze zeggen: Ik weet zelf de snelste weg wel. Maar ik weet zeker dat je er sneller en comfortabeler bent als je op de navigatie rijdt.” Pak ook de snelweg, want dan schiet je beter op. 

En dan nog iets, weet Ter Braack: zo druk is het in Enschede helemaal niet. „Dit is een grote stad en de filedruk valt stedelijk gezien wel mee, vergeleken met andere steden”, zegt hij. „Je kunt hier nog steeds redelijk doorrijden. We kunnen echt wel meer asfalt leggen hoor, we kunnen op de singels al die mooie bomen eraf halen. Maar dat wil niemand. Het is altijd een compromis tussen leefbaarheid, aantrekkelijkheid en bereikbaarheid.”