Dit is wat je moet weten over de OV-staking

1. Wat merken reizigers van de staking vanochtend?
Een busreis in Oost-Nederland kan een probleem worden. Zo’n 75 procent van de bussen van RRReis in de regio Salland, Twente, de Achterhoek en Veluwe Noord rijdt niet. Mensen die met de trein in Vechtdal willen reizen, hebben vooralsnog geluk. De Vechtdallijnen rijden namelijk nog volgens dienstregeling. Door de inzet van minder lange treinen kan het wel drukker zijn in de trein.

Reizigers die de trajecten Zwolle-Enschede, Zwolle-Kampen en Zutphen-Oldenzaal willen gebruiken, treffen het niet. Op deze routes rijden er vooralsnog geen treinen van Keolis. In sommige gevallen is de NS een goed alternatief, bijvoorbeeld tussen Enschede en Zwolle.

Eerder meldde Arriva dat er ook de treinen in de Achterhoek zouden rijden, maar inmiddels is duidelijk dat dat niet het geval is. ,,Er is vanochtend nog geprobeerd om een passende treindienstregeling te maken en een opstart te maken maar uiteindelijk bleek dit niet haalbaar.”

De vervoerder verwacht door de staking ook uitval van bussen.

2. Waarom is er een staking in het streekvervoer?
Er wordt gestaakt omdat de vakbonden FNV en CNV betere arbeidsvoorwaarden willen voor het personeel van stads- en streekbussen, de tram en metro. Om dat te realiseren stelden de vakbonden de Vereniging Werkgevers Openbaar Vervoer (VWOV) onlangs een ultimatum.

Daarin eisten zij een loonsverhoging die gelijkstaat aan de inflatie én minder werkdruk voor het personeel (de tijden van de ritten zijn vaak zó onhandig ingedeeld dat er geen tijd is om te eten en het gemiddelde ziekteverzuim ligt op 20 procent). Aan dat ultimatum werd geen gehoor gegeven door de werkgevers. Daarop kondigden de vakbonden opnieuw stakingen aan.

Alleen in NS-treinen en in het stadsvervoer in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag werkt het personeel wel gewoon door, want die werknemers hebben eigen cao’s.

3. Sinds vorig jaar is er vijf keer door streekvervoerders gestaakt. Wat maakt deze keer anders?
Vorige keren deed alleen vakbond FNV mee, nu is CNV óók aangesloten. Volgens de bestuurders zal dit zetje ertoe leiden dat de vervoersbedrijven geen dienstregeling meer in stand kunnen houden en de impact daarmee zo groot is dat werkgevers wél aan hun eisen voldoen.

4. Geldt de staking ook voor de trein?
Ja en nee. De treinen van NS blijven rijden, maar deze week zullen ook enkele regionale treinaanbieders aan de staking meedoen. Dat heeft in de regio Amersfoort bijvoorbeeld tot gevolg dat de Valleilijn tussen Barneveld en Amersfoort naar verwachting niet rijdt. Dat is namelijk geen lijn van de NS, maar van streekvervoerder Connexxion.

5. Staken alle chauffeurs?
Nee. Onder de cao streekvervoer vallen 13.000 medewerkers, waarvan er duizenden als lid zijn aangesloten bij de vakbonden. Er wordt gestaakt door (een deel van de) medewerkers die lid zijn van de vakbonden.

Medewerkers die geen lid zijn of niet willen deelnemen aan de staking, werken wel gewoon. Dat geldt ook voor kantoorpersoneel. Maar ook als er personeel is, is de kans groot dat ritten uitvallen, simpelweg omdat er met een kleine bezetting geen dienstregeling te rijden valt.

6. Zijn er alternatieven voor het streekvervoer?
Nauwelijks. Voor korte stukjes kunnen reizigers op NS-stations een OV-fiets lenen, maar dan moeten deze wel beschikbaar zijn. Carpoolen of een particuliere lift per auto lijken daarmee de beste manier om op bestemming te komen.

7. Heb je recht op vergoeding van abonnementskosten tijdens een staking?
Ja. Als een staking langer dan 24 uur duurt hebben abonnementshouders recht op vergoeding van de abonnementskosten voor die periode. Die vergoeding geldt naar rato van de duur van de staking. Een restitutieverzoek kan via de website van de dienstlener, bijvoorbeeld U-OV, ingediend worden.