‘Maximumsnelheid omlaag vanwege stikstofcrisis’
ADVIES REMKESHet kabinet ontkomt er niet aan om de veestapel te verkleinen en de maximumsnelheid op wegen te verlagen. Oud-minister Johan Remkes adviseert ingrijpende maatregelen in de landbouw en het verkeer om de stikstofcrisis het hoofd te bieden.
Delen per e-mail
Komende woensdag presenteert Remkes zijn advies aan het kabinet. De VVD-coryfee leidt een college dat oplossingen moet vinden voor de stikstofcrisis in Nederland, waardoor duizenden bouwprojecten stilliggen. Uit het advies - dat deze week in kleine kring is verspreid - blijkt dat Remkes het kabinet oproept om een pakket met noodmaatregelen in te voeren.
In zijn advies geeft Remkes aan dat de natuur in Nederland beschermd moet worden. De Raad van State bepaalde dat veel bouwvergunningen onwettig zijn, omdat natuurgebieden door de uitstoot van stikstof worden aangetast. Het kabinet moet daarom in actie komen om de hoeveelheid stikstof te verlagen. Volgens Remkes kan dat het snelst in de landbouw en het verkeer. In die twee sectoren moet het kabinet met spoed zogenoemde ‘bronmaatregelen’ treffen.
Daarbij valt te denken aan forse inkrimping van de veestapel, zeker in de omgeving van de vele natuurgebieden die Nederland rijk is. Bij de landbouw komt veel ammoniak vrij, in het verkeer gaat het om ongezonde stikstofoxiden. Door de maximumsnelheid op wegen te verlagen, neemt de uitstoot direct af.
Natuurgebieden
Remkes adviseert om maatregelen te treffen in álle sectoren, maar landbouw en verkeer springen eruit. Door de maatregelen moet het op korte termijn weer mogelijk worden om projecten door te laten gaan, zoals woningbouw en de aanleg van wegen en andere infrastructuur. Daarin moet kabinet samen met provincies optrekken.
VVD’er Remkes sluit uit dat natuurgebieden geschrapt kunnen worden, om zo onder de stikstofregels uit te komen. Binnen zijn eigen partij klonk die wens eerder wel, net als bij werkgeversorganisatie VNO-NCW en boerenbelangenbehartiger LTO. Voorzitter Hans de Boer van VNO-NCW zei in augustus dat hij ‘minder en grotere natuurgebieden’ wilde.
Het advies van Remkes is belangrijk: verschillende ministers verwezen de laatste weken allemaal naar de oud-minister als hen werd gevraagd naar een oplossing voor de stikstofellende. Ook premier Rutte deed dat deze week nog tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen, waarbij hij zei dat er ‘geen taboes’ zijn.
Stokpaardje
Dat betekent mogelijk ook dat Rutte afscheid moet nemen van zijn VVD-stokpaardje: met 130 kilometer per uur over de snelweg scheuren. Begin deze maand moest verkeersminister Van Nieuwenhuizen al een streep halen door het plan om overdag 130 kilometer per uur te rijden op de A2 tussen Amsterdam en Maarssen.
Ook dat kwam door de uitspraak van de Raad van State, die een einde maakte aan het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Dit vergunningensysteem van de overheid bleek in strijd met Europese afspraken, omdat bij projecten niet hard werd gemaakt dat de stikstofuitstoot in de toekomst omlaag zou gaan. Daardoor liggen naar schatting 18.000 projecten stil.
Voor de allerkleinste projecten - zoals de bouw van een dakkapel - vond minister Schouten van Landbouw eerder deze maand een oplossing: ze liet een nieuwe rekentool ontwikkelen waaruit duidelijk wordt hoeveel stikstof een bouwproject veroorzaakt. Is dat nihil, dan volgt ‘gewoon’ weer een vergunning.
Veestapel
Maar voor alle grotere projecten biedt de rekentool geen soelaas. En dus legt Remkes de optie nu prominent op tafel om maatregelen te nemen op landbouw- en verkeersgebied. Net als verlaging van de maximumsnelheid ligt ook het snijden in de veestapel hypergevoelig in de coalitie. Toen D66 er deze maand voor pleitte om de veestapel in Nederland te halveren, reageerden coalitiegenoten CDA en VVD woedend.
