Veel kiezers mijden de stembus in maart: ‘Dit kan natuurlijk niet’
VIDEOZo’n 10 procent van de kiezers zegt in maart niet naar de stembus te gaan als de situatie rond het coronavirus nog net zo is als nu. Toch trekt het kabinet alles uit de kast om de Tweede Kamerverkiezingen gewoon door te laten gaan.
Delen per e-mail
Van de kiezers die in 2017 stemden, zegt 10 procent nu ‘zeker niet’ of ‘waarschijnlijk niet’ te gaan stemmen vanwege mogelijk besmettingsgevaar. Dat blijkt uit onderzoek door Peil.nl, het bureau van Maurice de Hond. Vrouwen en ouderen zijn huiveriger dan mannen en jongeren.
Het zou zo kunnen zijn dat wij zeggen, luister eens, dat moeten we niet doen dadelijk in maart
Volgens De Hond wordt de uitslag anders als deze kiezers thuisblijven. ,,Dit kan voor diverse partijen per saldo één zetel meer of minder opleveren. En bij de kleine, nieuwe partijen kan dat betekenen dat men net wel of niet de kiesdeler haalt en dus wel of niet in de Tweede Kamer komt.’’
Ic-baas Diederik Gommers sluit niet uit dat het Outbreak Management Team (OMT) adviseert de verkiezingen uit te stellen. ,,Het zou zo kunnen zijn dat wij zeggen, luister eens, het gaat echt de verkeerde kant op, ja jongens, dat moeten we niet doen dadelijk in maart’’, zei Gommers gisteren op NPO Radio 1. Hij voegde wel toe dat het nu te vroeg is om daar met zekerheid iets over te zeggen.
Drie dagen stemmen
De kans dat de verkiezingen worden uitgesteld, is vooralsnog niet groot. Het kabinet wil dat de stembusgang ‘koste wat kost’ doorgaat. ,,Als bij wijze van spreken iedereen binnen zou moeten blijven, dan zou dat kunnen’’, zegt minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) over eventueel uitstel. ,,Maar wij koersen erop dat de verkiezingen altijd door kunnen gaan.’’
Met een tijdelijke wet regelt het kabinet dat in maart op drie dagen gestemd mag worden. De verkiezingsdag blijft woensdag 17 maart, maar op de maandag en dinsdag ervoor is een klein deel van de stembureaus al geopend. Het kabinet wil dat die twee dagen vooral mensen met een kwetsbare gezondheid hun stem uitbrengen.
Verder mogen alle 70-plussers dit jaar - voor het eerst - per post stemmen. Zij krijgen een stembiljet thuisgestuurd en mogen zelf weten of ze per post stemmen of toch gewoon naar het stembureau gaan. Het gaat om 2,4 miljoen ouderen. Volgens Peil.nl wil 40 procent van die groep per post stemmen.
Stemstraten
Het kan natuurlijk niet dat zo’n 10 procent van de mensen thuisblijft uit angst voor besmetting
Ook in de huidige lockdown - die waarschijnlijk nog tot diep in februari duurt - kunnen de verkiezingen gewoon doorgaan, zegt een Haagse bron. ,,Er moet wel heel wat veranderen om voor uitstel te kiezen. De wet schrijft voor dat we op 17 maart gaan stemmen, daar kunnen we echt niet zomaar van afwijken.’’
De SP is bezorgd over de stembusmijders uit het onderzoek van De Hond. ,,Het kan natuurlijk niet dat zo’n 10 procent van de mensen thuisblijft uit angst voor besmetting’’, zegt SP-Kamerlid Maarten Hijink. Hij wil onder meer dat er speciale ‘stemstraten’ komen - voor mensen die quarantaine zitten of bang zijn voor besmetting - waarbij kiezers vanuit hun auto kunnen stemmen.
In Nederland zijn de Kamerverkiezingen nog nooit uitgesteld. In 2002, na de moord op Pim Fortuyn, is het wel overwogen, maar niet gebeurd. Gemeenteraadsverkiezingen zijn wel eens uitgesteld, met name in 1953, na de watersnoodramp. Toen volgde uitstel in 36 gemeenten.
