Nieuw onderzoek: stromend grondwater belangrijkste oorzaak drama Kanaal Almelo-de Haandrik
GEERDIJK - Het gros van de schade, scheuren en verzakkingen aan woningen langs het Kanaal Almelo-de Haandrik is ontstaan door het zogenoemde piping; grondwaterstromen die onder de dijk doorgaan. Dat concludeert hoogleraar Stefan van Baars in een nieuw onafhankelijk onderzoek naar het kanaaldrama.
Delen per e-mail
Bij dat kanaaldrama zijn honderden bewoners langs het kanaal de dupe geworden van de werkzaamheden. het kanaal werd verdiept, zodat het gebruikt kon worden door grotere schepen. Vervolgens bleken de huizen van aanwonenden verzakt.
Hoogleraar Van Baars deed vrijwillig onderzoek naar de verzakkingen en kwam al eerder met een rapport waarin hij een relatie legde tussen de werkzaamheden en de problemen met de huizen. Dit nadat onderzoek van de provincie dat verband nadrukkelijk vermeed. Het aanvullende onderzoek van Van Baars toont nu aan dat een van de belangrijkste verklaringen voor de schade aan huizen in Geerdijk, Vroomshoop en Daarlerveen, kan worden gezocht in piping.
Verzakking en vernatting
Piping is een term uit de civiele techniek, die aangeeft dat er water onder een kade of dijk doorstroomt als gevolg van een groot waterstandsverschil. Bij piping spoelen kleine deeltjes weg uit de bodem, die de grondwaterstroming normaal remmen. Daardoor neemt de doorlatendheid van de grond toe, waardoor het water uit het kanaal langzaam kan weglopen, elders opborrelt en de omgeving vernat. „Hierdoor hebben de afgelopen jaren omwonenden naast het verzakken van hun huizen ook steeds meer vernatting ervaren”, concludeert de hoogleraar in het onderzoek.
Van Baars zegt verder: „Deze schadeoorzaak is ontstaan door het verdiepen van het kanaal en het verstoren van de kanaalboden. Terwijl naar buiten werd verteld dat het ging om een ‘Upgrade kanaal naar 700 ton’, was de upgrade zelfs naar 1000 ton scheepvaart. De provincie heeft bij het aanvragen van de vergunningen voor geen van de vier schadeoorzaken berekeningen gemaakt, die bepalen wat de gevolgen zouden zijn voor de omliggende huizen. Geen van de gemeentes heeft gezien dat (bij alle vier de schadeoorzaken) de berekeningen ontbraken. Dat is ook niet verwonderlijk, want sommige vergunningen werden al na enkele werkdagen verstrekt.”
De aannemer heeft de damwanden te hard ingetrild en heeft in tegenstelling tot de vergunningsaanvraag geen groutankers maar klapankers gebruikt.
Andere oorzaken
Van Baars noemt in het rapport klapankers nabij funderingen van woningen, de verplaatsingen van damwanden door het dieper baggeren en het te hard intrillen van damwanden en trekankers als andere oorzaken van de grote schade aan de kanaalwoningen. „De aannemer heeft de damwanden te hard ingetrild en heeft in tegenstelling tot de vergunningsaanvraag geen groutankers maar klapankers gebruikt. Op het grootste deel van het kanaal hebben deze werkzaamheden niet plaatsgevonden, maar daar heeft de provincie wel het kanaal langs de randen dieper laten baggeren. Hierdoor zijn er veel betonnen en stalen damwanden instabiel geworden of zelfs bezweken. De provincie vervangt deze nu voor grotere damwanden onder het mom van ‘onderhoud aan de damwanden’.”
Al eerder gewaarschuwd voor risico's van kwel
Vorig jaar berichtte deze krant na eigen onderzoek al over de risico's van piping, een specifieke vorm van kwel. Gedurende het project Almelo - de Haandrik is sinds 2011 tal van keren gewaarschuwd voor de risico’s van kwel (grondwater dat onder druk uit de bodem naar boven komt), zo blijkt uit documenten die de provincie Overijssel na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) aan deze krant heeft overhandigd. Het werd zelfs een vast terugkerend onderwerp tijdens de maandelijkse bouwvergaderingen van provincie en aannemer Heuvelman Ibis.
