VluchtelingenWerk sleept kabinet voor de rechter als asielopvang niet snel verbetert

Volgens VluchtelingenWerk is de situatie ‘structureel ondermaats’. Daardoor verblijft ‘al bijna een jaar een grote groep asielzoekers en statushouders - onder wie veel kinderen - in mensonterende omstandigheden’, staat in de aansprakelijkheidstelling die naar Eric van der Burg is gestuurd, de staatssecretaris voor Asiel (VVD). Als de situatie niet vóór 1 augustus verbetert, spant de organisatie ‘meteen’ een kort geding aan om ‘de minimumnormen voor opvang’ af te dwingen.

,,We gaan dit niet als het nieuwe normaal accepteren”, zegt voorzitter Frank Candel. ,,Nederland heeft zich gecommitteerd aan internationale afspraken die de humanitaire ondergrens bewaken. Die ondergrens is er júíst voor als het moeilijk wordt.”

VluchtelingenWerk wijst op recente onderzoeken van de Inspectie Justitie en Veiligheid en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd die stellen dat er door de slechte omstandigheden in de asielopvang fysieke en geestelijke schade op de loer liggen. VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR noemt de opvang in Nederland ‘onhoudbaar en onacceptabel’ en het Rode Kruis vindt de situatie in Ter Apel ‘onmenselijk’.

Staatssecretaris Van der Burg zegt in een reactie ‘alles op alles’ te zetten om de opvang ‘zo snel mogelijk te verbeteren'. ,,Het kabinet vindt de situatie in de asielopvang ook zorgelijk”, zegt de VVD-bewindsman en wijst erop dat om die reden drie weken geleden de nationale crisisstructuur geactiveerd werd. ,,Helaas is de realiteit wel dat grote veranderingen tijd kosten en veel inspanning van verschillende partijen vraagt.”

De kans dat de opvang voor de gestelde deadline verbetert, is nihil. Het kabinet worstelt nog altijd met de vastgelopen asielopvang en aangekondigde maatregelen om de asielcrisis te bezweren, werken niet of nauwelijks. Zo heeft Van der Burg de 25 veiligheidsregio’s gevraagd om elk 225 bedden voor de noodopvang van asielzoekers klaar te zetten, maar daar is nog lang niet elke regio in geslaagd. 

_{Beluister ook onze politieke podcast:}

Asielzoekers die zich in Ter Apel melden, maar daar geen slaapplek kunnen krijgen, worden nu met bussen naar sporthallen vervoerd, die soms aan de andere kant van het land staan. Calder: ,,Voor vluchtelingen zelf is het probleem niet opgelost als ze in Ter Apel in een bus stappen naar een tent met stretchers.”

Van der Burg zei woensdag te vrezen dat er bij het aanmeldcentrum in Ter Apel, waar deze week weer mensen op een stoel sliepen, weer tenten geplaatst moeten worden om de toestroom aan te kunnen, omdat alle noodopvang vol zit. ,,Het wordt de komende dagen ook weer pittig, echt weer spannend.” 

VluchtelingenWerk heeft er geen vertrouwen in dat de recente afspraken tussen kabinet en gemeenten de problemen oplossen. Gemeenten noemden dat akkoord zelf al ‘fragiel’, stelt Candel. En de wet waardoor Den Haag gemeenten kan dwingen asielzoekers op te vangen, zou ‘de doorbraak’ kunnen zijn, stelt de VluchtelingenWerk-voorzitter. Dat plan wordt vrijdag in de ministerraad besproken, maar zou pas op z’n vroegst in 2023 gaan gelden. ,,Intussen kan het elke avond zover zijn dat asielzoekers op straat belanden. Dit gaan wij niet afwachten, de tijd is op.”

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: