Kabinet: Sneller van Russisch gas af, sluiting Groninger gasveld niet zeker

VIDEOHet kabinet neemt maatregelen om zo snel mogelijk minder afhankelijk te zijn van gas uit Rusland en toch te zorgen dat we de komende winter niet in de kou zitten. Dat schrijft minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) in een brief aan de Tweede Kamer. Tegelijk overweegt het kabinet het Groninger gasveld langer open te laten, al blijft sluiting het ‘doel’.

Tobias den Hartog 14 mrt. 2022 Laatste update: 14-03-22, 18:52

Het kabinet wil meer (vloeibaar) gas uit andere landen importeren, zodat de gasopslagen ‘voldoende gevuld’ worden. Ook moet er meer energie worden bespaard waardoor minder gas nodig is en er versneld kan worden verduurzaamd.

Minister Jetten: ‘De oorlog in Oekraïne, hoge energieprijzen en zorgen over de gasvoorraad maken opnieuw duidelijk dat Nederland en Europa te afhankelijk zijn van de import van fossiele brandstoffen. Daarom treffen we voorbereidingen om te zorgen dat er komende winter voldoende gas beschikbaar is en nemen we maatregelen om de afhankelijkheid van Russisch gas af te bouwen.’

Jetten spreekt van een ‘ingewikkelde opgave’: ‘Iedereen zal daar zijn steentje aan bij moeten dragen.’

De Rijksoverheid start op korte termijn een energiebesparingscampagne om de mogelijkheden om te verduurzamen nog beter onder de aandacht te brengen bij zowel bedrijven als huishoudens.

Het kabinet wil op korte termijn ‘aanvullende maatregelen nemen’ om te garanderen dat ook gasopslagen die niet onder de bestaande afspraken van de overheid vallen op 1 oktober voldoende gevuld zijn. ‘Hiervoor worden de komende weken verschillende opties uitgewerkt zoals het ingrijpen via marktprikkels door het afdekken van prijsrisico’s, vulverplichtingen voor de gasopslagen en het vullen van de gasopslagen door een door de overheid aangewezen partij’, schrijft Jetten.

De importcapaciteit van vloeibaar gas (lng) gaat omhoog. De capaciteit van de bestaande lng-terminal in Rotterdam, waar lng wordt omgevormd naar gasvorming, wordt uitgebreid waardoor er zo’n 5 tot 8 miljard kubieke meter gas per jaar extra geïmporteerd kan worden. Vraag is overigens wel of die lng kan worden aangekocht: ook op die markt is er schaarste.

Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie, bij aankomst op het Binnenhof voor de wekelijkse ministerraad. © ANP

Groningen

De hoeveelheid extra gas dat uit Groningen wordt gewonnen in dit zogenoemde gasjaar (oktober 2021-september 2022) valt ‘mee ten opzichte van een eerdere schatting’, zegt staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw). Maar het kabinet kan geen volledige zekerheid geven over spoedige sluiting van deze gaskraan, aldus de bewindsman.

Staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) tijdens een debat met de Tweede Kamer. © ANP

Zijn voorganger Stef Blok had vlak voor het aantreden van het nieuwe kabinet aangekondigd dat de gaswinning dit jaar waarschijnlijk veel hoger zou uitvallen. De opening van een stikstoffabriek, die buitenlands gas geschikt moet gaan maken voor Nederlandse kooktoestellen en cv-ketels, heeft vertraging opgelopen. Ook dreigde de vraag vanuit Duitsland hoger uit te vallen dan voorzien.

Vijlbrief verwacht nu dat er 4,6 miljard kubieke meter moet worden gewonnen in 2022. Dat is alsnog meer dan de 3,9 miljard kuub die eerst was voorspeld, maar lang niet zo hoog als de 7,6 miljard kuub die Blok vreesde.

Het gaat overigens om een voornemen van het kabinet om gaswinning tot deze hoogte toe te staan. Voordat er een definitief besluit komt, krijgt het kabinet ergens in de komende weken nog een advies van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) over de veiligheid van de gaswinning.

Met dit winningsniveau ligt ‘de weg naar spoedige definitieve sluiting voluit open’, meldt Vijlbrief. Maar onder meer wegens de onzekere internationale omstandigheden is er geen zekerheid te geven over ‘spoedige sluiting in 2023 of 2024', waarschuwt hij. Dit is wel ‘nadrukkelijk’ het doel van het kabinet.

Overigens denkt Vijlbrief dat het uiteindelijke gasbesluit nog lager uit zal vallen. Mensen gebruiken naar verwachting minder gas door de hoge prijzen, en het is al maanden relatief warm buiten.

Kijk hier onze nieuwsvideo's: