Met deze tips en trucs bereid je de lekkerste artisjokken
Koken & EtenArtisjokken gaan al een aantal eeuwen mee, toch zijn ze niet zo populair als andere eetbare bloemknoppen, zoals de broccoli. Maar wat kun je dan eigenlijk met zo’n artisjok? Twee ervaringsdeskundigen geven antwoord op deze vraag. ,,Het is best een veelzijdige groente.”
Isabelle Voois
Wil je een artisjok van eigen bodem? Dan moet je die in de zomer eten, zegt culinair journalist en kookboekenauteur Janneke Vreugdenhil. ,,Voor Nederland loopt het seizoen ongeveer van juli tot en met oktober.”
Maar volgens Vreugdenhil kan je ze gewoon het hele jaar door krijgen. ,,Dan komen ze waarschijnlijk uit Spanje. Hoewel het in Nederland een zomergroente is, is het in Spanje juist een wintergroente. En als je weer naar Frankrijk gaat, begint het artisjokseizoen iets eerder dan bij ons. Op de hele wereld is het altijd wel ergens artisjokseizoen.”
Weeg een artisjok voor je begint
,,Als je ze koopt moet je ze goed op je hand afwegen of het gewicht wel klopt bij de maat”, tipt kookboekenauteur en groentekoningin Mari Maris. ,,Soms zijn ze heel erg licht, dan zit er bijna geen vruchtvlees in. Dan zijn ze dus al een beetje ingedroogd of niet goed ontwikkeld.”
Wil je de groente makkelijk schoonmaken? ,,Doe dat dan volgens de methode van de Franse groenteboer”, adviseert Maris. ,,Pak in één hand die hele artisjok en in je andere hand de steel. Dan geef je een ferme, knakkende ruk en dan blijven die harde haartjes, het zogenaamde hooi, aan de steel zitten. Dan zitten ze dus niet meer in dat hart.” En als je geen zin hebt om ze schoon te maken, kun je bij de Turkse supermarkt ook gewoon diepvries-artisjokbodems kopen, weet Vreugdenhil.
Op de hele wereld is het altijd wel ergens artisjokseizoen
Kookboekenauteur Janneke Vreugdenhil
Bordje op de pan
,,Een artisjok bereiden is helemaal niet moeilijk”, stelt Maris. ,,Het aller makkelijkst gaat het door hem gewoon te koken in een ruime pan. Doe een beetje citroensap in het water om hem niet te laten verkleuren. Er kunnen kruiden bij als laurier of tijm. Als je een bordje op de pan legt, blijft de artisjok onder water, dit zorgt ervoor dat de bladeren niet zwart worden. Een artisjok is gaar als de onderste blaadjes er heel makkelijk afgaan. Maar ze moeten er ook weer niet vanzelf afvallen.”
Volgens Vreugdenhil lenen kleine artisjokken zich goed om te konfijten. ,,Maar de grote zijn juist weer lekker om blaadje voor blaadje op te peuzelen en door de vinaigrette te sleuren. Maar ik stoof ook wel eens artisjokbodems, ze kunnen op de barbecue en ik eet ze ook wel eens rauw. Je kunt artisjok dus op allerlei manieren bereiden, het is best een veelzijdige groente.”
Smaakcombinaties met augurk of romige kaas
,,Een artisjok smaakt een beetje naar de Provence”, vindt Maris. ,,Hij doet denken aan salie, tijm of lavendel in van die droge, warme velden. Je kan er smaken bij doen die dat benadrukken, bijvoorbeeld nootjes. Augurk past er goed bij, maar ook alle citrusvruchten. Een romige kaas, geitenkaas of vanille is er ook lekker bij. Paddenstoelen kunnen ook. Geroosterde paprika is vaak zoet en toch ook een beetje zuur, dus dat is ook lekker. En tomaat gaat heel goed.”
,,Artisjok is lekker met vinaigrette”, zegt Vreugdenhil. Ze deelt hieronder een recept uit haar kookboek Koolhydraatarme bijbel. ,,Kook hem eerst en pluk de blaadjes er een voor een af. Aan het binnenste zit vruchtvlees. Dat doop je in de vinaigrette en schraap je er met je tanden af. Als je het hooi van de bodem snijdt kun je dat ook met vinaigrette eten. Dat is de klassieke Franse manier.”
Artisjokken bevatten van nature de chemische stof cynarine, die ervoor zorgt dat alles wat je daarna proeft zoeter smaakt. ,,Daarom combineert bijna alle wijn slecht met artisjok. Dus ik zeg altijd: drink er maar gewoon een biertje bij”, aldus Vreugdenhil.
Recept: artisjokken met mosterdvinaigrette volgens Janneke Vreugdenhil
De klassieke Franse manier om artisjokken te bereiden is ze in hun geheel te koken. De bloemblaadjes kun je er dan een voor een aftrekken en in een vinaigrette dopen om vervolgens het zachte vruchtvlees dat zich onderaan, aan de binnenkant van het blaadje bevindt, met je tanden eruit te schrapen.
Een heerlijk ritueel vind ik dat, zo’n artisjok beetje bij beetje te veroveren. Na een tijdje blijft alleen het hart over. Daar bevindt zich, behalve bij heel jonge artisjokken, zogenaamd hooi: witte draadjes die niet geschikt zijn voor consumptie. Het is dus de bedoeling om dat hooi weg te snijden en daarna de bodem op te smikkelen met de laatste restjes vinaigrette.
Ingrediënten
4 grote artisjokken 1 sjalotje 2 tl dijonmosterd 1 el citroensap 1 el balsamicoazijn 3 el olijfolie 3 el zonnebloemolie 1 el fijngesneden dragon zout en peper
Benodigdheden Fijne rasp
1. Breng een ruime pan met water aan de kook. Pluk de buitenste twee rijen harde blaadjes van de artisjok. Knip van de overgebleven blaadjes de puntjes bij. Snijd de steel eraf. 2. Voeg een goeie snuf zout toe aan het kokende water en leg de artisjokken erin. Laat een kleiner deksel op het wateroppervlak drijven, zodat de artisjokken onder water blijven. Afhankelijk van het formaat en de versheid van de artisjokken hebben ze tussen de 10 en 20 minuten nodig om gaar te worden. Test de gaarheid door een blaadje los te trekken. Als dat makkelijk gaat, is de artisjok gaar. Laat de artisjokken even uitdampen in een vergiet. 3. Pel het sjalotje en rasp het op een fijne rasp. 4. Roer de geraspte sjalot, mosterd, het citroensap en het balsamicoazijn in een kom door elkaar. Meng er al kloppend met een vork of garde geleidelijk de twee soorten olie door. Breng de vinaigrette op smaak met zout en peper. 5. Verdeel de vinaigrette over vier kommetjes. Leg de artisjokken op vier borden en zet de kommetjes ernaast.
Bekijk hier onze video’s over Koken & Eten:
Onze excuses
Helaas kunnen wij deze social post, liveblog of anders niet tonen omdat het één of meerdere social media-elementen bevat. Aanvaard de social media-cookies om deze inhoud alsnog te tonen.
Onze excuses
Helaas kunnen wij deze social post, liveblog of anders niet tonen omdat het één of meerdere social media-elementen bevat. Aanvaard de social media-cookies om deze inhoud alsnog te tonen.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.