Verloskundige: ‘Weten vrouwen waar ze voor kiezen met een inleiding?’

Tussen de 5 en 22 procent van alle bevallingen wordt ingeleid in Nederland omdat vrouwen overtijd zijn. Hoe zit dat?
,,Het wordt aangeboden bij 42 weken, maar we zien een trend ontstaan waarbij steeds meer zorgverleners neigen naar inleiden bij 41 weken, en daardoor dus vrouwen ook. Er zijn landen waar het nog eerder kan; met 39 weken al. Een zorgverlener mag dat in Nederland gelukkig weigeren, want een inleiding heeft veel nadelen.”

Waarom wordt geadviseerd om de bevalling in te leiden?
,,Er is een iets hogere kans op een doodgeboorte na 42 weken. Ook heerst het idee dat de placenta ‘op’ zou zijn als de zwangerschap langer dan 42 weken duurt. Die verhoogde kans op stilgeboortes is echt heel klein; van 2 op de 1000 naar 3-4 op de 1000, maar voor gezonde vrouwen van 0,8 op de 1000 naar 0,88 op de 1000 als de zwangerschap van 41 naar 42 weken gaat. Ik denk dat we meer moeten stilstaan bij de impact van een inleiding en zwangere vrouwen beter begeleiden zodat zij weten waar ze voor kiezen als ze gaan voor een inleiding. Zorgverleners doen trouwens ook vaak alsof het verplicht is, inleiden bij 42 weken. Dat is het niet.”

Wordt die keuze nu te snel gemaakt?
,,Dat denk ik wel: we hebben het over 1 op de 3 vrouwen die worden ingeleid. Niet allemaal vanwege overtijd: 20 procent van de vrouwen zijn 41 weken zwanger en 2-5 procent 42 weken. We doen alsof die uitgerekende datum een THT-datum is, alsof het daarna niet meer goed zou zijn net zoals je beschimmelde yoghurt niet meer opeet. We zijn erg gefocust op die datum; als die verstrijkt voelen vrouwen zich afwijkend, alsof er iets vreselijk mis aan het gaan is. Dat is niet zo; 42 weken zwangerschap is normaal, en 37 weken ook. Het lichaam is zo geniaal dat het zelf aangeeft dat het klaar is om te baren, waarom zouden wij dat dan beter weten en in gaan leiden? Een inleiding heeft echt impact op je bevalling en op je baby.”

Wat is die impact dan?
,,Vaker een keizersnee, een verzoek om pijnstilling, vaker een vacuümpomp en vaker veel bloedverlies tijdens de bevalling. De geboorte wordt geforceerd en je baby en lichaam waren er nog niet klaar voor. Wat dat met een baby doet op lange termijn weten we niet, wel op korte termijn: na de geboorte zijn er meer problemen met voeding, met het reguleren van de temperatuur, er is meer onrust.”

,,De bevalling duurt gevoelsmatig langer omdat je vanaf de eerste minuut al zit te wachten op weeën. Omdat je aan een infuus zit heb je minder bewegingsvrijheid tijdens het baren. Vrouwen ervaren hun bevalling vaker als traumatisch. Door snel te kiezen voor een inleiding behandelen we de vrouw als een lichaam dat er niet toe doet en waar snel een baby uit moet. Maar een traumatische bevalling heeft enorm veel impact op iemands leven, net als herstellen van een keizersnee. We hebben het te weinig over de nadelen op lange termijn.’’

Maar ja: verhoogde kans op een dode baby.
,,Natuurlijk is dat vreselijk en gaat iedereen gelijk áán bij dat woord. Ons hele verloskundige systeem is eromheen gebouwd om dat te voorkomen. We voelen ons verantwoordelijk als dat gebeurt. Ik ben niet tegen die inleiding, of dit nu bij 41 of 42 weken is. Als dat is wat een vrouw wil: doen. Maar is ze volledig geïnformeerd? Of hebben we het alleen over die doodgeboorte en vegen we de rest van tafel?”

,,Ik denk dat we de moeder niet moeten vergeten en meer moeten stilstaan bij de gevolgen van zo’n inleiding. De kans op doodgeboorte is namelijk echt heel klein: moeten daarom zo veel vrouwen worden ingeleid met alle nare gevolgen? Een postpartum depressie bijvoorbeeld, dat is geen meetbare uitkomst van een inleiding maar heeft enorm veel impact. Ik sprak laatst een vrouw die door zo’n depressie twee jaar bijna niets kon. Dat is toch ongelofelijk heftig?”

Wat moet er gebeuren?
,,Vrouwen moeten beter worden voorgelicht over de nadelen van een inleiding, ook die op lange termijn. We zijn geen machines, de koek is niet op na 41 weken. Ik ben voorstander van het vaststellen van een bevalmaand en niet een uitgerekende datum. Die zet druk op de ketel en maakt vrouwen zenuwachtig. Als wij zeggen: je gaat in augustus bevallen, dan zou je niet op 27 augustus een geforceerde bevalling in gang zetten die traumatisch kan verlopen. Dan zou je rustig afwachten. Ook zeg ik graag tegen vrouwen: hou die uitgerekende datum voor jezelf. Zo word je niet extra opgejut door je omgeving.”