Bekijk onze video’s over het coronavirus:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Demissionair minister zijn, hoe is dat? ‘Er kwam ineens minder op mijn bureau’
Staatsrechtelijk heeft een demissionair kabinet precies dezelfde bevoegdheden als een normaal kabinet. Maar bewindslieden uit demissionaire kabinetten hebben andere ervaringen. ,,Alle ambtenaren bleven in één keer weg.” -
VIDEO Kabinet overweegt avondklok, maar burgemeesters en politiebonden zijn tegen
In de zoektocht naar extra lockdown-maatregelen is de avondklok een van de laatste opties, melden Binnenhof-bronnen. Al blijft er weerstand bij partijen, burgemeesters en politiebonden. ‘Wie is er nu op straat zo laat?’ Vandaag wordt de knoop doorgehakt. -
PREMIUM
ANALYSE Asscher zag geen uitweg meer, regeren met Rutte kost hem alsnog de kop
Nu het kabinet dreigt te vallen over de toeslagenaffaire, kiest Lodewijk Asscher de vlucht naar voren. Hij stapt op als PvdA-leider. Jarenlang probeerde de oud-vicepremier het juk van regeren onder Rutte van zich af te schudden. Tevergeefs. -
PREMIUM
Kabinet betaalt letterlijk hoge prijs voor toeslagenrapport: 1,3 miljard euro erbij
Het demissionaire kabinet trekt vanwege de toeslagenaffaire nog even flink de portemonnee. Alleen al de compensatie voor slachtoffers kost dit jaar 900 miljoen euro extra. Door extra uitgaven aan royalere informatieverstrekking en betere dienstverlening bedraagt het totale prijskaartje voor dit jaar 1,3 miljard euro. -
Podcast / Video Politiek Dichtbij: Ploumen nieuwe lijsttrekker PvdA en het kabinet is demissionair
Turbulentie tekende de week van de Haagse politiek. PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher trad af, zijn opvolger Lilianne Ploumen en het voltallige kabinet diende zijn ontslag in. En dat te midden van de coronacrisis, waarbij deskundigen steeds luider om een avondklok vragen. Bovendien dienen de verkiezingen in maart zich in rap tempo aan, waar grote vraagstukken als de bouw van woningen zich opdringen. We bespreken het allemaal in onze nieuwe podcast Politiek Dichtbij.
-
Kabinet stapt eensgezind op: 'We moesten een daad stellen’
Het kabinet stapt op vanwege de toeslagenaffaire en zal demissionair verder gaan. De coalitie neemt gezamenlijk de politieke verantwoordelijkheid voor het drama waarbij duizenden ouders gedupeerd zijn. De aanpak van de coronacrisis moet wel gewoon doorgaan, vinden de ministers. -
CDA verwerpt vuurwerkverbod, Hoekstra lijsttrekker
Het CDA blijft tegen een algeheel vuurwerkverbod. De leden stemden vanochtend tegen een voorstel om de verkoop van consumentenverkoop te verbieden. Tegelijkertijd werd Wopke Hoekstra door de leden bekrachtigd als nieuwe lijsttrekker. -
'Probeer zo snel mogelijk zo laag mogelijk te komen, verleng de lockdown én neem extra maatregelen’
Nieuwe lockdownmaatregelen als een avondklok en bezoekrestricties moeten de Britse mutant onder de duim helpen houden. Uit studies die RIVM-directeur Jaap van Dissel vanmiddag aan de Tweede Kamer laat zien, blijkt dat striktere blijf thuis-regels de reproductiewaarde met gemiddeld zo’n tien tot vijftien procent kunnen drukken. De ‘new kid in town’ bedreigt het positieve beeld.
Meest gelezen
-
Avondklok steeds dichterbij, ook in Tweede Kamer groeit de steun
-
OMT-berekening: één op tien heeft nu Britse coronavariant, maatregelen tot de lente
-
Kabinet stapt eensgezind op: 'We moesten een daad stellen’
-
PREMIUM
Heropening scholen op losse schroeven, effect avondklok is bekend: ‘We hebben een extra zet nodig’
-
LIVE | Premier Rutte: Ietsje latere avondklok moet kunnen, maar niet na 21.00 uur
Webwinkel
Meest gedeeld
-
Basisscholen en kinderopvang blijven dicht tot 8 februari
-
Kamer schrikt van opkopen zonneparken door buitenlandse bedrijven: ‘Bijzonder onwenselijk’
-
PREMIUM
Heropening scholen op losse schroeven, effect avondklok is bekend: ‘We hebben een extra zet nodig’
-
Avondklok na Catshuisoverleg stapje dichterbij
-
Kabinet stapt eensgezind op: 'We moesten een daad stellen’
