Terwijl in de eerste crisismaanden saamhorigheid heerste, is het vertrouwen in de medemens tijdens de tweede golf beduidend afgenomen, constateren onderzoekers in het rapport Een jaar met corona dat het SCP vandaag publiceert. Zo namen niet alleen de spanningen tussen jong en oud toe, maar ook tussen mensen met een kwetsbare en een goede gezondheid. 

Een groot deel van de Nederlanders legt de schuld voor het hoge aantal virusinfecties onder jongeren vooral bij de jeugd zelf, dankzij hun ‘coronafeestjes’. Eerder in de crisis waren juist mensen van Aziatische afkomst de gebeten hond, omdat het zou gaan om een ‘Chinees’ virus.

SCP-directeur Kim Putters zegt daarover: ,,Heel vaak gaat een crisis gepaard met stigmatisering, ook nu. Daarom zeggen we tegen de overheid: let hier op, want zondebokken aanwijzen in een crisis kan ertoe leiden dat de spanningen tussen bevolkingsgroepen oplopen. Die wrijving is er al, maar escaleert gelukkig nog niet.”

Bij een aantal groepen heeft de langdurige crisis er echt ingehakt, constateert het Sociaal en Cultureel Planbureau ook. Bijvoorbeeld jongvolwassenen zijn beduidend ontevredener over hun leven dan voor de coronacrisis en worstelen met problemen op het gebied van werk en inkomen. Ouderen zien op hun beurt hun kleinkinderen ineens veel minder vaak en hebben minder sociale contacten.

De angst voor het virus berokkent ons emotionele schade, aldus Putters. ,,Mensen hebben het afgelopen jaar steeds vaker ervaren dat iemand in hun omgeving het virus kreeg - sommigen moesten hiervoor zelfs naar een digitale begrafenis. Ik denk dat we niet moeten onderschatten hoe groot het effect daarvan op ons welzijn op langere termijn kan zijn.”  

Met één jaar coronacrisis achter de rug constateert SCP-directeur Kim Putters dat onze samenleving veerkrachtig is. Tegelijk wordt de sociale nood bij bepaalde groepen steeds groter. ,,De wrijving is er al, maar escaleert gelukkig nog niet.”