Rutte wil scholen open: ‘Het is wikken en wegen, maar de risico’s zijn echt heel beperkt’

Dat zei premier Mark Rutte tijdens een persconferentie. De huidige lockdown wordt verlengd tot 2 maart, maar de basisscholen gaan wel al open. Over het lot van de avondklok wordt later deze week, of begin volgende week een besluit genomen. Het OMT onderzoekt nog het effect ervan.

Rutte schetste wel dat het besluit de lagere scholen te heropenen een zware dobber was. ,,Voor de 450.000 kinderen in de opvang en de 1,5 miljoen kinderen op scholen is dat ontzettend belangrijk. Op school leren kinderen nu eenmaal het beste. We denken dat het risico van de heropening van scholen écht heel beperkt is.”

Hij zei tegelijk: ,,Het grote dilemma waarmee we worstelen is dat de besmettingscijfers langzaam dalen, maar dat alle doorrekeningen wijzen op een derde golf die onvermijdelijk op ons af lijkt te komen. Al tweederde van alle nieuwe besmettingen is van de Britse soort. Die is 1,5 keer besmettelijker dan de oude variant. De oude variant is teruggedrongen, maar de Britse variant neemt het razendsnel over.”

Luister voor het laatste nieuws naar de AD Nieuws Update:

De AD Nieuws Update verschijnt elke werkdag op Spotify en Apple Podcasts.

Rutte: ,,Om die snelle opkomst kunnen we niet heen. We zouden dan straks de rekening gepresenteerd krijgen als we te snel versoepelen. Maar het is wikken en wegen. Hoe zet je het af tegen bijvoorbeeld leerachterstanden. Toch is het bijna onvermijdelijk de harde lockdown te verlengen tot 2 maart.”

De heropening van scholen is ook aan regels gebonden. Als één kind positief wordt getest, gaat de hele klas en de docent in quarantaine en moeten zij zich na vijf dagen laten testen. ,,Het aantal besmette leraren is klein, maar toch zijn een paar regels nodig’’, aldus Rutte.

Het voortgezet onderwijs blijft wel dicht, zeker tot 1 maart.

Opmerkelijk genoeg zei minister Hugo de Jonge (Zorg) dat hij niet van plan is om basisscholen straks weer te sluiten. ,,Zeg nooit, nooit natuurlijk, maar we willen niet knipperlichten.” 

Het kabinet stelt het besluit over de avondklok uit, tot later deze week of dit weekeinde. ,,De avondklok was bedoeld om het virus een extra tik te geven. We weten nog niet wat exact het effect is, maar we zien wel dat het overal op straat stil is. De meeste mensen houden zich eraan. Vanwege de zorg over de Britse variant vragen we het OMT ons eind deze week nog eens te informeren over de effecten. We willen er wel van af, maar we willen wel weten wat we wegdoen.”

Het is overigens zo dat het kabinet de Tweede Kamer zal vragen om verlenging, als het kabinet dat wil. Dus als dit weekeinde blijkt dat het effect zó gunstig is dat het kabinet ermee door wil, dan zal dat in een debat op dinsdag moeten worden gesteund door de Kamer. 

Niet-essentiële winkels zouden woensdag ook open gaan voor het ophalen van bestellingen, zo is het plan. Het gaat dan om ‘click & collect’: het afhalen van online of telefonisch bestelde producten. Tussen het doen van de bestelling en het ophalen moet wel minimaal vier uur zitten. ,,Om funshoppen tegen te gaan”, aldus Rutte.

De overige maatregelen, in principe dus de lockdown die vanaf half december een feit is, worden verlengd tot ten minste 2 maart. Middelbare scholen, het hoger onderwijs, horeca, bioscopen, pretparken, musea etc., blijven dus zeker tot die dag op slot.

Het is duidelijk dat het kabinet laveert tussen de vrees voor de buitenlandse (vooral de Britse) mutaties van het virus en het ‘chagrijn’ en de nevenschade van de huidige lockdown. Rutte herkent dat: ,,We zitten in een spannende en onzekere fase van de coronacrisis. We snakken allemaal naar duidelijkheid, naar een zeker plan. Maar de realiteit is dat honderd procent zekerheid niet te geven is.”

Minister Hugo de Jonge (Zorg): ,,We hebben oog voor mensen die in de knel komen. We zien het aantal telefoontjes naar de kindertelefoon toenemen. We zien de berichten van toenemende depressie. Laten we dus ook naar elkaar omzien.”

Het kabinet komt daarom met een nieuwe routekaart die duidelijk moet maken wanneer er meer versoepelingen mogelijk zijn. Opvallend daarbij is wel dat de regionale aanpak van het coronavirus terugkeert met de nieuwe routekaart. Eerder stapte het kabinet juist van deze aanpak af omdat het niet goed werkte.

De nieuwe kaart kent vier niveaus, van laag naar hoog: waakzaam, zorgelijk, ernstig en zeer ernstig. De maatregelen worden steeds verder aangescherpt bij meer ernst. Wel geldt in alle fases een alcoholverbod in het openbaar van middernacht tot 06.00 uur. Als twee regio’s het niveau ‘ernstig’ of ‘zeer ernstig’ bereiken kunnen er regionaal maatregelen worden genomen. Die worden dan wel landelijk vastgesteld.

In de routekaart is bijvoorbeeld te zien dat bij het laagste niveau weer trainingen en sportwedstrijden zijn toegestaan, zelfs met 100 personen publiek. Ook het bezoek thuis kan dan weer ruimer: 8 personen per dag.

De Jonge: ,,Je wil natuurlijk het liefst zeggen: dan en dan kunt u weer naar de kapper, of naar het terras. Maar zo precies gaat dat niet. We kunnen geen datum prikken op de agenda.”  

Overigens is er nog geen enkele regio in Nederland waarbij dit in zicht is: in alle 25 regio's is het niveau nu nog ‘zeer ernstig'.    

Minister De Jonge zei verder nog dat, ondanks leveringsproblemen van de farmaceuten, het ‘voor de herfst mogelijk moet zijn’ om heel Nederland gevaccineerd te hebben. ,,We zitten er bovenop om de leveringen te krijgen, maar er zijn zorgen, zeker. Zoals de hele wereld die heeft. Je werkt met prognoses over wat we gaan krijgen, dat blijft onzeker.”

Het RIVM waarschuwde vanmorgen nog nadrukkelijk voor de Britse variant, die nog sneller oprukt dan al werd gevreesd. Vanmiddag maakte het RIVM bekend dat er weliswaar een daling van 20 procent te zien is in het aantal nieuwe besmettingen deze week, maar dat twee derde van de besmettingen aan de Britse variant te wijten zijn. 

Onze politiek verslaggever Hans van Soest evalueert de persconferentie: