Britse premier May sluit gedoogakkoord met Noord-Ierse DUP

Arlene Foster, de leider van de Democratic Unionist Party, de DUP, maakte een triomfantelijke indruk bij haar verklaring op de stoep van Downing Street. In haar ogen heeft ze er dan ook een uitstekende deal uitgesleept: meer geld voor Noord-Ierland en meer invloed op de regering, in ruil voor de belofte de conservatieven te steunen bij belangrijke stemmingen.

,,Onze hoogste prioriteit is het nationale belang”, zei Foster bij het bekendmaken van het akkoord. ,,Een stabiele regering is heel belangrijk in deze essentiële periode voor het Verenigd Koninkrijk.” Maar vanzelf ging het niet. Pas tweeënhalve week na de verkiezingsuitslag zijn de partijen het eens. De DUP gaf zich niet zo maar gewonnen, wilde het onderste uit de kan halen: vooral over de financiële kant van de zaak lijkt lang te zijn onderhandeld.

In ruil voor haar gedoogsteun aan de minderheidsregering van Theresa May gaat er 1,5 miljard extra naar Noord-Ierland, te besteden aan onderwijs, zorg en infrastructuur. Ook verdwenen omstreden plannen van de conservatieven over pensioenen en afschaffen van de bijdrage aan verwarmingskosten van ouderen in de prullenbak. Critici vragen zich direct af waar dit allemaal van betaald moet worden.

Met de tien zetels van de DUP heeft de Conservatieve Partij nu een krappe meerderheid van zes in het parlement. Dat betekent dat Theresa May haar Queen’s Speech, de troonrede, er donderdag bij wel doorheen krijgt in het Lagerhuis. Ook bij andere belangrijke stemmingen zal de DUP de komende tijd meestemmen met de conservatieven.

Maar het is een hele wankele constructie: er hoeft bij een omstreden wetsvoorstel maar een klein groepje conservatieve Lagerhuisleden te gaan muiten om voor enorme druk op May te zorgen. Aangezien er ontzettend belangrijke beslissingen, bijvoorbeeld over de brexit, aan zitten te komen, is dat absoluut niet ondenkbaar. Ondanks de deal met de DUP, is de Britse regering instabiel. Elk zuchtje wind kan het doen omvallen. Voorlopig is de premier May even veilig, maar zelfs binnen haar eigen partij zijn er genoeg mensen die haar graag het laatste zetje zouden geven.

In office, not in power’, is de verwoestende conclusie hier. Wel in functie, niet aan de macht. Het maakt haar tot de eenzaamste premier in de Britse moderne geschiedenis.