Minder vlees? Veel kiezers vinden dat prima. © Shutterstock / OlesyaSH

Kiezers willen vlees eten best indammen, maar hun favoriete politieke partij heeft daar vaak geen trek in

Koken & etenVeel Nederlanders willen best minder vlees, eieren en zuivel eten, maar hun favoriete partij in veel gevallen niet. Dat blijkt uit een onderzoek dat vandaag verschijnt.

Merel de Koning 24-02-21, 17:00 Laatste update: 15-03-21, 16:35

,,We wilden weten hoe mensen denken over de rol van de overheid als het gaat om eiwittransitie: de consumptie van dierlijke eiwitten verminderen en die van plantaardige eiwitten vergroten”, vertelt Pablo Moleman van ProVeg International, een organisatie die plantaardig eten onder de aandacht brengt. Hij zegt dat er nog steeds negatieve reacties zijn rondom regels, zoals ‘ze gaan onze gehaktbal afpakken’ of ‘dictatuur’. Toch blijken veel kiezers best een stap te willen maken. ,,De resultaten waren opvallend, een stuk positiever dan ik zelf had verwacht.” De kieswijzer staat nu online.

Kieskompas deed in samenwerking met de Vrije Universiteit van Amsterdam onderzoek naar de houding van Nederlanders ten opzichte van een dieetverandering, gestuurd door de overheid. Dit gebeurde in opdracht van ProVeg Nederland. De overheid mag ons best een beetje sturen, vinden veel Nederlanders. Hoewel 85 procent van de Nederlanders vindt dat het eten van dierlijke producten een persoonlijke keuze moet zijn, is 47 procent van mening dat de overheid hierin zou mogen sturen. Van 23 procent zou de overheid het zelfs mogen verbieden. ,,Tussen de 10 en 30 procent van de Nederlanders vindt dat de overheid zich hier niet mee mag bemoeien”, vertelt Moleman.

Horeca en supermarkten

Een volgend kabinet zou met 10 concrete maatregelen de 50/50 doelstelling in 2025 kunnen halen, en die de steun hebben van de meerderheid van de Nederlanders.
1 Inzetten op minder dierlijke en meer plantaardige consumptie
2 Inkrimpen van de veestapel
3 Afschaffen van de intensieve veehouderij (bio-industrie)
4 Een hogere prijs op vlees invoeren
5 Een verbod op stuntprijzen van dierlijke producten (kiloknallers)
6 Overheidssubsidies voor de veehouderij beëindigen
7 Voedselinnovaties zoals kweekvlees en vleesvervangers stimuleren
8 Meer plantaardige producten aanbieden in horeca/supermarkt
9 Minder dierlijke producten aanbieden in horeca/supermarkt
10 Promotie van dierlijke producten beperken

Het grootste deel van de verantwoordelijkheid ligt bij de consument zelf, vindt 35 procent van de kiezers. 22 procent vindt dat het bij de overheid ligt en 17 procent bij de voedselproducenten. ,,Ook de horeca en supermarkten worden verantwoordelijk gehouden”, vertelt Moleman.

Moleman vindt het opvallend dat de Nederlandse bevolking streeft naar het eten van 60 procent plantaardig en 40 procent dierlijk eiwit in 2025. ,,De overheid houdt vaak de 50/50 doelstelling van het Voedingscentrum aan”, legt hij uit. ,,Ik denk dat de overheid een beetje terughoudend is om zich te mengen in de levens van mensen en de keuzes die zij maken. Nu er een maatschappelijke discussie gaande is en het zichtbaar is dat het merendeel van de mensen dit onderwerp belangrijk vinden, komt er meer actie vanuit politieke partijen.” Moleman geeft als voorbeeld dat de ChristenUnie streeft naar een minder dierlijk voedselpatroon. ,,Ook de kweekvleespassage in het partijprogramma van de VVD vond ik een opvallende vooruitgang, er is een hele alinea aan geweid.

Dat onder kiezers die Partij voor de Dieren willen stemmen de meeste behoefte is aan overheidsdwang (bijna de helft is voor een beperking van de vrije keuze) is niet zo verrassend. Ook onder de GroenLinksstemmers zijn veel voorstanders van regels opleggen van bovenaf. PVV- en VVD-stemmers hebben er het minst trek in dat de overheid bepaalt wat er op hun bord ligt.

Toch is er bij de kiezers die het liefst conservatief stemmen best animo om dierenleed te stoppen. ,,VVD-kiezers willen in de meerderheid afschaffing van de bio-industrie, een verbod op de kiloknaller en stopzetting van de overheidssubsidies op de veehouderij”, vertelt Moleman. Dat is opvallend, want de kiezers blijken een stuk ambitieuzer te zijn en meer open te staan voor overheidssturing in de vlees- en zuivelconsumptie dan hun partij.

Hetzelfde geldt voor het CDA: ,,Een meerderheid van hun kiezers stemt met acht van de tien stellingen in, terwijl het CDA het zelf met geen één van deze stellingen eens is.” 79 procent van de CDA-kiezers wil een verbod op de kiloknaller en 59 procent afschaffing van de bio-industrie.

Ronny eet geen vlees, maar vooral fruit. Hoe en waarom hij dat doet, vertelt hij in deze video: