Welke dranken geven grootste kater: vrijwilligers lieten zich vollopen voor experiment

De uitdrukking circuleert al sinds mensenheugenis. Zo heb je verschillende varianten. In het Engels zegt men ‘beer before wine and you’ll feel fine; wine before beer and you’ll feel queer’. In het Frans klinkt het zo: ‘bière sur vin est venin; vin sur bière est belle manière’. 

Klopt het echt? Dat vroegen wetenschappers van de universiteiten van het Britse Cambridge en Duitse Witten/Herdecke zich ook af. Om erachter te komen of er enige waarheid achter de stelling zit, ontwierpen zij een bijzonder experiment. Daarbij bootsten ze onder strikte laboratoriumcondities een avondje stappen na.

De 90 proefpersonen, allemaal tussen de 19 en 40 jaar oud, werden onderverdeeld in drie testgroepen. Na een stevige maaltijd sloeg de eerste groep tweeëneenhalve pint Carlberg achterover, gevolgd door vier glazen Edelgräfler witte wijn uit 2015. De tweede groep deed hetzelfde, maar dronk eerst de wijn en dan pas het bier. De derde groep nuttigde tot slot alleen wijn of bier. 

De deelnemers dronken allemaal ongeveer 1,1 promille in de vorm van bier en/of wijn en ondertussen observeerden de wetenschappers de proefpersonen en onderwierpen ze hen aan vragen als: op een schaal van 0 tot 10, hoe dronken/ziek voel jij je nu?

Op het einde van de avond gingen de deelnemers met een glas water en onder medisch toezicht slapen. De volgende dag moesten ze hun kater een score geven op basis van factoren als vermoeidheid, hoofdpijn, dorst en misselijkheid. Als controle kwamen de deelnemers een week later nog eens terug om dit hele proces opnieuw te doen, maar dan omgekeerd. De mensen die eerst bier dronken en dan wijn, dronken nu eerst wijn en dan bier.

Het resultaat van het onderzoek: de volkswijsheid is niet meer dan een mooi gezegde. De volgorde van de  soorten drank heeft geen invloed op de hevigheid van je kater. Wijn na bier is plezier, maar bier na wijn evengoed. Waarom we wél een kater krijgen, is eerder een combinatie van de plotselinge daling van een hoog alcoholgehalte in je bloed, dehydratie, een immuunreactie en verstoringen in ons metabolisme en onze hormoonhuishouding. 

Uit ander wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het type drank ook een factor is die invloed kan hebben op je kater. Zo komen er zogenoemde ‘congeneren' vrij als bijproduct tijdens het omzetten van suiker naar alcohol. Die stoffen beïnvloeden de geur en smaak van de alcoholische drank, maar lijken ook invloed te hebben op onze katers.

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het consumeren van een drankje met veel congeneren een ergere kater kan veroorzaken dan een drankje waarin maar weinig van dit bijproduct zit. Rode wijn en rum bevatten een grote hoeveelheid, terwijl er in een geel biertje en witte wijn maar weinig zit. Ook andere stoffen zoals histamine, tannine, of sulfieten in wijnen kunnen een negatieve invloed hebben op een kater voor mensen die er gevoelig voor zijn. Dat laatste kan je bijvoorbeeld testen door gedroogd fruit zoals abrikozen te eten. Heb je geen hoofdpijn, dan ben je niet gevoelig voor sulfieten. 

Uit het onderzoek met de proefpersonen blijkt tot slot ook dat hoé dronken je bent en hoeveel alcohol je lichaam verlaat tijdens een avondje stappen beide goede voorspellers zijn voor de intensiteit van je kater. Uiteindelijk weerlegt deze studie uit het wetenschappelijke tijdschrift The American Journal of Clinical Nutrition de volkswijsheid, maar bevestigt het tegelijkertijd een andere: geniet, maar drink met mate. 

Wat doet een maand zonder alcohol met je lichaam? Dat zie je in deze video: