Rutte ‘liegt niet’, maar hij moet toch nog eens zijn sms-archief in

Uiteindelijk, zegt Rutte halverwege de middag tegen de Tweede Kamer, komt het op één vraag neer: vertrouwt u mij? ,,Als er geen vertrouwen is, hoor ik het wel. Dan ga ik iets anders doen.”

Het is de premier-in-aanvalsmodus. Een rol die Rutte, sinds hij wankelde in het functie elders-debat over de formatie vorig jaar, niet meer aandurfde. Maar daar is hij weer: borst vooruit, uitdagen, meteen in de hoogste versnelling, met comfortabele steun van coalitiepartijen in de rug.

Oppositiepartijen somden het nog eens fijntjes op. Dat Rutte in het verleden ook weleens ‘geen herinneringen had’. In de bonnetjesaffaire, bij het aftreden van minister Zijlstra, bij de dividendmemo’s, rond het bombardement in Hawija. En laatst nog, in de formatie toen hij over Pieter Omtzigt bleek te hebben gesproken. Eerst had Rutte geen geheugen, nu zijn telefoon ook al niet. Eén voor één spoeden ze zich naar de interruptiemicrofoon, als politieagenten die vermanend een veelpleger toespreken.

Maar ditmaal schoot het oppositierepertoire de premier in het verkeerde keelgat. ,,Een gebeurtenis wordt steeds weer verpakt als een ‘zie je wel’”, zei Rutte. ,,En het optellen van die ‘zie je wels’ leiden dan tot een ‘patroon’. Ik accepteer dat het zo werkt als je elf jaar een functie doet, maar als we ze zouden langslopen kan ik ze allemaal uitleggen.”

Bovendien, haalde Rutte uit, is ook de Tweede Kamer debet aan het voeden van dat wantrouwen in de politiek. Hijzelf heeft een dikke huid, hij kan er wel tegen, maar ook in zijn kabinet wordt gemopperd: ,,Het begint te knagen. Collega’s zeggen het ook: de baan is mooi, maar over debatten zeggen ze: het is onaangenaam, wat gaan ze tekeer. Alles begint met wantrouwen, het fundamentele gevoel dat de boel geflest wordt. Dat is de basale toon in de Kamer. Ik ga er vandaag echt eens een keer flink tegenin.” Ook over de verwijten aan zijn adres: ,,Ik heb van a tot z gehandeld naar de wet en naar de geest van de wet.”

De Tweede Kamer komt er zelf ook niet helemaal uit. Aan het einde van het debat ligt er slechts een opdracht aan het kabinet om de richtlijn ‘aan te scherpen’. En dat tekstberichten gewoon wel ‘integraal’ gearchiveerd moeten worden. Doorbellen aan een ambtenaar, zoals Rutte wel deed, volstaat niet meer als die motie wordt aangenomen.

Ook gaat de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed nog onderzoek doen naar het archiefbeheer van het ministerie van Algemene Zaken, kondigde de toezichthouder al aan tijdens het spoeddebat. En Rutte stuurt komende week nog extra informatie over zijn sms-gedrag aan de Kamer, zo moest hij beloven.

De premier is ondertussen overgestapt op een moderne telefoon. De berichten worden nu automatisch langer opgeslagen. Met gemopper toetst hij nu zijn berichten in, want zijn ‘dikke duimen’ pasten beter bij de Nokia. ,,Ik pruts nu al een week op de smartphone, ik vind het een hel. En ik vind hem ook lelijk.”