Boven het maaiveld: boerderij van hout in De Lutte

Het kan eigenijk niet missen. Rijdend over een van de mooiste weggetjes van Twente, kom je er vanzelf langs. Vanaf De Lutte de weg op naar Beuningen, en dan een paar honderd meter achter het ook al volledig in semi-agrarische stijl gebouwde Bloemenbeek, ligt de boerderij prominent in de berm van de weg. Geen twijfel mogelijk wat er hier door de ontwerper is beoogd. In de architectuur van het Twentse platteland domineren nog altijd de wetten van de boerderij.

Je ziet ze veel tegenwoordig: boerderettes, of woonhuizen in de stijl van een boerderij of Saksische schuur. Ze staan meestal op de plek van oudere boerderijen. De regelgeving op het platteland laat ook niet veel andere opties open. Wie wil bouwen in het landschap, moet zich houden aan de grondvorm van het aloude boerenhuis.

Over de schoonheid van de Saksische boerderij hoeft geen misverstand te bestaan. Die is, in al zijn eenvoud, ongeëvenaard. Iets anders is het om ze in deze tijd nog steeds te bouwen. Architectonische nostalgie leidt op het platteland tot karikaturen en misbaksels waarmee je als buitenstaander liever niet wordt geconfronteerd, ook al zijn ze wellicht met de beste intenties gebouwd.

De nieuwe boerderij in De Lutte is de zoveelste variant op het oude agrarische thema. Hoewel het ook helemaal geen boerderij is, is er wel nadrukkelijk gekozen voor de vorm van een boerderij, en nog wel in drievoud.

Drie gekoppelde bouwwerken vormen samen een geheel dat met zijn volledig houten bekleding oogt als een reusachtige graanschuur in het Wilde Westen. In de twee grootste delen is een zuivelfabriekje gevestigd, in de kleinste een winkel. De naam van het complex, RawMilk, versterkt nog eens de sfeer van cowboys en op de prairie huizende runderen en buffels.

In het prachtige landschap tussen De Lutte en Beuningen misstaat het bouwsel eigenlijk volledig. De gevels en muren van houten planken, de grijze daken met zonnepanelen, de doodse parkeerplaats aan de voorzijde en de aangrenzende boerenwoning: ze vallen volledig uit de toon in dit deel van Twente, dat het juist van zijn authenticiteit moet hebben.

Het platteland van de regio hongert naar nieuwe inzichten en creativiteit. Architectuur moet van vandaag zijn, niet van gisteren. Nog meer nep-boerderijen zoals in De Lutte en er gaat echt iets verloren van de stille schoonheid die ooit de kracht was van het Twentse platteland.