In Haaksbergen wordt onwaarschijnlijk goed geteld

Het Haaksbergse proces-verbaal laat er geen twijfel over bestaan. In alle veertien stembureaus werd niet één telfout gemaakt. Het aantal aanwezige stembiljetten kwam overal precies overeen met het aantal ingenomen stempassen: in totaal 11.356.

Burgemeester Gerrit Jan Kok is in zijn nopjes. Bij het tellen van de stemmen werden zoals altijd ook ‘gewone’ burgers ingezet. „Per stembureau vier, naast de leden van het stembureau zelf. In Haaksbergen zijn dat vrijwilligers van verenigingen, die een vergoeding krijgen en zo een centje bijverdienen voor hun club”, aldus Kok.

Volgens hem wordt in Haaksbergen veel aandacht gegeven aan de procedures op het stembureau. „Er zitten ook zeer ervaren mensen”, aldus Kok. „Ook gedurende de dag wordt veel aandacht gegeven aan zorgvuldigheid van de procedures.” Het tellen gebeurt in Haaksbergen op dezelfde wijze als in veel andere gemeenten, bevestigt Kok. „Eerst worden er stapeltjes gemaakt van de stemmen per partij. Die worden geteld en het totaal wordt vergeleken met het aantal ingenomen stempassen. Daarna worden de stemmen per kandidaat geteld. Het hoofd van het stembureau telt niet mee, die kijkt of alles goed verloopt.”

Bij het mooie resultaat van Haaksbergen en de blijdschap van Kok zijn echter wel kanttekeningen te plaatsen. Sterker: het is buitengewoon onwaarschijnlijk dat in Haaksbergen inderdaad foutloos is geteld, zegt prof. dr. Casper Albers, adjunct-hoogleraar toegepaste statistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen.

„Wanneer je ervan uitgaat dat in Twente bij 0,09% van de stemmen iets verkeerd is gegaan, had je op basis daarvan in Haaksbergen niet nul, maar ongeveer tien fouten mogen verwachten”, zegt Albers. Dat percentage is een gebleken gemiddelde, het is ook het landelijke gemiddelde bij de Tweede Kamerverkiezingen. Albers: „Dat betekent dat de kans dat in Haaksbergen écht foutloos is geteld, ongeveer 1 op 22.000 is. Heel erg klein dus.” De kans dat in één van de Overijsselse gemeenten foutloos is geteld, is volgens hem ongeveer 1 op 2.000. „Ook erg klein dus.”

Kok gaat niet in op de suggestie dat in de Haaksbergse stembureaus het proces-verbaal enigszins is ‘opgefleurd’. „Ik laat de stelling van de statisticus over kansen, bij de statisticus”, zegt Kok. „Ik constateer slechts dat de procedures juist zijn gevolgd. Anders zou ik mijn handtekening ook niet onder het proces-verbaal zetten.”