Nederlanders maken gadget tegen smartphoneverslaving

Urenlang door TikTok scrollen of op Instagram kijken: de meeste smartphonegebruikers hebben wel een paar van dit soort apps waar ze langer op zitten dan goed voor ze is. Zelfs de fabrikanten van telefoons maken nu hulpmiddelen om hun klanten te helpen hun gebruik te minderen.

Dat vonden Tim Smits en Jorn Rigter best opvallend. Het duo leerde elkaar kennen aan de TU Delft. ,,Wij waren tijdens onze studie vaak afgeleid door onze smartphones en zagen dit probleem ook om ons heen bij vrienden, familie en in de trein”, vertelt Smits. Het duo is bestaande oplossingen gaan proberen, maar vond deze te makkelijk te omzeilen. Toen ontstond het idee voor de app Unpluq.

Met Unpluq zet je apps waar jij verslavingsgevoelig voor bent tijdens bepaalde tijdsperiodes op slot. Als je in die tijd toch toegang wil, moet je bijvoorbeeld de smartphone enkele seconden schudden. ,,Doordat je een fysieke handeling moet uitvoeren denk je er twee keer over na”, stelt Smits. ,,Op die manier helpt het je gedragspatronen te veranderen.”

Nieuw van de twee is de Unpluq Tag, een klein, geel vierkantje dat aan je sleutelbos past. Apps zijn te ontgrendelen door de Tag tegen de smartphone te houden. De Tag kun je op een andere plek leggen of wellicht zelfs thuis laten als je op pad bent, zodat je een tijdje geen toegang krijgt tot sociale media.

Smits beschrijft hoe deze sociale apps bijzonder slim zijn in het grijpen van je aandacht. Eerst met een trigger, door een notificatie. Daarna krijg je direct een beloning in de app, bijvoorbeeld door een like van iemand. ,,TikTok is nu het meest relevante voorbeeld van een app die je zo lang mogelijk op het schermpje kan laten kijken”, stelt de app-maker. ,,Die bedrijven hebben niet het welzijn van de gebruiker als hoofddoel. Wij willen mensen een tool geven om hun aandacht terug te krijgen.” Volgens Smits besparen de gebruikers van de app gemiddeld meer dan een uur per dag aan schermtijd.

Op dit moment werkt de Unpluq Tag enkel nog op Android, maar er wordt gewerkt aan een iPhone-app. Die versie is wat lastiger te maken, omdat ontwikkelaars niet dezelfde toegang krijgen als op Android. Zo krijgen Android-gebruikers via Unpluq een volledige blokkade over een app heen en laat Apple dat niet toe. Voor iOS wordt er daarom gewerkt aan andere opties, zoals het blokkeren van je internetverbinding.

Raak je de Tag kwijt, of wil je toch toegang terwijl je de Tag bewust thuis hebt gelaten, dan kun je éénmaal per dag vijf minuten lang als noodoplossing de apps gebruiken. Als je de Tag echt kwijt bent, dan kun je dat bij Unpluq melden en wordt je account ontgrendeld. Dat kan wel maar een paar keer.

Om de Tag te gebruiken is een abonnement nodig op Unpluq Premium. Voor 60 euro ontvang je de Tag en een jaar Premium. Dat geld wil het duo gebruiken om de bijbehorende software te blijven verbeteren.