Onlangs bleek dat honderden huizen langs het kanaal inmiddels rijp zijn voor de sloop. Goed nieuws voor de kanaalbewoners kwam er recentelijk ook, nadat duidelijk werd dat een schadevergoeding voor iedereen juridisch mogelijk bleek.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Nieuw onderzoek: ‘Grote fouten bij verbreden kanaal Almelo - De Haandrik’
DAARLERVEEN/GEERDIJK - Hoogleraar Stefan van Baars stelt dat er grote fouten zijn gemaakt bij het verbreden van kanaal Almelo - De Haandrik. Sindsdien hebben bewoners van 360 huizen schade gemeld. Een heel andere conclusie dan in het onderzoek dat Deltares en TNO deden in opdracht van de provincie Overijssel. -
PREMIUM
Het huis van Hans uit Vroomshoop is de nachtmerrie voor iedere koper, en wandelen is nu ook al een gevaar
VROOMSHOOP - Zijn woning is de nachtmerrie voor iedereen die een huis koopt. Alsof dat nog niet genoeg is, kan Hans Foekema uit Vroomshoop nu ook niet meer fatsoenlijk wandelen met zijn hond. „Dit komt door het kanaal”, zegt hij over het erbarmelijke wegdek. Twenterand belooft de straten zo snel mogelijk te herstellen. -
PREMIUMvideo
Hoogleraar vanuit Zuid-Frankrijk: geschrokken van huizen langs kanaal Almelo - De Haandrik
DAARLERVEEN - Tijdens een lockdown vanuit Zuid-Frankrijk naar Daarlerveen rijden, om daar met eigen ogen te zien hoe de huizen langs kanaal Almelo - De Haandrik erbij staan. Hoogleraar Stefan van Baars deed het in december. De specialist grondmechanica en geotechniek schrok van wat hij aantrof. „Bewoners staan compleet machteloos tegen de ambtenarij.” -
Twentse coronacijfers: 187 nieuwe besmettingen, één sterfgeval gemeld
ENSCHEDE - In Twente zijn het afgelopen etmaal 187 mensen positief getest op het coronavirus. Er is één inwoner overleden door het virus. Dat blijkt uit cijfers die het RIVM donderdagmiddag publiceerde. Landelijk werden 7833 nieuwe besmettingen vastgesteld. -
Provincie legt nieuw onderzoek naar kanaaldrama naast zich neer: ‘Geen nieuwe inzichten’
DAARLERVEEN/ZWOLLE - Het onderzoek van hoogleraar Stefan van Baars naar de beschadigde huizen langs kanaal Almelo - De Haandrik biedt volgens de provincie Overijssel geen nieuwe inzichten. Daarom legt de provincie het onderzoek dat Van Baars op eigen initiatief deed naast zich neer.
-
PREMIUM
Provinciale Staten: vergoeding voor alle huiseigenaren rond probleemkanaal Almelo - De Haandrik
ZWOLLE/DAARLERVEEN - Er moet een vergoeding komen voor alle huiseigenaren rond kanaal Almelo - De Haandrik die schade hebben aan hun huis sinds er aan het kanaal gewerkt is. Dat vindt een ruime meerderheid van Provinciale Staten. -
Kamerleden bemoeien zich met kanaaldrama Almelo-De Haandrik: moet het Rijk meebetalen aan schade?
GEERDIJK/DEN HAAG - Hoe kan het dat het door de provincie ingehuurde onderzoeksbureau niet kan vaststellen dat alle schade aan 360 huizen langs het kanaal Almelo-De Haandrik is ontstaan door werkzaamheden, terwijl een hoogleraar zelfstandig tot andere conclusies komt? -
Twentse coronacijfers: 214 nieuwe besmettingen, geen sterfgevallen
ENSCHEDE - In Twente zijn het afgelopen etmaal 214 mensen positief getest op het coronavirus. Er waren geen nieuwe sterfgevallen door het virus. Dat blijkt uit cijfers die het RIVM zaterdagmiddag publiceerde. Landelijk werden 7682 nieuwe besmettingen vastgesteld.