City-outlet als grote trekker van Hengelo

Iedereen heeft zijn mening klaar over Hengelo: te weinig sfeer, veel lege panden in de binnenstad. Het begint een beetje een cliché te worden, vindt Gert-Jan Hospers. De economisch geograaf is best positief gestemd over Hengelo. "De binnenstad heeft een negatief imago. Maar als je het nuchter bekijkt, valt het allemaal wel mee. Als middelgrote stad, naast Enschede, heeft Hengelo wel degelijk potentie."

Horeca in de lift

Neem de bezoekersaantallen, zegt Hospers. "Iedereen roept dat die aantallen teruglopen. Maar het afgelopen jaar is het aantal bezoekers juist iets toegenomen. Het aantal modewinkels is wel gedaald, maar de horeca zit in de lift en wordt goed gewaardeerd door de bezoekers. En ik moet eerlijk zeggen: de afgelopen jaren is er wel wat gedaan om de binnenstad aan te pakken. Ik zie bomen, kleur en plantenbakken."

Maar er moet veel meer gebeuren om het centrum aantrekkelijk te maken. In de serie Dossier Binnenstad doet Hospers een aantal ideeën aan de hand. Zoals de vestiging van een city-outlet. Daarvoor is Hengelose binnenstad uitermate geschikt, vindt hij. "Het zijn veel kleine outlet-winkels bij elkaar, die gevestigd kunnen worden in de leegstaande panden. Vooral de Molenstraat en de Brink met de vele leegstaande winkelpanden lenen zich uitstekend voor zo’n rigoureuze maatregel. De winkeltjes in een city-outlet hebben allemaal dezelfde uitstraling met bloembakken, bankjes en wegwijzers. Een enorme trekker die voor veel levendigheid kan zorgen en ook gunstig kan zijn voor de bestaande winkeliers. In de Duitse plaats Bad Munstereifel bijvoorbeeld zie je dat het werkt."

Een ander idee van Hospers: het stimuleren van wonen in de binnenstad in combinatie met de vestiging van een grote supermarkt als trekker. Daarmee wordt het centrum een stuk levendiger. Nog een optie: Hengelo promoten als horecastad. "Dat zou heel goed kunnen", zegt Hospers. "De horeca wordt goed gewaardeerd, zo blijkt uit de Binnenstadmonitor 2016 van Kennispunt Twente."

Totdat het gemeentebestuur weet welke kant het op wil, kan het centrum cosmetisch worden aangepakt door middel van '3D-window dressing'. Hospers is er een groot voorstander van. Het betekent het maskeren van leegstaande pand door op de winkelruiten een kleurige 3D poster te plakken. Basis voor het ontwerp is een geprinte waarheidsgetrouwe afbeelding van de winkel. "Het maakt het straatbeeld minder somber en stimuleert de verkoop of verhuur van een pand."

Samen met de enthousiaste economisch geograaf wandelen we vanaf de Markt richting De Telgen. Hospers blijft stil staan bij het pand van Vodafone op nummer 7. "Kijk", wijst hij, "dit is het drukste punt van de hele stad, zo blijkt uit de binnenstadsmonitor. Op dit punt lopen de meeste voetgangers. Ze gaan van de Markt richting de HEMA aan de Enschedesestraat. Die T-splitsing is heel belangrijk voor de binnenstad. Juist hier moet het er dus ordentelijk uitzien."

Hij loopt de hoek om naar de Nieuwstraat en gebaart naar twee winkelpanden die leeg staan. Ze maken een desolate indruk. Voor de ramen van beide panden hangt een grote poster met de tekst 'te huur'. "Dat bedoel ik nou", zegt hij. "Het is in feite schandalig dat een eigenaar zijn pand in zo’n toestand achterlaat. Het heeft een negatieve uitstraling op de omliggende winkels. En het kan dus ook anders. Met behulp van de 3D-posters zien deze panden er een stuk aantrekkelijker uit."

"Hengelo verkeert nu in een pauzelandschap", constateert Hospers. "Er moet wat gebeuren, maar welke kant wil je op met Hengelo? Het ontbreekt nog aan een gedeelde, heldere visie. Vervolgens moet de gemeente met de pandeigenaren en middenstand aan de slag. Kies je voor wonen in de binnenstad, dan moet je bestemmingen wijzigen. Wil je een city-outlet, dan moeten de vastgoedeigenaren aan de slag met een ontwikkelaar van outletcentra. Kies je voor Hengelo als horecastad, dan moet je dat duidelijk promoten. In die tussenperiode kun je dus tijdelijke, cosmetische maatregelen nemen."

Maar het allerbelangrijkste is de samenwerking tussen de gemeente en andere partijen in de binnenstad om het doel te bereiken, benadrukt Hospers. "Je hebt niets aan de zoveelste stichting die zich sterk maakt voor een deelaspect. Er is één overkoepelende partij nodig die het mandaat krijgt om de afgesproken visie uit te voeren."

Expert

Prof.dr. Gert-Jan Hospers (42) is economisch geograaf aan de Universiteit Twente en bijzonder hoogleraar Transitie in Stad en Regio aan de Radboud Universiteit. Daarnaast is hij directeur van de Stichting Stad en Regio, een stichting die zich inzet voor stedelijke en regionale ontwikkeling op menselijke maat."