Weer avondberaad in kabinet, maar ministers zullen niet meteen het roer omgooien

Het 4 uur durende gesprek van een deel van het kabinet op dinsdagavond, krijgt zo een reprise. Dat beraad, dat vooral geen crisissfeer mocht uitstralen, lijkt een steeds rijkere agenda te krijgen. Want aanvankelijk stond vooral het stikstofbeleid geagendeerd: door de winst van BBB is het de vraag of provincies nog wel van plan zijn de reductie van de stikkstofuitstoot na te streven.

Maar Rutte noemde dinsdagavond al met een waaier aan problemen die de onvrede van de kiezer zou verklaren. ,,Dan gaat het over de afwikkeling van de schade in Groningen, over het herstellen van de Toeslagenaffaire, dat moet sneller. Maar ook over stikstof: hoe zorgen we dat we van praten over data komen tot het zo snel mogelijk terugdringen van stikstof, zodat er weer ruimte komt.”

En, zo benadrukte Rutte, er is ook nog een diepere laag. ,,Namelijk ook de vraag: is de politiek er wel voor iedereen in Nederland? Ook voor mensen die wonen buiten de Randstad? Daar zijn problemen met aanrijtijden van ambulances, van politieauto’s. Zijn er wel voldoende scholen en wordt er voltijd lesgegeven? Mensen vragen zich af: is die politiek niet te veel met zichzelf bezig, is de politiek er wel voor iedereen?”

Het kabinetsoverleg moet leiden tot een brief aan de Tweede Kamer, dat dinsdag in debat gaat over de verkiezingsuitslag. Nu zal het kabinet in de brief niet direct een hele rits aan maatregelen afkondigen, is de verwachting. Het gaat om langzaam de koers verleggen, zonder het regeerakkoord open te breken, lijkt het.

,,Het coalitieakkoord openbreken? Nee, dat is ons huwelijkscontract”, zei D66-staatssecretaris Hans Vijlbrief dinsdagavond. Ook premier Rutte zei dat er ‘tempo’ moest blijven worden gemaakt met de stikstofaanpak.

Luister ook naar onze podcast Politiek Dichtbij, en abonneer je via Spotify of Apple:

Tegelijk zette BBB woensdagochtend verder druk op het kabinet, toen partijleider Caroline van der Plas CDA-leider Wopke Hoekstra ontving voor een kop koffie. Volgens haar moet het kabinet op grote dossiers als stikstof snel met concrete stappen komen.

BBB wil dat het jaar 2030 wordt losgelaten als deadline voor de stikstofdoelen en dat boeren sowieso niet mogen worden onteigend. Hoekstra hield zich daarover op de vlakt, maar zei wel ,,Aan de ene kant is het zeer urgent, tegelijkertijd gaan die dingen gewoon tijd kosten.” Een ‘paradox’, erkende hij. Hij denkt dat het ‘nog weken’ gaat duren voordat het kabinet tot besluiten gaat komen.

Van der Plas had na de afspraak nog wel wat advies. Ze vindt dat het coalitieakkoord op stikstofonderwerp wel moet worden opengebroken en als D66 -dat haast bepleit met de aanpak- er niet uitkomt met CDA, VVD en ChristenUnie, er dan maar een kabinetsval moet komen. ,,Soms is het beter, in een slecht huwelijk ook, dat je maar uit elkaar gaat.”

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: