‘Meer verpleegzorg voor ouderen thuis levert veel minder op dan kabinet denkt’

Voor hulpbehoevende ouderen zijn nu 130.000 verpleeghuisplekken. Hoewel er de komende jaren fors meer senioren bij komen, heeft het kabinet besloten dat er niet meer bedden mogen komen. Meer ouderen moeten voortaan verpleegzorg thuis krijgen.

Zo hoopt de regering in 2040 760 miljoen euro per jaar te besparen. Want als ouderen thuis blijven wonen, betalen ze zélf de woonlasten en krijgen ze alleen de verpleegzorg vergoed.

Volgens Westerlaken moet het aantal verpleeghuisplekken niet te rigide worden vastgepind op 130.000 plekken. ,,We steunen echt wel de beweging van langer thuis blijven, veel ouderen willen dat zelf ook. Maar er moet altijd zorg in een verpleeghuis zijn voor de kwetsbaarste mensen.”

Terug naar de cijfers. Uit het onderzoek, uitgevoerd door adviesbureau SiRM, blijkt dat hooguit een besparing van 470 miljoen euro per jaar haalbaar is als er geen verpleeghuisplekken bij komen. En dat is het gunstigste scenario, stellen de onderzoekers. Want als ouderen meer thuis blijven wonen, levert dat weliswaar honderden miljoenen euro’s op, maar de rijksoverheid betaalt tegelijkertijd meer huurtoeslag en ouderenwoningen in de sociale huur. Ook verliest de overheid inkomsten, doordat senioren een lagere eigen bijdrage betalen. ,,De ingeboekte besparing van het kabinet is veel te optimistisch. En wij stellen ook vragen bij de kwaliteit van zorg die je overhoudt”, zegt Westerlaken.

Volgens Actiz is de samenleving er nog niet op ingericht om kwetsbare ouderen meer thuis te houden. Er moeten bijvoorbeeld duizenden ouderenwoningen bij komen, maar: ,,Er is nog geen spade de grond in gegaan.” Ook rekent het kabinet op veel mantelzorgers die meer naar ouderen omkijken, maar ook daarvan is het de vraag of die mensen er zijn. ,,Dat moet je stimuleren of belonen. Maar daar ligt ook nog niets voor klaar.” En ook de inzet van technische snufjes, zoals een medicijndispenser of bedsensoren om te zien of iemand wakker is, worden nog te weinig gebruikt om écht te besparen.

_{Lees verder onder de video}

Grote kans dat je op latere leeftijd in verpleeghuis terecht komt. Maar moet je dat ook willen? (video):

In het slechtste scenario blijkt uit het onderzoek dat er juist een extra kostenpost van 20 miljoen euro komt. Westerlaken: ,,Fixeer niet zo op die 130.000 verpleeghuisplekken, ga daar dynamisch mee om. We moeten goede zorg houden voor de kwetsbaarste ouderen. Er komen straks drie keer zoveel 90-plussers, een deel heeft gewoon een verpleeghuisplek nodig.”

Of zorgaanbieders het aantal verpleeghuisplekken kúnnen uitbreiden, is overigens de vraag. In de ouderenzorg is een nijpend tekort aan personeel. Volgens Actiz zijn er grote regionale verschillen. ,,Er liggen plannen voor duizenden verpleeghuisplekken klaar. Het is alleen de vraag of die gefinancierd worden”, stelt Westerlaken.

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft het rapport gelezen, maar ‘deelt de conclusies niet’. Volgens het ministerie is met ‘andere aannames’ gerekend, waardoor ook een andere besparing overblijft. Bovendien werkt minister Conny Helder (Langdurige Zorg) aan plannen om de ouderenzorg toekomstbestendig te maken. ,,Het SiRM wijst op een aantal uitdagingen voor de toekomst van de ouderenzorg, zoals de beschikbaarheid van voldoende personeel, mantelzorgers en geschikte woningen. Die uitdagingen zien wij ook”, verklaart een woordvoerder.

Bekijk onze video’s op het gebied van gezondheid in onderstaande playlist: