Dit is waarom je niet moet trainen voor een summer body

De zon schijnt en ook deze week komt het kwik ruim boven de 20 graden uit. Populaire buitensporten zijn padel (een mix tussen tennis en squash in een afgesloten kooi) en suppen (peddelen op een surfplank), volgens sportplatform OneFit. ,,Vorige week hebben we voor leden een event georganiseerd om in Utrecht te gaan suppen”, aldus managing director Edouard Leeuwenburg.

Andere populaire zomersporten zijn volgens Alles is Sport (een initiatief van het ministerie van VWS) suppen, kanoën en alles op het strand: van volleybal tot yoga en zelfs bootcamp. Maar ook skeeleren is populair.

Leuk die water- en strandsporten, maar niet iedereen past nog in z’n zwembroek of bikini. ,,In de fitnesswereld wordt weleens gezegd: summer bodies are made in winter”, zegt sportcoach en gedragswetenschapper Johnny Buivenga. ,,Die uitspraak benadrukt in ieder geval dat afvallen en trainen tijd kosten.”

Dat principe snappen we rationeel wel, denkt Buivenga. ,,Maar zonder urgentie is het moeilijk om het ook zo graag te willen, dat je er daadwerkelijk op tijd mee begint. De roep om suiker, vet en calorieën is vaak sterker.”

Uitstelgedrag heeft allemaal met ons brein te maken. Onze hersenen zijn sinds de oermens niet zo veel veranderd. De mens is gemaakt voor het hier en nu, verklaart Buivenga. De oermens had geen ijskast te vullen en geen pensioen om over na te moeten denken. De noodzaak om nú te moeten eten omdat er morgen wellicht niets te eten is, was veel belangrijker. Net als het gevaar van de leeuw belangrijker was.

Onze omgeving is aangepast; het is nu veel makkelijker om op korte termijn te overleven. ,,Daardoor is de noodzaak om bezig te zijn met korte termijn afgenomen en is de lange termijn belangrijker geworden”, zegt Buivenga. ,,Maar ons systeem is niet veranderd, daarom gaan we nog steeds ‘aan’ op alle kortetermijnbeloningen.”

We worden beïnvloed door beloningsprikkels en pijnprikkels van het moment. ,,We wéten wel dat het niet verstandig is die zak M&M’s op te eten, maar dat vóélen we niet. We voelen wél de beloning van suiker en vet. Ons systeem wil energie besparen en niet de pijn lijden. Wel de voordelen, niet de nadelen. We gaan moeite doen en energie verbruiken uit de weg.”

Dat verklaart waarom Netflix leuker is dan afvallen. En snoepen lekkerder is dan sporten. Op het Marshmallow-experiment uit begin jaren ’70 van de vorige eeuw, valt wel het een en ander af te dingen. Toch geeft het experiment aan hoe verleidelijk kortetermijnbeloning is.

Afvallen kost tijd, zei Buivenga al. Dus wie op korte termijn in vorm wil zijn voor een zwembroek of bikini, is waarschijnlijk aangewezen op een crashdieet zoals een sapkuur. Teun van de Keuken viel er in een week drie kilo van af. ,,Maar een week later zaten die er gewoon weer aan”, zegt de programmamaker die voor zijn boek Dit is geen dieetboek verschillende diëten probeerde.

Daarom vraagt Buivenga zich af: moet je wel een summer body willen? ,,Trainen en afvallen voor je summer body doe je totdat je met vakantie gaat, dan ga je uiteten en ijs eten. En na je vakantie heb je geen reden meer, want de zomer is afgelopen. Een duurzamer doel is: streven naar een goede gezondheid, zowel fysiek als mentaal. Sport en eet verstandig; niet omdat je in die zwembroek of bikini wil passen, maar omdat het goed is voor je gezondheid. Gezondheid is als een tuin die je moet onderhouden.”