Er staan honderden miljoenen euro’s aan vergeten saldo’s op de bank: vier vragen over ‘slapend’ geld

1. Hoeveel vergeten geld staat er in Nederland op de bank?
Die bedragen worden tot nog toe niet centraal bijgehouden. Jelle Wijkstra, woordvoerder van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB): ,,Daar hebben we geen cijfers van. Iedere bank houdt dat zelf bij. En de normen voor wanneer iets als ‘slapend geld’ wordt gezien verschillen ook per bank.”

De Consumentenbond durft wel een gokje te wagen. Wat jaren geleden schatte de bond dat het in Nederland moest gaan om 300 tot 650 miljoen euro. ,,In 2017 hebben we de bedragen die we uit het buitenland kenden - België en met name Engeland, want een publicatie van zusterorganisatie Which was voor ons de aanleiding hierin te duiken - omgerekend naar de Nederlandse situatie”, legt woordvoerder Joyce Donat uit. ,,Die schatting is dusdanig ruim dat we geen aanleiding zien om te zeggen dat dat niet meer klopt, ook al zijn we vier jaar verder.”

2. Hoe komt het dat de Belgen wél precies weten hoeveel slapend geld er op de bank staat?
Bij onze zuiderburen gaat het geld na dertig jaar naar de Staat. Daarom is er een veel duidelijker beeld van het geld: het moet immers centraal worden bijgehouden. Het gaat in België op dit moment om maar liefst 568.156.672,50 euro, blijkt uit recente cijfers. 

De vraag is wel hoe lang dat nog zo blijft. Dit jaar wordt waarschijnlijk het ‘convenant onbeheerde nalatenschappen’ ingevoerd. Als die afspraak erdoor komt, moet er actiever gezocht worden naar nabestaanden van overledenen die nog een bankrekening hebben openstaan. De bal ligt dan dus niet meer bij jou, als nabestaande die niets weet van het geld, maar bij de instanties.

De afspraak houdt onder andere in dat ‘bankrekeningen met meer dan 8000 euro van mensen van wie wordt aangenomen dat zij zijn overleden, omdat zij volgens het systeem 115 jaar of ouder zouden zijn, worden aangemeld bij het RVB (Rijksvastgoedbedrijf, red.)’, staat in beantwoording van Kamervragen. Het RVB gaat daarna op zoek naar erfgenamen. Als die niet worden gevonden, komt het geld in de staatskas. Let wel: bij een rekening met minder dan 8000 euro erop, blijft de oude regeling waarschijnlijk overeind.

3. Hoe ‘ontstaat’ slapend geld?
Het grootste deel van de vergeten bankrekeningen ontstaat door het overlijden van de rekeninghouder. Als de nabestaanden geen weet hebben van een rekening, zullen ze er ook geen aanspraak op maken. Het kan ook zijn dat nabestaanden überhaupt nog weinig contact hadden met de overledene. Ook dan kan een saldo jaren door niemand worden opgenomen.

Maar ook als de rekeninghouder nog leeft, kan diegene een vergeten banksaldo hebben. De Consumentenbond schreef in 2017 over een man van 22 die door zijn vooraf ingevulde belastingaangifte ontdekte dat hij nog een bankrekening bij ABN Amro heeft. Zijn ouders openden ooit een spaarrekening voor hem bij Fortis, dat later opging in ABN. Ze verhuisden ook, waardoor de post niet meer bij hen aankwam. Zo verloren ze het geld uit het oog.

Wanneer geld gezien wordt als slapend, hangt af van de bank. In ieder geval moet er langere tijd geen activiteit meer op de rekening zijn - dus geen af- of bijschrijvingen.

4. Hoe kom je erachter of je nog recht hebt op bedragen?
Zoals het voorbeeld hierboven laat zien, kun je een vergeten saldo op de vooraf ingevulde belastingaangifte vinden. Dat is alleen zo als de bankrekening op je eigen naam staat.

Vergeten saldo’s van overleden mensen zijn terug te vinden via slapendetegoeden.nl, een website van de Nederlandse Vereniging van Banken. ,,Een aanvraag die daar binnenkomt, wordt doorgezet naar alle aangesloten banken, die gaan kijken of er een tegoed openstaat. Als er een ‘hit’ is, hoor je dat via het loket”, legt Wijkstra uit.

De website is echt bedoeld voor mensen die niet weten bij welke bank ze moeten zoeken. Als je wél weet waar je (waarschijnlijk) moet zijn, kun je daar beter rechtstreeks aankloppen, zegt de NVB-woordvoerder. En: weet wel dat je altijd bewijzen moet aanleveren, om aan te tonen dat je een rechthebbende bent.

Heb jij spaargeld op je rekening staan, of vind je de lage rente zonde? Beleggen is in trek, maar toch raadt Sandra Phlippen, hoofdeconoom bij ABN Amro, een buffer aan: