De uitslag: FvD krijgt meeste stemmen en is met VVD de grootste in de senaat

Forum voor Democratie is met zijn campagne tegen immigratie en het klimaatbeleid de grote winnaar van de Provinciale Statenverkiezingen.

Laurens Kok 20 mrt. 2019 Laatste update: 21-03-19, 12:50

Het kabinet-Rutte raakt vooral door het verlies van coalitiepartners CDA en D66 zijn meerderheid in de Eerste Kamer kwijt. Een meerderheid die nodig is om wetsvoorstellen door de senaat te krijgen.

De winst voor Forum voor Democratie (FvD) gaat vooral ten koste van de PVV, die ongeveer één op de drie kiezers verliest. Desondanks stemden nooit eerder zoveel Nederlanders – ruim één op de vijf kiezers – op partijen die zichzelf hebben opgeworpen als de politieke erfgenamen van Pim Fortuyn.

Voor FvD is sprake van een spectaculaire doorbraak. In Zuid-Holland wordt de partij volgens de exitpoll in één klap de grootste. in Flevoland is dat zelfs al zeker. Daar komt FvD op acht zetels in de Provinciale Staten, vóór de VVD met zes zetels. De partij van Thierry Baudet wordt waarschijnlijk de grootste oppositiepartij in de nieuwe Eerste Kamer, die op 27 mei door de Statenleden wordt gekozen.

_{Lees door onder de foto.}

Voorman Thierry Baudet van Forum voor Democratie © ANP

Winnaars en verliezers

FvD was tot dusver niet in de Eerste Kamer vertegenwoordigd en zou, nu een grote meerderheid van de stemmen is geteld, op dertien zetels mogen rekenen. De PVV verliest ten opzichte van vier jaar geleden vier van de huidige negen senaatszetels en zou daarmee qua grootte de zevende fractie worden. De VVD van minister-president Mark Rutte verliest één zetel (van dertien naar twaalf) en haalde minder stemmen dan FvD.

Grotere verliezen zijn er voor coalitiegenoten CDA (van twaalf naar negen) en D66, dat vier van de tien zetels inlevert. De ChristenUnie, de kleinste coalitiefractie, weet zich wél te handhaven en lijkt zelfs een zetel winst te boeken: van drie naar vier. De coalitiefracties zouden volgens de exitpoll 31 van de 38 senaatszetels overhouden.

Voor een meerderheid in de Eerste Kamer zou het kabinet kunnen aankloppen bij FvD of bij GroenLinks of de PvdA. De partij van Jesse Klaver lijkt het zeteltal meer dan te verdubbelen (van 4 naar 9), een evenaring van het beste verkiezingsresultaat ooit. De PvdA weet de schade te beperken en zou zeven van de acht senaatszetels behouden.

Beroerder is de uitslag voor de SP, dat van de huidige negen senatoren er slechts vier zou overhouden. De socialisten zouden daarmee op twee zetels meer uitkomen dan Partij voor de Dieren en 50PLUS, die beide op twee blijven, evenals de SGP. Nieuwkomer Denk mocht lang hopen op een zetel, maar die lijkt er toch niet in te zitten.