Rijksmuseum Twenthe koopt peperduur achttiende-eeuws 'behang'

Jurriaan Andriessen (1742-1819) stond bekend als behangschilder. Dat klinkt wat oneerbiedig, maar in zijn tijd was hij een zeer gerespecteerd en volwaardig kunstenaar. Zijn specialiteit: op maat gemaakte ensembles van schilderijen die tezamen een hele kamer vulden. Daar waren dus enorme doeken bij.

De schilderijen die het Rijksmuseum Twenthe nu heeft aangeschaft zijn manshoog: vier zijn 1 meter 98 hoog en 1 meter 22 breed, eentje is iets kleiner. Prinses Beatrix had zes behangsel-schilderijen van Andriessen op Drakensteyn hangen, die inmiddels te zien zijn in Museum Van Loon in Amsterdam. In museum Het Grachtenhuis in de hoofdstad is ook nog een ensemble te zien.

En nu heeft dus ook het Rijksmuseum Twenthe zo'n zeldzame kunstschat in huis. De vijf arcadische landschappen die Andriessen rond 1780 schilderde vormden samen een soort panorama in een ronde salon. Waar dat was, en welke weg de stukken daarna hebben afgelegd, moet nog worden uitgezocht. Zeker is wel dat ze op een bepaald moment in een Engels landhuis hebben gehangen, van waaruit ze belandden bij een gefortuneerde inwoner van Londen. En daar herhaalde de geschiedenis zich: toen die wel eens wat anders wilde met zijn interieur, besloot hij de schilderijen te verkopen.

Het Rijksmuseum prijst zich gelukkig dat dat nieuws via via bij hun terecht kwam. "Als je dit op een veiling moet kopen gaat het waarschijnlijk je neus voorbij", weet Jongenelen. "Maar de eigenaar vond het blijkbaar mooi dat de stukken in een nationale collectie terecht zouden komen, dus we wisten de onderhandelingen stil te houden. En ze passen echt zo mooi in ons museum." 

"Wij hebben al een prachtige collectie achttiende-eeuwse kunst en ook al een paar behangsel-schilderijen. Daarom ook waren diverse fondsen bereid om ons te steunen bij de aankoop: de Vereniging Rembrandt heeft een belangrijke bijdrage geleverd, maar ook het Roelvink Fonds, het Fransen Fonds en het G.J. van Heekfonds." Hoeveel geld er met de aankoop gemoeid was wil het Rijksmuseum niet bekend maken, "maar het was een aanzienlijk bedrag".

Het is wel een ingrijpende aankoop: om de schilderijen te kunnen exposeren is een complete zaal nodig. Maar dat blijkt een prachtige kans om ook een ander deel van de collectie eens volop in de schijnwerpers te zetten. "We gaan het werk van Andriessen in één zaal combineren met de prachtige zilvercollectie van de Martens Mulder Stichting. Dat past heel mooi bij elkaar."

De zaal met de interieurstukken en het zilverwerk is vanaf 24 september voor publiek toegankelijk.