Prettige chaos in De Boddenkamp in Enschede

Er was een tijd dat alle rijtjeshuizen hetzelfde waren. De strakke regie in de strokenbouw in de grote nieuwbouwwijken van pakweg twintig jaar geleden maakte elke afwijking bij voorbaat onmogelijk. Wat in een rijtje werd gebouwd, stond keurig in het lid en had alles hetzelfde. Zelfs de aanschaf van een andere deurkruk was soms vloeken in de kerk. Alle woonwijken in Nederland leken op elkaar en gingen ten onder aan een saaiheid die zeer deed aan de ogen.

Hoe anders is het beeld dat zich opdringt in de Enschedese Boddenkamp. De wijk in de periferie van het centrum is nog lang niet af, maar betekent nu al een radicale breuk met het verleden. Overheerste in het naburige Roombeek nog een zekere braafheid in de rijtjeshuizen, in De Boddenkamp is die ver te zoeken. De gevels van de inmiddels voltooide woningen vertonen een bonte verscheidenheid die doet denken aan de Amsterdamse grachtengordel.

Een wandeling door de buurt is een belevenis. Nagebouwde fabrikantenvilla’s, schuurwoningen, pakhuisachtige bouwsels en pogingen tot moderne architectuur: alles staat hier door elkaar, maar in een prettige chaos en geregisseerd op een manier die past bij de nieuwe tijd.

Natuurlijk is niet elk ontwerp even sterk. Van een huis met een deur als een moskee moet je houden net als van een oud-Hollandse baksteengevel met kroonlijst. Geen gevel is hetzelfde, geen deur of raam lijkt op die van de buurman. In de rijtjeshuizen is alleen de hoogte een vast gegeven. Het pannendak ontbreekt. Drie hoog rijzen de gevels op onder platte daken die ondanks de verscheidenheid het geheel toch een zekere eenheid geven.

Toch springen sommige gevels eruit. Een wit modernistische pand met grote glaspartij valt alleen al op door het grote contrast met de vele baksteengevels ernaast. Ook op andere plekken is het feest. Een reusachtig raam in een lijst van cortenstaal hoog in de gevel. Of die ene zeldzaam truttige voordeur waarvan de vorm de gevel herhaalt en waar ook al cortenstaal wordt gebruikt. Een enkele architect koketteert met de perfectie. Delen van het muurwerk naast de rammen blijven bewust ruw en onvoltooid, als een knipoog naar het verleden waar dergelijke ingrepen onherroepelijk door de welstandscommissie zouden zijn gecorrigeerd.

Gelukkig is die perfectie in De Boddenkamp ver te zoeken. Eigenlijk schuurt en knarst hier alles. Na Roombeek krijgt Enschede er weer een wijk bij die ook over honderd jaar nog altijd een plezierig deel van de stad zal zijn. 

Bekijk hieronder een fotoserie van de Boddenkamp