Wel liet CDA-fractieleider Pieter Heerma deze week doorschemeren dat hij voelt voor het uitkopen van boeren die geen bedrijfsopvolger hebben. ,,Dan kan het voeren van een goed gesprek over een eerlijke prijs voor nog aan te wijzen dure bouwgrond weleens effectiever zijn om tot oplossingen te komen’’, zei Heerma in de Tweede Kamer. Toch is dat wat anders dan het actief uitkopen van boeren die niet willen stoppen, wat mogelijk nodig is om de stikstofimpasse te doorbreken.
Het kabinet neemt een week de tijd voor een reactie op het advies van Remkes en de pijnlijke maatregelen die nodig zijn. Het werk van Remkes is na woensdag nog niet klaar. Naar verwachting komt zijn adviescollege volgend jaar met een voorstel voor een compleet nieuw stikstofbeleid.
Lees ook: Waarom ligt half Nederland stil? En 13 andere vragen over stikstof (Premium)
Nederland heeft een stikstofprobleem. Maar wat is stikstof eigenlijk? En waarom vormt het een probleem? Prof. dr. ing. Jan Willem Erisman (Vrije Universiteit) geeft uitleg. Bekijk de video:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
OMT adviseert tegen openen basisscholen op 25 januari
De basisscholen en de kinderopvangcentra kunnen het best voorlopig dicht blijven. Een opening op 25 januari, zoals het kabinet overweegt, is niet verstandig. Dat staat in een advies van het Outbreak Management Team (OMT) aan het kabinet, bevestigen ingewijden na berichtgeving door de NOS. -
Kabinet laat kleine bouwprojecten in ‘etappes’ starten na stikstofuitspraak
Het kabinet zegt een manier te hebben gevonden om kleine bouwprojecten weer te laten doorgaan. Zo’n 18.000 projecten liggen stil sinds de Raad van State bepaalde dat de Nederlandse aanpak van stikstof niet aan Europese regels voldoet. -
Oud-minister Johan Remkes moet stikstofprobleem oplossen
Oud-minister Johan Remkes (VVD) gaat een adviescollege leiden dat het prangende stikstofprobleem in Nederland moet oplossen. Honderden bouwprojecten dreigen tot stilstand te komen door een stikstofuitspraak van de Raad van State. -
Video
De Jonge: Vaccinatieschema weer vertraagd door tegenvaller AstraZeneca
De boodschap van farmaceut AstraZeneca over tegenvallende leveringen van het coronavaccin betekent dat Nederland opnieuw moet kijken naar de volgorde en het tempo van inenting. Dat zei coronaminister De Jonge vandaag na een bijeenkomst met kabinetsleden. -
Kamer schrikt van opkopen zonneparken door buitenlandse bedrijven: ‘Bijzonder onwenselijk’
Het kabinet moet strengere eisen stellen aan de bouw van zonneparken, zodat subsidies niet meer massaal naar het buitenland verdwijnen en inwoners financieel meer gaan profiteren. Dat stellen Kamerleden na onderzoek van deze krant, waaruit zaterdag bleek dat veel zonneparken worden opgekocht door buitenlandse investeerders waardoor omwonenden buitenspel staan.
-
Update / video
Lilianne Ploumen nieuwe lijsttrekker van de PvdA: ‘Ik ben er klaar voor’
PvdA-Kamerlid en oud-minister Lilianne Ploumen (58) wordt de nieuwe lijsttrekker van de PvdA. Vanmiddag is ze door de partij voorgedragen in haar woonplaats Amsterdam. -
Kamer zet besluit over Lelystad Airport in de ijskast
Deze Tweede Kamer, die er nog tot eind maart zit, gaat niet meer debatteren of besluiten over de opening van Lelystad Airport. Het onderwerp is vandaag controversieel verklaard. Daarmee staat opening van de regionale luchthaven dit najaar op losse schroeven. -
PREMIUM
Waarom liggen bouwprojecten stil? En 13 andere vragen over stikstof
Bouwprojecten, Schiphol, wegverbredingen, melkkoeien en zelfs de Formule 1 liggen onder vuur door een ogenschijnlijk nieuwe boosdoener: stikstof. De natuur én de mens hebben er last van. Hoe groot is het milieuprobleem? Waar komt het door? En hoe komen we er vanaf? De stikstofcrisis in veertien vragen en antwoorden.