'Stiefmoeders moeten meer hordes nemen dan stiefvaders'
Het aantal echtscheidingen is vanaf de jaren zestig flink toegenomen en dat betekent dat kinderen lang niet altijd bij beide biologische ouders wonen. Vaak krijgen ze er ook stiefmoeders- en vaders bij. Socioloog Kirsten van Houdt onderzocht hoe de band tussen kinderen en hun (bonus)ouders is op latere leeftijd. Vaak goed, zo blijkt, maar soms ook afstandelijk.
Delen per e-mail
Alleen al afgelopen februari werden er 2232 huwelijken ontbonden, in 2019 strandden over het hele jaar ruim 30.000 huwelijken, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In 1965 waren er nog 6000 scheidingen. ,,Sinds de jaren zestig zijn mensen meer gaan scheiden, dat betekent dat kinderen vaak bij één ouder gaan wonen. Gezinsconstructies worden daarmee steeds ingewikkelder. Ouders krijgen weer nieuwe partners, wellicht komen er halfbroertjes en -zusjes. Ik was benieuwd wat dat deed met de band tussen kinderen en hun ouders”, aldus Van Houdt, die recent op het onderzoek promoveerde.
Voor het onderzoek werden 6.485 Nederlanders tussen de 25 en 45 jaar en 9.325 van hun (stief)ouders vragen gesteld over hun gezinssituatie (verleden en heden) en familierelaties. Van de volwassen kinderen in het onderzoek waarvan de ouders niet bij elkaar waren, woonde 70 procent als kind bij hun biologische moeder.
Een geruststellende conclusie: vaak is de band tussen de nieuwe partner van de vader of moeder en het kind goed, slechts in zes procent van de gevallen is écht sprake van een conflict. ,,Er is een bestaand idee dat relaties met stiefouders moeizaam zijn, maar ik was eigenlijk verbaasd over hoeveel positieve verhalen er zijn. Er zijn veel families waar het hartstikke goed gaat.” En dat is belangrijk, stelt de sociologe. ,,Vanuit de overheid komt er steeds meer nadruk op families als sociaal vangnet. Als ouders hulpbehoevend worden, wordt aangemoedigd om eerst in de omgeving te kijken hoe je voor elkaar kunt zorgen”, zegt Van Houdt.
Vooral relaties tussen stiefmoeders en stiefkinderen worden als afstandelijk omschreven
Afstandelijk
Toch is het niet alleen maar goed nieuws: er zijn ook gezinnen waar de relatie tussen kinderen en hun (stief)ouders wordt omschreven als afstandelijk en je kunt je afvragen - zo stelt Van Houdt - in hoeverre kinderen zich dan verplicht voelen op latere leeftijd voor deze (stief)ouders te zorgen. ,,Vooral relaties tussen stiefmoeders en stiefkinderen worden als afstandelijk omschreven, de meeste stiefvader-stiefkind relaties zijn juist harmonieus.”
Een belangrijke rol in de band tussen ouder en kind is namelijk weggelegd voor de biologische moeder. ,,Die band is vaak sterk. Relaties met andere ouders zijn ondergeschikt.” Voorheen was het gebruikelijk - en juridisch vastgelegd - dat kinderen standaard bij hun moeder gingen wonen, maar zelfs nu kinderen vaker bij hun vader gaan wonen of de verdeling meer gelijk is, blijft de band met de biologische moeder sterker dan als een kind bij de vader woont. ,,De regie over het opzoeken van en de band met de vader en de stiefmoeder, ligt daarbij vaak bij de biologische moeder.”
Sophie weet er alles van: met je ex één lijn trekken in de opvoeding is een drama want hij vindt dit en jij vindt dat. “Bestaat er ook een stoomcursus loslaten?” Lees het verhaal op Kek Mama.
Hoge verwachtingen
En dat betekent dat vooral stiefmoeders hard moeten werken om een goede band te creëren met hun bonuskinderen, meer dan een stiefvader die bij de biologische moeder woont. ,,De moeder wil dat het goed gaat en kan daar aan bijdragen”, aldus van Houdt. ,,Stiefmoeders moeten meer hordes nemen dan stiefvaders. Van moeders verwachten we bovendien meer, dat ze kinderen beter aanvoelen bijvoorbeeld”, aldus Van Houdt, die ook weet uit andere onderzoeken dat stiefmoeders zich daardoor vaak in een spagaat bevinden en het moeilijk vinden om te bepalen wat hun rol moet zijn in de opvoeding.
,,Ik denk dat het beter zal gaan naarmate kinderen meer tijd doorbrengen met de biologische ouder en de nieuwe partner. Samen aan tafel zitten, daar slapen, en een zekere routine ontwikkelen”, aldus Van Houdt. Ze gaat haar onderzoek nu voortzetten in Zweden, waarbij ze vooral de effecten op jongere kinderen zal onderzoeken.
Bekijk onze trending nieuwsvideo’s in onderstaande playlist:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMVideo
Rolverdeling bij Tukkers thuis: ‘Mijn vrouw werkt razendsnel hele wasmand weg’
Moeders dragen nog steeds de meeste zorg voor de kinderen, zo blijkt uit recent onderzoek van drie universiteiten. Wordt het niet eens tijd om daar echt verandering in te brengen? En hoe hangt de vlag er in de regio bij waar het gaat over de zorg voor kinderen en de verdeling van de huishoudelijke taken? Aileen Slot vroeg het in Nijverdal. „Ik heb twee linkerhanden, mijn vrouw klust!” -
PREMIUM
Kwetsbare gezinnen krijgen eindelijk hulp dankzij zorgmarinier Marjan: ‘Ik wil doorpakken’
Om de uitzichtloze situatie van probleemgezinnen te doorbreken, werken in Zwijndrecht zogeheten zorgmariniers. Zij gaan verder waar de reguliere hulpverlening vastloopt. De oplossing voor een slepend probleem blijkt soms simpel. ‘Twee gehoorapparaatjes bleken genoeg.’ -
Ruim driekwart van de moeders heeft te maken met ‘momshaming’
‘Geef je potjes? Wij maken alles zelf’, ‘Waarom stop je zo vroeg met borstvoeding?’ en ‘Mijn kind was op die leeftijd wel zindelijk’: het zijn opmerkingen waar moeders regelmatig mee te maken krijgen. Maar liefst 77 procent van de moeders zegt commentaar te krijgen op het moederschap. Dat blijkt uit een enquête van Kek Mama onder ruim 800 moeders. -
Waarom eten we bij een geboorte eigenlijk beschuit met muisjes?
Gefeliciteerd, de baby is geboren! Door corona is kraambezoek nogal ingewikkeld, maar normaal gesproken staan er al snel familie, vrienden, buren en kennissen op de stoep. Volgens oud-Nederlands gebruik krijgen gasten beschuit met roze of blauwe muisjes. Waarom is dat eigenlijk en waar komt die traditie vandaan? -
PREMIUM
Louise (4) en Sophie (8) hebben kanker: ‘Ze moest in kamer 13 liggen. Wát een klotekamer’
De wereld van vrienden Thomas Drost en Arjan Vaandrager uit Oud-Beijerland staat volledig op zijn kop. Allebei hun dochters hebben kanker: Louise (4) heeft een hersentumor, Sophie (8) leukemie. ,,Mijn dochter vroeg: word ik nog beter, papa? Dat was zó onbeschrijfelijk hartverscheurend.”
-
Bijtende kinderen: ‘Je zag de tandafdrukken steevast in de huid staan’
Zet je dreumes of jonge peuter geregeld zijn tanden in jou of zijn kleine broertje? Geen paniek, zeggen deskundigen. ,,Het betekent niet dat je kind een agressieveling is.” -
PREMIUM
Kimberly en Simon verloren binnen een jaar twee keer een kindje tijdens de zwangerschap
Zij leek op haar, hij op hem. ,,Maar hun oortjes hadden ze alle twee van hun papa”, glimlacht Kimberly (20). In minder dan een jaar tijd werden zij en Simon (30) mama en papa van Annemoon en Lucas, twee kindjes die ze na ongeveer dezelfde zwangerschapsduur verloren. ,,De eerste keer ga je door de hel. De tweede keer nog wat dieper.” -
'Voorlichting borstvoeding aan zwangere vrouwen moet vele malen beter’
Borstvoeding gaat niet altijd direct van een leien dakje. Zere borsten, stuwing of flinke overproductie kunnen zorgen voor een moeizame start. Toch zijn de meeste problemen onnodig en te voorkomen door goede voorlichting. ,,Vrouwen die vooraf uitleg hebben gekregen, bellen me zelden”, zegt een lactatiekundige.