Tweede Kamer: ‘Geef Afghaanse evacués warm welkom’

Een motie om zoiets te doen, naar Brits voorbeeld, werd ingediend door PvdA-Kamerlid Kati Piri en wordt in elk geval gesteund door elf andere partijen – van Bij1 tot SGP. Volgens Piri moet Nederland ‘speciale aandacht besteden’ aan het ‘fatsoenlijk opvangen van deze groep Afghanen’. Voor de buddy's denkt ze aan vrijwilligers, maar ook aan Afghanistanveteranen die bijvoorbeeld hun voormalige tolk begeleiden.

Demissionair minister Henk Kamp van Defensie zei dat te willen ‘oppakken’, nadat CDA-Kamerlid Derk Boswijk zich afvroeg of veteranen een rol kunnen krijgen bij de integratie. Vaak hebben zij ook al geholpen met evacuatielijsten, bijvoorbeeld door de identiteit van voormalige tolken te bevestigen.

De Britse regering is Operation Warm Welcome gestart, waardoor Afghaanse evacués recht hebben om in het land te blijven, en geld krijgen voor scholing en gezondheidszorg. Met zulke regelingen moeten Afghanen makkelijker kunnen integreren in het Verenigd Koninkrijk en sneller werk vinden. De Kamer wil ook zo'n vangnet voor Afghanen die in Nederland komen. 

D66-Kamerlid Salima Belhaj, wiens naam verbonden is aan de motie die regelt dat Afghanen die voor Nederland hebben gewerkt naar Nederland kunnen komen, heette ook in het debat Afghanen welkom in Nederland. ,,Nederland is een lief en mooi land. Voor de kinderen hoop ik op een heel mooie toekomst. Maak wat van je leven.”

Hoe de fatsoenlijke opvang geregeld moet worden, is nog de vraag. De reguliere asielopvang zit tjokvol en ook de inderhaast geregelde sobere noodopvangen in bijvoorbeeld Defensielocaties of in tentenkamp Heumensoord zitten vol. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol deed eerder deze week in het Vragenuur al een beroep op gemeenten om meer opvanglocaties aan te bieden. 

Kamerlid Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging stelde voor om Afghanen te huisvesten in de leegstaande verdiepingen van het tijdelijke Tweede Kamergebouw. Volgens Broekers-Knol is dat niet haalbaar, maar wordt er door het Rijksvastgoedbedrijf wel gekeken of er leegstaande rijksgebouwen zijn die wel geschikt zijn om mensen te huisvesten. 

_{De tekst gaat verder onder de foto.}

De Tweede Kamer dwong in augustus na de val van Kaboel af dat alle Afghanen die in gevaar lopen door hun link met Nederland recht hebben op evacuatie en asiel. Tienduizenden mensen stuurden vervolgens een mail naar een speciaal e-mailadres. Omdat de informatie in die e-mails ‘onvolledig’ is, is het voor Buitenlandse Zaken ‘onmogelijk het hulpverzoek op zijn merites te beoordelen’.

Het kabinet bakende de groep daarom maandag af tot ongeveer 2100 mensen die het nog uit Afghanistan wil proberen te halen; een voornemen dat wordt gesteund door een Kamermeerderheid. Het gaat om mensen die al op de evacuatielijst stonden toen de Nederlandse krijgsmacht op 26 augustus moest stoppen met evacuatievluchten, tolken en ander personeel dat voor Nederlandse militaire of politiemissies heeft gewerkt, medewerkers van Nederlandse hulpprojecten en fixers van journalisten. 

Voorwaarde is wel dat de Afghanen minimaal één jaar gewerkt moeten hebben voor Nederland en dat hun functie ‘zichtbaar’ was. Gisteren zegde minister Ben Knapen van Buitenlandse Zaken al toe dat er ook ruimte blijft voor schrijnende gevallen, die niet onder de criteria vallen. Ook zei hij dat de 2100 mensen een inschatting is en 'geen maximum'. 

Knapen zei vandaag te hopen dat zijn departement ‘in rustiger vaarwater’ komt. ,,Ik zie de wallen onder de ogen van de ambtenaren.” Tegelijkertijd, zegt hij, ‘begint het nu pas'. ,,We zien de ellende die zich daar afspeelt. Dat gaat ons nog lang achtervolgen.”

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: