Enschede verbiedt protestactie Rechts in Verzet bij moskee

De groep Rechts in Verzet  (RIV) wilde bij de moskee protesteren tegen de aangekondigde azan met geluidversterkers, die vrijdagmiddag voor het eerst te horen was. Reden? De groep vindt dat zo’n oproep islamisering van ons land in de hand werkt. De actiegroep had bij de gemeente aangegeven maximaal met vijf mensen te komen en een eigen ordedienst te organiseren om de maatregelen tegen verspreiding van corona te waarborgen. Maar daar stak de burgemeester een stokje voor met de noodverordening van de 25 veiligheidsregio’s in de hand. 

Slechts een handjevol belangstellenden, een politieagent en een aantal bestuursleden van de moskee waren afgekomen op de eerste gebedsoproep bij de start van de vastenmaand ramadan. Niet zoals door het bestuur aangekondigd via een megafoon, maar via een geluidsbox op het dak. De oproep duurde iets meer dan drie minuten. En geen demonstranten van RIV die volgens de noodverordening niet welkom waren in Enschede. 

Het verbod van de burgemeester is volgens Kuijper in strijd met de Grondwet. De voorman van de rechtse groepering wordt in deze gesteund door de hoogleraren staatsrecht Jan Brouwer (Rijksuniversiteit Groningen) en Jon Schilder (Vrije Universiteit). Zij gaven vrijdag  in het dagblad Trouw aan dat burgemeesters de verordening niet juist hanteren. „De noodverordening geeft verregaande bevoegdheden aan de 25 voorzitters die de veiligheidsregio’s leiden, de zogenaamde ‘superburgemeesters’. Zij worden tijdens deze crisis ook niet langer gecontroleerd door de gemeenteraad, maar staan in direct contact met het kabinet. Alleen de Tweede Kamer kijkt  nog mee, op afstand.”

Volgens de hoogleraren moeten de voorzitters de gezondheid en het leven van de bevolking beschermen, maar zich ook houden aan de Grondwet. „Wat in deze crisis gebeurt is illegaal”, zegt Schilder. „Onze demonstratie wordt verboden omdat de burgemeester het gewoon niet wil hebben vanuit zijn eigen overtuiging ”, zegt Kuijper. Eerder werd in 2018 al een demonstratie vroegtijdig beëindigd en later werd een aangekondigde mars langs de moskee aan de Atjehstraat verboden.  „En daarmee worden de grondrechten met voeten getreden”, zegt Kuijper. 

Burgemeester Van Veldhuizen wijst op drie grondrechten die bij het verbod hebben meegespeeld. „We hebben hier te maken met de vrijheid van godsdienst, demonstratie, maar ook van gezondheid. Ik hecht aan alle drie evenveel waarde, maar we zullen in deze coronatijd een nieuwe manier moeten vinden”, zegt hij. „Een demonstratie kan een aanzuigende werking hebben en dan zal de politie over voldoende beschermingsmiddelen moeten beschikken. De tijd om dat alles met elkaar te overleggen en te regelen was er niet.”

Een burgemeester heeft in uitzonderlijke gevallen bevoegdheden om voor korte tijd van de wet af te wijken. Brouwer:  „Maar dan heb je het over de koning die een markt bezoekt, waardoor de algemene rechten even aan de kant moeten. Ook in die gevallen geldt: je mag niet afwijken van de Grondwet. Dat gebeurt in de coronacrisis wél en voor een langere periode waarvan op dit moment het einde nog niet in zicht is.”