Enschede stopt met wifitellingen in afwachting van uitspraak over privacy

ENSCHEDE - Bezoekers van de binnenstad in Enschede worden voorlopig niet gevolgd via het wifisignaal van hun smartphone. De gemeente heeft de tellingen tijdelijk gestaakt, in afwachting van een uitspraak van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) over de rechtmatigheid van wifi-tracking.

Wilco Louwes 10-12-18, 14:42 Laatste update: 18:05

In de binnenstad van Enschede worden op negen locaties 24/7 wifisignalen opgevangen met sensoren. Zo weet de gemeente hoeveel bezoekers er op welke momenten in de stad zijn en hoe zij zich door het centrum bewegen.

Publieke belang

Wifi-tracking
Bij wifi-tracking worden bezoekersstromen geteld via codes in wifi-signalen die smartphones uitzenden, de zogeheten MAC-adressen. Het MAC-adres is een unieke code en zegt alleen iets over het type telefoon. Toch wordt de code gezien als persoonsgegeven. De code is, mogelijk in combinatie met andere data, direct herleidbaar naar personen. Een versleutelde code maakt geen verschil; om een telefoon (persoon) te kunnen volgen is telkens dezelfde versleutelmethode nodig.

Aanleiding voor het pauzeren van wifitracking is een bericht dat onlangs verscheen op de website van de AP. Daarin staat dat bedrijven slechts in uitzonderlijke gevallen in de (semi-)openbare ruimte bezoekersstromen mogen meten via wifi-signalen. Locatus stopte daarom vorige week al met wifitracking in Leeuwarden.

Desgevraagd laat een woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens aan deze krant weten dat het bericht op de website puur gericht was op wifitracking door bedrijven. Al laat de woordvoerder weten dat ook lokale overheden zijn gebonden aan regels.

Een gemeente mag persoonsgegevens in de openbare ruimte alleen verzamelen als dit in het publieke belang is en er geen minder ingrijpende alternatieven zijn. Het bewaken van de openbare orde en veiligheid is een grondslag die wifitracking mogelijk zou kunnen maken.

Klacht bij Autoriteit Persoonsgegevens

Dave Borghuis van Hackerspace Tkkrlab diende deze zomer bij de AP een handhavingsverzoek in tegen de gemeente Enschede. Volgens Borghuis is wifitracking in strijd met de privacywet, omdat de gegevens herleidbaar zijn naar personen, óók als er gebruik wordt gemaakt van een versleutelcode.

In een brief aan de gemeenteraad zegt het college dat zij privacy ook bij wifitracking hoog in het vaandel heeft staan. De gemeente heeft dit najaar een veiligheidstest uitgevoerd bij CityTraffic, het bedrijf dat in opdracht van de gemeente wifitellingen verricht in Enschede. Er werden geen persoonsgegevens aangetroffen op de website van CityTraffic.

De Autoriteit Persoonsgegevens doet op korte termijn uitspraak inzake het handhavingsverzoek van Dave Borghuis. Vooruitlopend op die uitspraak wil de AP geen uitspraken doen over de situatie rond wifitracking in Enschede.