Veertig doden krijgen na bijna 80 jaar eindelijk monument in Enschede

Het was een februaridag in 1944. Kinderen speelden in de straatjes in Pathmos en langs de Janninksweg. Vanuit het oosten naderden tientallen geallieerde bommenwerpers. Door het slechte weer konden ze hun doelen, Gotha en Oschersleben, niet bereiken, dus namen ze op weg terug een fataal besluit.

In plaats van de bommenlast mee terug te nemen, lieten ze de lading vallen boven een andere Duitse stad. Wat zij dachten dat Münster was, bleek Enschede. Duizenden brandbommen en vijf brisantbommen regenden neer. Veertig mensen kwamen om. Tot op de dag van vandaag ontbreekt een tastbaar monument voor de slachtoffers, maar daaraan komt nu een einde. 

De Stichting Historische Sociëteit Enschede-Lonneker sprak de wens voor een monument vorig jaar al uit, bij de 75-jarige herdenking van het bombardement. SHSEL-lid Marcel Meijer-Hof pakte de handschoen op, met als resultaat dat er op 22 februari 2021 een monument wordt onthuld, in de tuin van de Bethelkerk aan de Jan Harm Boschstraat. Een eenvoudige zwerfkei met een plaquette erop herinnert dan aan het verlies van deze Enschedeërs en de wijk, die volledig verwoest werd. 

Bij de onthulling zijn ook vertegenwoordigers van de Britse en Amerikaanse ambassades uitgenodigd. Mocht er nog iets gezegd moeten worden over de vergissing zelf, dan is dat aan hen, aldus de SHSEL. De opmerking is niet terloops, want er doet ook nog een andere lezing over het bombardement de ronde. Het zou helemaal niet per ongeluk zijn geweest, maar gericht. 

Het doelwit zou machinefabriek Sanders aan de Blekerstraat zijn geweest, waar onderdelen voor Duitse V1- en V2-raketten werden gemaakt. Stephan Sanders, nazaat van de eigenaren van de fabriek, is ervan overtuigd dat de fabriek het doel was, liet hij eerder in deze krant optekenen.

Ook de wijk Hogeland werd overigens getroffen door een bombardement bij vergissing. Dat gebeurde op 10 oktober 1943. Daarbij kwamen 151 mensen om en ook hier ontbreekt nog een monument. In totaal zijn in de oorlog 332 Enschedeërs omgekomen door bombardementen.