De ijsbaan van Winterswijk beschikt over een nieuw type sproei-installatie. Die installatie sproeit water over asfalt. Dat bevriest en daar komt dan weer een laagje water overheen dat ook bevriest. „Het ijs groeit ongeveer met 1 millimeter per uur”, zegt het WIJV-bestuurslid Tim Jonker. „Dat tempo is afhankelijk van de temperatuur.” De baan ligt op de hoek van de Bataafseweg en de Kottenseweg in Winterswijk, net buiten het dorp en naast de voetbalvelden van FC Trias. 

Dat asfalt in Winterswijk ligt op een dikke, isolerende laag van schuimbeton. Die zorgt ervoor dat de relatief warme ondergrond geen kans krijgt het ijs te laten smelten. De toepassing is bedacht door een clubje techneuten van de WIJV, gesteund door de student Werktuigbouwkunde Michael Hop van de Universiteit Twente. Hij hoopt met dit project af te studeren. „Dit wordt al wel op andere manieren toegepast, bijvoorbeeld bij funderingen, maar voor het eerst bij een schaatsbaan”, zegt hij.

Het schuimbeton isoleert tegen de relatief warmere ondergrond. Die bodem heeft nu nog een temperatuur van 6 graden. Zonder dat schuimbeton zou het ijs snel weer verdwijnen. Met het schuimbeton gebeurt dat niet en kan er na één nacht al geschaatst worden. „Dit is een test”, zegt Jonker. „We wilden zien hoe lang we moesten sproeien voordat we een goede ijsvloer hebben. We moeten nog wel ervaring opdoen.”

Dat de eerste schaatsers maandagochtend in Winterswijk al op een natuurijsbaan kunnen, dat vindt Haaksbergenaar Henk Dijksterhuis ‘interessant’. „Dit kan natuurlijk een gedegen concurrent in de strijd om de eerste marathon zijn”, aldus de voorzitter van IJSCH in Haaksbergen.

De Haaksbergse vereniging zet elk jaar alles op alles om de Eerste Marathon Op Natuurijs (EMON) op Haaksbergs ijs te rijden. Hoewel de concurrentie groot is blijft de Twentse verenging behulpzaam. Opvallend: IJSCH hielp Winterswijk zelfs op weg. Dijksterhuis: „Wij hebben Winterswijk nog een tip gegeven voor de isolatie, om de warmte uit de bodem te halen. Ook krijgen we hier geregeld mensen van andere banen op bezoek. Onze technieken zijn niet geheim. Als het erop aankomt moeten we het van onze ervaring hebben. En natuurlijk moet je geluk hebben. Ook met het weer. Maar dat zal in Winterwijk niet anders zijn dan in Haaksbergen. Een verschil in weersomstandigheden heb je natuurlijk wel weer in Noordlaren in Groningen, waar we een grote concurrent voor de EMON hebben.”

Voor de natuurijsbaan bij de Haaksbergse verenging moet een laagje water op de baan van onderen aanvriezen. Dijksterhuis: „Zo hebben we een fijne waterverdeling. We zouden het water ook anders kunnen opbrengen, maar op deze manier pakken we alle vorst mee.” Voor IJSCH heeft het met de huidige weersvoorspellingen geen zin aan de slag te gaan met een ijsbaan. Pas als er ‘serieuze vorst’ wordt voorspeld is het mogelijk een dragende ijslaag te maken.

Dit jaar zal de strijd om de EMON hoe dan ook niet meer losbreken. Vanwege coronamaatregelen is er een streep gezet door alle schaatsmarathons die in 2020 nog op de kalender stonden. „Voor 2021 staan er weer marathons op de planning, maar of deze daadwerkelijk kunnen doorgaan is sterk afhankelijk van de maatregelen”, zegt Dijksterhuis. „Hier schaatsen we in elk geval als we weer publiek mogen ontvangen.”